Bazı yerli armut çeşitlerinin çiçek tomurcuğu farklılaşması ve çiçek organ taslaklarının gelişmesi üzerinde bir araştırma

Bu çalışma, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümünde 1994-1995 yıllarında, Limon, Akça ve Mustafa Bey armut çeşitlerinin morfolojik ayrım zamanı ve çiçek organ taslaklarının oluşumunu ve gelişimini incelemek amacıyla yapılmıştır. Tomurcuk örnekleri haziran ayı ikinci yarısından itibaren, armut ağaçlarının çiçek açtığı nisan ayına kadar 10 günde bir alınmıştır. Alınan tomurcuk örnekleri binoküler mikroskop altında incelenmiştir. İncelemeye alınan armut çeşitlerinin çiçek tomurcuklarında, önce büyüme konisi genişleyip yükselerek morfolojik ayrım meydana gelmiştir. Daha sonra, yükselen büyüme konisinde tepe çiçek tomurcuklarında, önce büyüme konisi genişleyip yükselerek morfolojik ayrım meydana gelmiştir. Daha sonra, yükselen büyüme konisinde tepe çiçek ve yan çiçek taslakları belirmiştir. Limon ve Akça armut çeşitlerinde çiçek tomurcuğu farklılaşması Haziran ayının üçüncü haftasında, Mustafa Bey armut çeşidinde Temmuz ayının ilk haftasında meydana gelmiştir. Morfolojik ayrımdan sonra çiçek tomurcuklarında sırasıyla çanak yaprak, taç yaprak erkek organlar ve dişi organ taslakları oluşmuştur. Tomurcuklar içindeki, yaprak taslağı ve çiçek organ taslakları kış boyunca gelişmelerini sürüdürmüşlerdir. En erken çiçek tozu oluşturan Mustafa Bey armut çeşidinde (1 Mart) çiçeklenme, Limon ve Akça armut çeşitlerine göre 18 gün daha geç (8 Nisan) olarak gerçekleşmiştir. Limon armut çeşidi 3 Martta çiçek tozlarını oluşturmuş, bundan üç gün sonra da 6 Martta Akça armudu çiçek tozu oluşumunu tamamlamıştır. Limon ve Akça armutları mart ayının son haftasında, Mustafa Bey armudu da nisan ayının ilk haftasında farklılaşma safhalarını tamamlayarak çiçeklemeye başlamışlardır. Ayrıca bu çalışmada Akça, Limon ve Mustafa Bey armut çeşitlerinin çiçek tomurcuklarının yaş ve kuru ağırlık gelişmeleri incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre her üç çeşitte de bu tarihe kadar tomurcukların yaş ve kuru ağırlıklarında önemli bir artış görülmemiştir.