Galleria mellonella (Lepidoptera)ʼda bileşik göz ommatidyumlarında ince yapının, hücre farklılaşmasının ve sialik asitlerin belirlenmesi
dc.contributor.advisor | Karaçalı, Sabire | |
dc.contributor.author | Yıkılmaz, Mehmet Salih | |
dc.date.accessioned | 2016-06-03T07:21:51Z | |
dc.date.available | 2016-06-03T07:21:51Z | |
dc.date.issued | 2007 | |
dc.department | Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü | en_US |
dc.description.abstract | Bu çalışmada Galleria mellonellaʼda bileşik gözleri meydana getiren ommatidyumların ince yapısı, hücre farklılaşması ve bu farklılaşmada sialik asitlerin dağılışı incelenmiştir. İnce yapı; ergin böceklerde, Karnovsky solüsyonunda tespit edilerek Epon 812ʼye gömülmüş örneklerde elektron mikroskobuyla (EM) belirlenmiştir. Hücre farklılaşması 3., 4., 5. ve 7. gündeki pupalar ile ergin böceklerde, EM için hazırlanan örneklerden alınan yarı ince kesitlerde ışık mikroskobu ile izlenmiştir. Ommatidyumda sialik asitler için özel, altın işaretli MAA (Maackia amurensis aglutinin), SNA (Sambucus nigra aglutinin) ve LPA (Limulus polyphemus aglutinin) lektinleri, dört ve beşinci gündeki pupalarda EMʼde belirlenmiştir. Optik ganglionu örten kortekste hücrelerin fotoreseptör ve koni hücrelerine farklılaşması, korteks hücrelerinin pupanın 3. ve 4. gününde bir araya toplanması ve gruplaşmasıyla başlar. 3. günde retinal korteksin kalınlığı 38 μm dir. Pupanın 4. gününde fotoreseptör hücre uzantıları bazal tabakayı geçip optik nöropile girmeğe başlarken, koni hücreleri de koni salgısını oluşturmaya başlarlar ve bu evrede korteks kalınlığı 43 μm dir. Pupanın 5. gününde koni hücreleri grubunda; dört koni hücresi ile genişleyen koni salgısı görülür. Dışta yeni kornea salgılanmaya başlar. Retinal korteksin kalınlığı ise 157 μm dir. Ommatidyumların açık renk sitoplazmalı fotoreseptör hücrelerinin boyları uzar ve retina bölgesinde sıkı dokulu bir yapı oluştururlar. Retina bölgesinin bazal tabaka yakınında, koyu sitoplazmalı bazal hücreleri görülmeye başlar. Bazal tabakanın optik nöropil tarafında iri unipolar hücreler düzgün bir sıra oluştururlar. Üç grup pigment hücresinden; fotoreseptör hücrelerin çevresindeki sekonder pigment hücreleri çok belirgindir. Primer hücreler güçlükle, küçük hücreler de az sayıda görülürler. Pupanın 7. gününde; koni ve fotoreseptör hücre gruplarında devam eden uzamalardan dolayı retinal korteksin derinliği 251 μm olmuştur. Bu safhada üç tip pigment hücresinin üçü de görülebilmektedir. Ergin bileşik gözde devam eden hücre uzamaları nedeniyle retina derinliği 355 μm ye ulaşır. Fotoreseptör hücrelerin sitoplazmaları bazal tabakaya yaklaşırken daralır. Ommatidyumların yapısına katılan üç grup pigment hücrelerinde granüller artmıştır. Ek olarak optik nöropilde de bol granül içeren pigment hücreleri görülür. Elektron mikroskobu ile yalnız ommatidyumların ince yapısı incelenmiştir. Ommatidyumların yapısında on iki fotoreseptör hücresi bulunur. Aynı merkeze doğru yönelen hücreler birbirlerine gelişmiş fibrilli desmosomlarla tutunurlar. Boyuna kesitlerde bu desmosomların uzunlamasına da devam ettikleri görülür. Fotoreseptör hücreler hep birlikte ışığa duyarlı zar katlanmaları olan rabdom yapılarını oluştururlar. Rabdomer mikrovillluslarının kaidesinde bol mitokondriler bulunur. Fotoreseptör hücreleri destekleyen küçük pigment hücreleri uzantılı hücrelerdir. Reseptör hücrelerin bazal tabakaya yakın daralan uzantılarını tamamen kuşatırlar. Sekonder pigment hücreleri en büyük hücrelerdir. Yer yer daralan-genişleyen sitoplazmalaıyla fotoreseptör hücreleri boydan boya kuşatırlar. G. mellonella üç ve beş günlük pupalarda sialik asitler için özel olan ve altın bağlanmış lektinler MAA (Maackia amurensis aglutinin), SNA (Sambucus nigra aglutinin) ve LPA (Limulus polyphemus aglutinin)ʼnın ommatidyumda dağılışları incelenmiştir. Ommatidyumların yapısına katılan elemanların birçoğunda örneğin lensi oluşturan kornea, koni hücreleri, kristalin salgı, fotoreseptör hücreler ve uzantıları ile pigment hücrelerinde hem Neu5Acα2,3Gal{461}1,4GlcNAc sırasını belirleyen MAA ve hem de Neu5Acα2,6Gal/GalNAc sırasını belirleyen SNA lektini bulunmaktadır. LPA lensi oluşturan kornea ile primer pigment ve koni hücreleri ile koni salgısında da bulunmaktadır. | en_US |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11454/3290 | |
dc.language.iso | tr | en_US |
dc.publisher | Ege Üniversitesi | en_US |
dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
dc.subject | Ommatidyum Farklılaşması, Böcek Bileşik Gözü, Elektron Mikroskobu, Lektin İşaretleme, Sialik Asit, Böcek. | en_US |
dc.subject | Ommatidium differentiation, Insect compound eye, Electron microscopy, Lectin labelling, Sialic acid, Insect. | en_US |
dc.subject | Biyoloji A.B.D. | en_US |
dc.title | Galleria mellonella (Lepidoptera)ʼda bileşik göz ommatidyumlarında ince yapının, hücre farklılaşmasının ve sialik asitlerin belirlenmesi | en_US |
dc.type | Doctoral Thesis | en_US |