Türk ve Amerikan distopik romanlarında mekan
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Türk ve Amerikan Distopik Romanlarında Mekân Batı'da Moderleşme ile birlikte gelişen siyasi ve kültürel devrimler sonucu ortaya çıkan kitlesel göçler ve savaşlar, alışılagelmiş mekân algısını dönüşüme uğratmıştır. İmparatorlukların dağılması ve ulus devletlerin yükselmesiyle coğrafi sınırların yok olmaya başlaması ve bireylerin geleneksel bakış açısından uzaklaşıp köklerinden kopmaya başlaması; buna bağlı olarak değerlerin ve imgelerin anlam değiştirmesi, iktidarların kendilerini mekân üzerinden kurgulaması, gelip geçiciliğin ve zamanın hız kazanmasıyla kendisini hissettiren zaman ve mekan sıkışması hayatın her alanında olduğu gibi edebiyatta da kendisini göstermiştir. Bu dönüşümlerin yansımaları distopya tarzı romanlarda daha kaotik bir dünyayı anlatan belli imgelemler aracılığıyla ortaya çıkmıştır. Zamansal olarak Batı modernitesinin kültürel devrimlerinden farklı yönde gelişim göstermiş olan Türk modernitesi, kendine özgü siyasi ve toplumsal eğilimlerinin yarattığı dönüşümler bağlamında düşünüldüğünde, Batı kökenli ilerleme süreçlerinde ortaya çıkmış olan Amerikan toplumunun modernleşme aşamalarından farklı yönlerle ayrılmakla birlikte; günümüz küresel kültür konjonktürleri düşünüldüğünde, bu iki ulusun distopik eserlerinde karşılaştırmalı edebiyat alanında örtüşen belli temalar görülmektedir. Distopik roman türüne temel olan belli biçemsel unsurlarla beraber mekan kavramı bu anlatı biçimlerine yansıyan felsefik ard alanın ürünü olduğu anlaşılmaktadır. Bu bağlamda, bu tez çalışmasıyla Türk edebiyatından Zülfü Livaneli'nin Son Ada (2008) adlı distopik romanı ile Amerikan distopik romanlarından olan Ray Bradbury'nin Fahreinheight 451 (1953) ve Philip K. Dick'in Androidler Elektrikli Koyun Düşler mi? adlı eserlerinde (1968) eserlerinde zaman kavramı incelenecektir.