Domates fideliklerinde sorun olan yabancı otlar ve kimyasal mücadeleleri üzerinde araştırmalar
Küçük Resim Yok
Tarih
1992
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
ÖZET Bu çalışmada, domates fideliklerinde önemli derecede bulunan ve sorun oluşturan yabancı otların tesbit edilmesi ve bunlarla kimyasal mücadele imkanlarının araştırılması amaçlanmıştır. Denemelerde salça sanayinde kullanılan doma tesin (Lycopersicon esculentum Mili.)» ülkemizde en yaygın olarak yetiştirilen " Rio Grande " çeşidi kullanılmıştır. Denemeler Manisa, Turgutlu, Tukaş Salça ve Konserve San. A.Ş. ' nin fidelik ve tarlalarında yürütülmüştür. Fidelikte yürütülen çalışmalar, plastik örtü ile kapalı ve açık yas tıklarda paralel olarak 1990 ve 1991 yıllarında iki yıl üst üste tekrarlanmıştır. Ayrıca, sera ve tarla çalışmaları da yapı lmışt ir. Yapılan bu çalışmada, domates fideliklerinde geniş yapraklı yabancı otlardan 10, dar yapraklılardan üç tür ol mak üzere, toplam 13 yabancı ot türüne rastlanmıştır. Geniş yapraklı yabancı otlardan Amaranthus al bus (beyaz horoz ibiği), Chenopodium album (sirken) ve Portulaca oleracea (semiz otu); dar yapraklılardan Sorghum halepense (kanyaş) ve Cyperus rotundus (topalak) 'un en yoğun bulunan yabancı otlar olduğu belirlenmiştir. Fidelik denemelerinde kapalı ve açık yastıkların her ikisinde de uygulanan herbisitlerden en etkili olarak etio- zin ve metribuzin (% 85-100) bulunmuştur. Ancak napropamid in etkisi ise yetersiz olmuştur.113 Herbisitlerin çıkış öncesi uygulamalarının daha et kili olduğu tesbit edilmiştir. Herbisitlerin artan dozla rının geniş yapraklı yabancı otlara ve domates fidelerine etkileri incelenmiştir. Bunun sonucu olarak, çıkış öncesi, etiozin'in 50-200 g e. m. /da, metr ibuzin1 in 14-28 g e. m. /da ve napropamid' in 500 g e.m./da'lık dozları; çıkış sonrası uygulamaların gerektiği durumlarda ise, etiozin'in 50-100 g e. m. /da ve metribuzin' in 10.5 g e.m./da'lık dozları, doma- tes fidelerine zarar vermeden, başarılı bir şekilde yabancı ot kontrolü sağl ıyabilmektedir. Serada yürütülen çalışmalarda, metribuzin ve etio zin'in çıkış öncesi uygulamalarında, domates tohumlarının çimlenmeye başladığı 10. güne kadar emniyetle kullanılabi leceği, ancak bu günden itibaren çıkış öncesi uygulanan yüksek dozların fitotoksik olabileceği bulunmuştur. Naprop amid ise, hiç bir uygulama zamanında domatese zarar verme miştir. Dar yapraklı yabancı otlarla mücadele amacıyla dene nen, f luazifop-butyl, haloxyf op-methyl, quizalofop-p-ethyl ve fenoxoprop-ethyl Ş. halepense'yi % 100' e yakın oranlarda kontrol edebilirken, bu ilaçların hiçbirisi Ç. rotundus'u kontrol altına alamamıştır. Tarla aşamasında yürütülen çalışmalarda ise, geniş yapraklı yabancı otlara çıkış sonrası uygulanan, 100 g e. m. /da etiozin ve 52.5 g e. m/da metribuzin en etkili (% 90-93) bulunmuştur. Bunlar haricinde, dikim öncesi 96 g e. m. /da trifluralin uygulamasının da % 80' in üzerinde etkili olduğu114 belirlenmiştir. Napropamid, linuron ve metolachlor da geniş yapraklıları kontrol altına almakla beraber, etkileri daha düşük bulunmuştur. Yine burada da, Fluazifop-, haloxyfop-, quizalofop-p- ve fenoxoprop- Ş. halepense'ye, dikim sonrası 15-20 cm boylandıkları devrede uygulandığında oldukça etki li olurken, Ç. rotundus'a etki etmemiştir. Ç. rotundus ' a metolachlor biraz (% 67) etki etmekle beraber, yeterli kontrol sağlayamamıştır
SUMMARY In this study, we aimed to determine the important weeds which/- cause problems on tomato seedlings and to search possibilities of their chemical control. Tomato cv. Rio Grande (Lycopersicon esculentum Mill.) which is pro duced quite extensively in Aegean Region of Turkey was used in the experiments. Trials were established in the seedbeds and fields of Tukaş Canning and Sauce Co. in Turgutlu, Manisa in 1990 and 1991, in covered and uncovered seedbeds. Besides of that, greenhouse and field studies were also carried out. In this study, about 13 weeds were determined (10 of broadleaved weeds and three of monocoty ledonous weeds) in tomato seedbeds. It has been found that A. albus (tumble pigweed), Ç. album (common lambsquarters) and P. oleracea (common purslane) as broadleaved weeds, Ş. halepense (john- songrass) and Ç. rotundus (purple nutsedge) as monocoty le donous weeds were the most common ones. Both, in covered and uncovered seedbed trials, etiozin and metribuzin were found to be most effective (85- 100 %). But, effect of napropamide was inadequate. Preemergence applications were found to be more effective than the postemergence applications. Effect of increasing rates of herbicides used on tomato seedlings and116 broadleaved weeds were studied. As a result of these stud ies, it was found that etiozin (50-200 g ai/da), metribuzin (14-28 g ai/da) and napropamide (500 g ai/da) in preemer- gence applications and that etiozin (50-100 g ai/da) and metribuzin (10.5 g ai/da) in postemergence applications could give a good control on broadleaved weeds, without an appreciable injury to tomato seedlings. In the greenhouse trials, it was determined that metribuzin and etiozin could be used as preemergence appli cations to tomato pots until the 10th day after sowing on which the seedlings began to emerge. Higher rates, applied after 10th day, could be phytotoxic to tomato seedlings. Napropamide has no harmful effect on tomato seedlings in any case. Fluazifop-butyl, haloxyf op-methyl, quizalofop-p- ethyl and f enoxoprop-ethy 1 were tested to control monocoty- ledonous weeds. They have controlled Ş. halepense nearly 100 %. But, none of them controlled Ç. rotundus. In the field trials, etiozin (100 g ai/da) and metribuzin (52.5 g ai/da) were found to be the most effec tive (90-93 %) herbicides on broadleaved weeds in post- planting applications. Beside these, trifluralin (96 g ai/da) also gave effective control (above 80 %) as a pre- planting application. Napropamide, linuron and metolachlor controlled some broadleaved weeds although their effects were lower. Fluazifop-butyl, haloxyfop-methyl, quizalofop-117 p-ethyl and fenoxoprop-ethyl controlled Ş. halepense (98-99 %) when they were 15-20 cm tall. Metolachlor controlled Ç. rotundus at a 67 % rate.
SUMMARY In this study, we aimed to determine the important weeds which/- cause problems on tomato seedlings and to search possibilities of their chemical control. Tomato cv. Rio Grande (Lycopersicon esculentum Mill.) which is pro duced quite extensively in Aegean Region of Turkey was used in the experiments. Trials were established in the seedbeds and fields of Tukaş Canning and Sauce Co. in Turgutlu, Manisa in 1990 and 1991, in covered and uncovered seedbeds. Besides of that, greenhouse and field studies were also carried out. In this study, about 13 weeds were determined (10 of broadleaved weeds and three of monocoty ledonous weeds) in tomato seedbeds. It has been found that A. albus (tumble pigweed), Ç. album (common lambsquarters) and P. oleracea (common purslane) as broadleaved weeds, Ş. halepense (john- songrass) and Ç. rotundus (purple nutsedge) as monocoty le donous weeds were the most common ones. Both, in covered and uncovered seedbed trials, etiozin and metribuzin were found to be most effective (85- 100 %). But, effect of napropamide was inadequate. Preemergence applications were found to be more effective than the postemergence applications. Effect of increasing rates of herbicides used on tomato seedlings and116 broadleaved weeds were studied. As a result of these stud ies, it was found that etiozin (50-200 g ai/da), metribuzin (14-28 g ai/da) and napropamide (500 g ai/da) in preemer- gence applications and that etiozin (50-100 g ai/da) and metribuzin (10.5 g ai/da) in postemergence applications could give a good control on broadleaved weeds, without an appreciable injury to tomato seedlings. In the greenhouse trials, it was determined that metribuzin and etiozin could be used as preemergence appli cations to tomato pots until the 10th day after sowing on which the seedlings began to emerge. Higher rates, applied after 10th day, could be phytotoxic to tomato seedlings. Napropamide has no harmful effect on tomato seedlings in any case. Fluazifop-butyl, haloxyf op-methyl, quizalofop-p- ethyl and f enoxoprop-ethy 1 were tested to control monocoty- ledonous weeds. They have controlled Ş. halepense nearly 100 %. But, none of them controlled Ç. rotundus. In the field trials, etiozin (100 g ai/da) and metribuzin (52.5 g ai/da) were found to be the most effec tive (90-93 %) herbicides on broadleaved weeds in post- planting applications. Beside these, trifluralin (96 g ai/da) also gave effective control (above 80 %) as a pre- planting application. Napropamide, linuron and metolachlor controlled some broadleaved weeds although their effects were lower. Fluazifop-butyl, haloxyfop-methyl, quizalofop-117 p-ethyl and fenoxoprop-ethyl controlled Ş. halepense (98-99 %) when they were 15-20 cm tall. Metolachlor controlled Ç. rotundus at a 67 % rate.
Açıklama
Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.
Anahtar Kelimeler
Botanik, Botany, Domates, Tomato, Fideler, Seedlings, Kimyasal mücadele, Chemical control, Yabancı otlar, Weeds
