BPPV tanı ölçeği'nin türkçe adaptasyonu ve geçerlik güvenirlik çalışması

Küçük Resim Yok

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/closedAccess

Özet

Amaç: Çalışmamızdaki amacımız, BPPV'nin ve alt tiplerinin hızlı ve kolay teşhis edilmesine yardımcı olacak BPPV Tanı Ölçeği'nin Türkçe uyarlamasını ve geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılmasıdır. Yöntem: Bu araştırma Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı'nda, Mart-Ağustos 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin dil geçerliğini yapmak için Türkçe çevirisi ve geri çevirisi yapılarak dil uyarlaması yapılmıştır. Kapsam geçerliği için 10 uzmandan, uzman görüş formunu doldurmaları istenmiştir. Ölçeğin uygulanabilir olduğu görülmüş ve son hali oluşturulmuştur. 18 yaş ve üzeri 117 katılımcı çalışmaya katılmıştır. Katılımcılardan BPPV teşhisini ölçek yoluyla değerlendirmek için BPPV Tanı Ölçeği'ni doldurmaları istenmiştir. Katılımcıların BPPV tanısını oluşturmak için pozisyonel manevralar uygulanmış ve etkilenen kanal ile kulak tarafı belirlenmiştir. Ölçeğin yapı geçerliği aşaması için Açıklayıcı Faktör Analizi uygulanmıştır. Açıklayıcı Faktör Analizi, güvenilirlik analizi ve test tekrar test analizleri SPSS 26 programı ile yapılmıştır. Açıklayıcı Faktör Analizi ile kurulan modeldeki değerler, Doğrulayıcı Faktör Analizi ile kontrol edilmiştir. Doğrulayıcı Faktör Analizi için AMOS 24 paket programı kullanılmıştır. Yapı geçerliği tamamlandıktan sonra güvenilirlik analizleri ve test tekrar test analizlerine devam edilmiştir. Modelin son şekli oluşturularak test ve uyum iyiliği değerleri yorumlanmıştır. Çok değişkenli normal dağılım analizi için AMOS paket programında yer alan Mahalonabis Uzaklığı yöntemi kullanılmıştır. Bulgular: Türkçeye uyarlanan altı maddeli tek alt boyutlu BPPV Tanı Ölçeği'ne ait hesaplanan varyansın açıklama yüzdesi %48,166'dır. Faktör yükü değerleri 0,364 ile 0,807 arasında değişmekte olup normal değerler arasındadır. Model uyum iyiliği incelendiğinde ? 2 değerinin 8,909 olduğu, ? 2 /sd oranının 1,273, ? 2 / sd değerinin 3'ten küçük olması istatistiksel olarak modelin anlamlılığını göstermektedir. RMSEA değeri 0,048, GFI 0,975, NFI 0,959, IFI 0,991 ve CFI değerinin ise 0,990 olduğu hesaplanmıştır. Hesaplanan uyum iyiliği indeks değerlerinin 0,90 üzerinde olması modelin iyi uyum sağladığını göstermiştir. BPPV Tanı Ölçeği'nin iç tutarlılığı için Cronbach alfa (?) katsayısı hesaplanmış olup bulunan değer ise 0,716'dır. IV Hesaplanan değerin 0,70 ile 0,80 arasında aldığı değer ölçeğin iyi güvenilirliğe sahip olduğunu göstermiştir. BPPV Tanı Ölçeği sonuçlarında, BPPV ve diğer tanı gruplarının verdiği cevaplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır (p<0,05). Ölçeğin BPPV'yi diğer vestibüler patolojilerden ekarte etmede istatistiksel olarak anlamlı sonuç verdiği bulunmuştur. BPPV alt tiplerinin (posterior ve geotropik-ageotropik horizontal kanal) ve etkilenen tarafın (sağ-sol) değerlendirilmesinde, gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki vardır (p<0,05). Sonuç: Çalışmamızda elde ettiğimiz veriler sonucunda BPPV Tanı Ölçeği'nin BPPV'yi tahmin etmede ve ayırıcı tanıyı oluşturmakta faydalı olduğu görülmüştür. Özellikle BPPV şüphesi bulunan ancak tanı oluşturmakta zorlanılan vakalarda, ölçeğin kullanılmasının yararlı olacağı düşünülmektedir. Ayrıca rutin uygulamalarda, objektif testleri desteklemek için kullanılabilir. Hastaların kısa sürede doldurabileceği bir ölçek olması nedeniyle BPPV'nin tekrar ettiği vakalarda tedavinin hızlı uygulanabilmesini sağlayabilir. Anahtar Kelimeler; Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo, BPPV, Ölçek
Aim: In our study, our aim is to adapt the Turkish version of the BPPV Diagnostic Scale, which will help to diagnose BPPV and its subtypes quickly and easily, and to perform a validity and reliability study. Methods: This research was carried out at Ege University Medical Faculty Hospital, Department of Otorhinolaryngology, between March-August 2022. 117 participants aged 18 and over participated in the study. Participants were asked to complete the BPPV Diagnostic Scale to assess the BPPV diagnosis through the scale. To establish the BPPV diagnosis of the participants, positional maneuvers were applied and the affected canal and ear side were determined. Explanatory factor analysis was applied for the construct validity of the scale. Explanatory Factor Analysis, reliability analysis and test-retest analyzes were performed with SPSS 26 program. The values in the model established by Explanatory Factor Analysis were checked with Confirmatory Factor Analysis. AMOS 24 package program was used for Confirmatory Factor Analysis. After the construct validity was completed, reliability analyzes and test-retest analyzes were continued. The final form of the model was created and the test and goodness-of-fit values ??were interpreted. The Mahalonabis Distance method included in the AMOS package program was used for multivariate normal distribution analysis. Results: Explanation percentage of the calculated variance of the six-item single sub-dimension BPPV Diagnostic Scale adapted to Turkish is 48.166%. Factor loading values ??vary between 0.364 and 0.807 and are between normal values. When the goodness of fit of the model was examined, it was seen that the ?2 value was 8.909 and the ?2/sd ratio was 1.273. The ?2/sd value being less than 3 shows the statistical significance of the model. Confirmatory factor analysis fit index values were calculated as RMSEA 0.048, GFI 0.975, NFI 0.959, IFI 0.991 and CFI 0.990. The calculated GFI, NFI, IFI and CFI values above 0.90 showed that the model fit well. The fact that the RMSEA value is 0.048 and lower than 0.080 indicates that the sample size is sufficient for the model. Cronbach's alpha (?) coefficient was calculated for the internal consistency of the BPPV Diagnostic Scale, and the value found was 0.716. The calculated value between 0.70 and 0.80 showed that the scale had good reliability. In the BPPV Diagnostic Scale results, a statistically significant difference was found between the answers given by BPPV and other diagnostic groups (p<0.05). It was found that the scale gave statistically significant results in excluding BPPV from other vestibular pathologies. There was a statistically significant relationship between the groups in the evaluation of BPPV subtypes (posterior and geotropic-ageotropic horizontal canal) and the affected side (right-left) (p<0.05). Conclusion: As a result of the data we obtained in our study, it was seen that the BPPV Diagnostic Scale was useful in estimating BPPV and in forming the differential diagnosis. It is thought that the use of the scale will be useful, especially in cases where BPPV is suspected but difficult to establish a diagnosis. It can also be used in routine applications to support objective tests. Since it is a questionnaire that patients can fill in a short time, it can ensure that treatment can be applied quickly in cases where BPPV recurs. Keywords; Benign Paroxysmal Positional Vertigo, BPPV, Scale

Açıklama

27.06.2023 tarihine kadar kullanımı yazar tarafından kısıtlanmıştır

Anahtar Kelimeler

Kulak Burun ve Boğaz, Otorhinolaryngology (Ear-Nose-Throat)

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye