Batı Anadolu Bölgesi domates üretim alanlarında görülen stolbur hastalığının yaygınlığının belirlenmesi, tanılanması ve taşınma yolları üzerinde çalışmalar
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2008
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Domates Dünya’da ve Türkiye’de geniş ekim alanlarında üretimi yapılan önemli bir sebzedir. Domates stolbur hastalığı da fitoplazmaların neden olduğu önemli hastalıklardan biridir. Bu hastalık nedeniyle bazı bölgelerde özellikle sanayi domatesi üretiminde zaman zaman önemli ürün kayıpları meydana gelmektedir. Bu çalışmada, domates stolbur hastalığı’nın ülkemizdeki yaygınlığını belirlemek, önemli belirtilerini ortaya koymak, tarlada yayılma yollarını belirlemek ve hastalığın erken teşhisi için patojenin genetik profillerinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla, ülkemizde domates üretiminin yoğun olarak yapıldığı Batı Anadolu Bölgesi’nde domates stolbur hastalığı’nın yoğun olarak görüldüğü Bursa ve Çanakkale illerinin domates üretimi yapılan ilçe ve köylerinde 2004- 2007 yılları arasında toplam 4 üretim sezonunda, Haziran- Eylül ayları arasında survey yapılmıştır. Araziden toplanan stolbur hastalığı belirtisi veren domates bitkileri, domates tohumları, yabancı otlar ve böcekler materyal olarak kullanılmıştır. Domates bitkisi, yabancı otlar ve böceklerden genomik DNA elde edilerek PCR yöntemi ile P1/P6, P1/P7 üniversal primer setleri kullanılarak stolbur hastalığına neden olan fitoplazmanın tanılaması yapılmıştır. Çalışmalarımız sonucunda, domates stolbur hastalığının, Bursa ili Karacabey, Yenişehir ilçeleri ve köylerinde, Çanakkale ili Biga ilçesi ve köylerinde yoğun olarak görüldüğü saptanmıştır. Domates bitkisinin yaprak, çiçek ve meyvesinde stolbur patojeni saptanmıştır. Domates stolbur hastalığının tohumla taşınmadığı bulunmuştur. Çiçekli parazit bitkilerden Orobanche ramosa (Canavar Otu) Cuscuta campestris (Küsküt), yabancı otlardan, Setaria spp. (Yapışkan Otu), Chenopodium album (Sirken), Datura stramonium (Şeytan Elması), Polygonum persicaria (Çoban Değneği) Amaranthus albus (Horozibiği) türleri stolbur hastalığının alternatif konukçusu olarak saptanmıştır. Domates stolbur hastalığının potansiyel vektörü olarak, Typhlocyba quercus böcek türü belirlenmiştir. Bu çalışma sonucunda, tohum hariç, yabancı ot, domates bitkileri ve vektör böceklerden P1 / P6 ve P1 / P7 ( 1500 bp., 1800 bp. sırasıyla) primer setleriyle PCR’dan amplikon elde edilmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Domates, Stolbur, Fitoplazma, Polimeraz Zincir Reaksiyonu ( PCR), Vektör ve Alternatif Konukçu., Stolbur, Tomato, Phytoplasma, Polymerase Chain Reaction (PCR) , Vector and Alternatif Host., Bitki Koruma A.B.D.
