Bitki-su ilişkilerinin tıbbi adaçayı (Salvia officinalis L.)'nın verim, uçucu yağ üretimi ve kalitesi üzerine etkileri: Biyometrik ve fizyolojik incelemeler

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2015

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Tıbbi adaçayı (Salvia officinalis L.) bitkisine ait "Extrakta" çeşidinin materyal olarak kullanıldığı bu araştırma 2011, 2012 ve 2013 yıllarında Bornova ekolojik koşullarında yürütülmüştür. Çalışmada farklı azot ve su uygulamalarının bitkilerde bazı verim, kalite ve biyokimyasal özelliklere olan etkileri araştırılmıştır. Bu kapsamda tarla denemesi ve saksı denemesi olmak üzere iki ayrı deneme kurulmuştur. Tarla denemesi bölünmüş parseller deneme desenine göre iki faktörlü ve dört tekerrürlü olarak düzenlenmiştir. Ana parsellere su uygulamaları: S1(tarla tavında), S2 (hasat öncesi 20 gün susuz) ve S3 (hasat öncesi 40 gün susuz) dozları ; alt parsellere ise azot uygulamaları (0 kg/da azot ve 6 kg/da) yerleştirilmiştir. Araştırmada, bitki boyu (cm), yeşil herba verimi (kg/da), drog herba oranı (%), drog herba verimi (kg/da), drog yaprak oranı (%), drog yaprak verimi (kg/da), sap oranı (%), sap verimi (kg/da), kuru madde oranı (%), kuru madde verimi (kg/da), uçucu yağ oranı (%), uçucu yağ verimi (L/da), uçucu yağ bileşimi (%), antioksidan kapasitesi (μmol FRAPgKM) ve oransal su içerikleri (gg-KM) belirlenmiştir. Saksı denemesinde ise tıbbi adaçayının özellikle biyokimyasal özellikleri üzerine farklı su uygulamalarının (tarla kapasitesinin %80, %60, %40 ve %20'si) etkileri incelenmiştir. Araştırmada, su kullanım etkinliği (gg-KM), antioksidan içeriği (μmol FRAPgKM), antiradikal içeriği (TROLOX/g), flavonoit içeriği (mg RUTIN/g), klorofil a, b (mg/ml) ve karotenoit içeriği (mgg-KM), yaş yaprak-sap ağırlığı (g/bitki) ve kuru yaprak-sap ağırlığı (g/bitki), uçucu yağ oranı (%) ve uçucu yağ bileşimi (%) belirlenmiştir. Tarla ve saksı denemelarine ait sonuçlar genel olarak değerlendirildiğinde, su kısıtlamasının verime ilişkin değerler ile klorofil ve karatenoit içeriğini düşürdüğü, uçucu yağ oranı, su kullanım etkinliği ve antioksidan içeriğini yükselttiği saptanmıştır. Tarla denemesine ait üç yıllık sonuçlar incelendiğinde, en yüksek uçucu yağ oranının ortalama %2.07 ile S3 su uygulamasından elde edildiği saptanmıştır. Her iki denemede de başlıca ana bileşen olarak α+β Thujone belirlenmiştir. α+β Thujone oranlarının geniş bir varyasyon gösterdiği tespit edilmiştir. Tarla denemesine ait tüm su ve azot uygulamaları dikkate alındığında, azotlu gübrelemenin ve S2 su uygulamasının yapıldığı bitkilere ilişkin verilerin öne çıktığı görülmüştür.
In this research Salvia officinalis L. var. Extrakta was used as material in the Bornova ecological conditions in 2011, 2012 and 2013. We were investigated on effect of different nitrogen applications and water regimes in yield, qualty and biochemical parametres. In this context, it is established two different experiments, including pot and field trials. Field trials were arranged two-factor split-plot experimental design, with four replications. Experimental factors were water regimes of main plot: S1(irrigated when it's needed), S2( 20 days dry before harvesting) and S3(40 days dry before harvesting) and the sub-plot nitrogen applications (nitrogen free and 6 kg/da). It was determined that plant height (cm), gren herbage yield (kg/da), drug herbage ratio (%), drug herbage yield (kg/da), drug leaf ratio (%),drug leaf yield (kg/da), stem ratio(%), stem yield (kg/da), dry matter ratio (%), dry matter yield (kg/da), essential oil ratio (%), essential oil yield, essential oil content (%), antioxidant capacity (μmol FRAPgKM) and relative water content (gg-KM). Particularly, effects of different water applications (80%, 60%, 40% and 20% of field capacity) on biochemical characteristics were examined in pot experiments. In this research,water use efficieny (gg-KM), antioxidant capacity (μmol FRAPgKM), antiradical content (TROLOX/g), flavonoid content (mg RUTIN/g), chlorophyll a, b content (mg/ml) and carotenoids content (mgg-KM), fresh leaf-stem weight (g/plant), dry leaf-stem weight (g/plant), essential oil ratio (%), essential oil content (%) were determined. As the result of field and pot experiment, water deficit was reduced to yield parameters, chlorophyll and carotenoids content, while it was increased to essential oil ratio (%), water use efficiency and antioxidant capacity. The higest essential oil ratio was obtained as a mean 2.07% from S3 water doses. Both experiments as well as the principal main component was α+β thujone and it has been found to show a large variation. Considering all the water and nitrogen applications of field trials showed that nitrogen fertilization were distinguished, the data on plants where water applications S2.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Tıbbi Adaçayı, Salvia Officinalis L., Azot, Su Kısıtlaması, Uçucu Yağ, Sage, Salvia Officinalis L., Nitrogen, Water Deficit, Essetial Oil

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye