Büyük Menderes Havzasının Sıcaklık, Yağış ve Akım Değerlerindeki Değişimler ve Eğilimler

Bu çalışma Türkiye’nin batısında bulunan Büyük Menderes Havzasında sıcaklık, yağış ve akım değerlerinde yıllar içinde gözlemlenen değişimler ve eğilimleri saptamayı amaçlamaktadır. Bu amaçla havzada yer alan Uşak, Afyon, Denizli ve Aydın büyük klima istasyonlarına ait sıcaklık ve yağış verileri ile Büyük Menderes Nehri, Kestel Deresi (Kızılca) ve Çine Çayı (Kayırlı)’na ait akım değerleri incelemeye alınmıştır. Sıcaklık, yağış ve akım istasyonlarının zaman dizilerindeki uzun süreli değişim ve eğilimlerin istatistiksel önemini test etmede parametrik olmayan Mann-Kendall sıra ilişki katsayısından yararlanılmıştır. Mann-Kendall sınamasının sonuçları, incelenen istasyonlarda sıcaklıklarda istatistiksel olarak anlamlı bir artış olduğunu, buna karşılık yağışta Afyon’da azalma olurken, Denizli, Aydın ve Uşak’ta artış eğilimi olmakla birlikte istatistiksel olarak anlamlı olmadığını göstermiştir. Yağışlarda son yıllarda gözlemlenen pozitif sapmalara paralel olarak akım değerlerinde de son 20 yıllık periyodda bir artış olduğu gözlenmiştir.

The main aim of this study to reveal long-term changes and trends in the time series of temperature, precipitation and stream-flow of Büyük Menderes River Basin. According for this purpose, temperature and precipitation series of Uşak, Afyon, Denizli and Aydın and stream-flow series of Kestel and Çine creeks is evaluated. Nonparametric Mann-Kendall statistical test results showed an increasing trend of the temperature. the long-term trend of annual precipitation demonstrated a decreasing trend in Afyon, an increasing trend in Denizli, Aydın, Uşak; however, it was not found to be