Precede-proceed modeline göre geliştirilen fiziksel aktivite programının ilköğretim öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyi ve davranışları üzerine etkisi
Küçük Resim Yok
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Çocukluk döneminde kazanılan fiziksel aktivite ve düzenli egzersiz alışkanlığı, büyüme ve gelişme dönemi boyunca çocukların sağlığına önemli katkı vermenin yanında yetişkinlik dönemine bir yaşam tarzı davranışı aktarılmasını sağlamaktadır. Fakat son yıllarda yapılan araştırmalar az sayıda çocuk ve gencin önerilen düzeyde fiziksel aktiviteye katıldığını göstermektedir. 2020 yılında tüm dünyada yaşanan COVID-19 pandemi koşulları, okulların kapatılması ve uzaktan eğitime başlanması, çocukların aylarca sokağa çıkmalarının yasaklanmasının kısmen gençlerde ve yetişkinlerde obezite artışına katkıda bulunduğu belirtilmektedir. Bu araştırma, Precede-Proceed Modeline göre geliştirilen fiziksel aktivite programının, çocukların fiziksel aktivite düzeyi ile fiziksel aktivite öz yeterlik, tutum, hoşlanma düzeyi ve egzersiz değişim davranışlarına etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Fiziksel aktivite programı Precede-Proceed Modeli basamaklarına uygun şekilde oluşturulmuştur. Programın Precede fazında çocukların fiziksel aktivite düzeyinin azalmasında etkili faktörler belirlenerek egzersiz ve eğitimler için bir yol haritası oluşturulmuştur. Proceed fazında ise fiziksel aktivite programının uygulanması, sürecin ve etkilerinin değerlendirilmesi ele alınmıştır. Araştırma, Ekim 2021-Mart 2022 tarihleri arasında, Muğla ilinin Fethiye ilçesinde, Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı Fethiye Gazi İlkokulu ve Muğla Fethiye Merkez Atatürk İlkokullarının dördüncü sınıf öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Gazi İlkokulu öğrencileri girişim, Atatürk İlkokulu öğrencileri kontrol grubunu oluşturmuştur. Fiziksel aktivite programı kapsamında girişim grubunda yer alan öğrencilere 12 hafta boyunca haftada üç gün 30'ar dakika egzersiz ve haftada bir kez fiziksel aktiviteye yönelik eğitim verilmiştir. Ayrıca öğrenci ve aileler ile hareketli yaşamın faydalarına yönelik eğitimleri ve fiziksel aktivitenin sağlıklı yaşam üzerindeki etkilerini anlatan broşürler haftalık olarak paylaşılmıştır. Veriler, araştırmanın başlangıcında, fiziksel aktivite programının bitiminden üç ay sonra ve altı ay sonra ölçek formlarının girişim ve kontrol grubuna uygulanması ile boy uzunluğu ve vücut ağırlığının ölçülmesi şeklinde gerçekleştirilmiştir. Her iki gruptaki öğrencilere; Çocuk Bilgi Formu, Çocuk Fiziksel Aktivite Anketi (ÇFAA), Fiziksel Aktivite Öz -Yeterlilik Ölçeği (FAÖÖ), Fiziksel Aktiviteye Yönelik Tutum Ölçeği (FAYTO), Fiziksel Etkinlikten Hoşlanma Ölçeği-Kısa Formu (FEHÖ-KF), Egzersiz Değişim Aşamaları Ölçeği (DAÖ) anketleri uygulanmıştır. Bulgular, fiziksel aktivite programının girişim grubunda yer alan öğrencilerin fiziksel aktivite puan ortalamaları, fiziksel aktivite özyeterlilik puanları, fiziksel aktiviteye yönelik tutum ölçeği puanları, fiziksel etkinlik hoşlanma ölçeği puan ortalamaları, egzersiz davranış değişim aşamaları ölçeği puanlarının kontrol grubuna göre anlamlı olarak arttığını göstermektedir (p<0.05). Precede-Proceed modeline göre geliştirilen fiziksel aktivite programının, son yıllarda hareketsiz yaşayan çocuklar üzerinde etkili olduğu belirlenmiş ve uygulanması önerilmektedir.
Physical activity and regular exercise habits acquired in childhood contribute significantly to children's health during the growth and development period and carry over a lifestyle behavior to adulthood. However, studies conducted in recent years show that few children and adolescents engage in the recommended amount of physical activity. It is noted that the COVID -19 pandemic conditions that will prevail worldwide in 2020, the closure of schools and the start of distance education, the prohibition for children to go out for months at a time, contribute in part to the increase in obesity among adolescents and adults. This study was conducted to examine the effects of the physical activity program developed according to the Precede-Proceed model on children's activity levels and physical activity self-efficacy, attitudes, enjoyment of exercise, and change behavior. The physical activity program was created in accordance with the steps of the Precede-Proceed model. In the Precede phase of the program, the factors influencing the decline in children's physical activity levels were identified, and a roadmap for physical activity and training was created. The Proceed phase discussed the implementation of the physical activity program and the evaluation of the process and its impact. The study was conducted between October 2021 and March 2022 in Fethiye district of Muğla province with the fourth grade students of Fethiye Gazi Elementary School and Muğla Fethiye Central Atatürk Elementary School, which belong to the Directorate of National Education. Gazi Elementary School students formed the intervention group and Atatuerk Elementary School students formed the control group. As part of the physical activity program, the students in the intervention group received 30 minutes of physical activity three days per week for 12 weeks and physical activity training once per week. In addition, the students and their families were given weekly booklets describing the benefits of an active lifestyle and the effects of physical activity on healthy living. Data were collected by administering the scale forms to the intervention and control groups at the beginning of the study, three months after the end of the physical activity program, and six months after the end of the physical activity program, and measuring height and body weight. Child Information Form, Child Physical Activity Questionnaire, Physical Activity Self-Efficacy Scale, Attitude towards Physical Activity Scale, Physical Activity Enjoyment Scale-Short Form and Exercise Change Stages Scale were used for the students of both groups. The results show that the mean scores of physical activity, physical activity self-efficacy, attitude toward physical activity, enjoyment of physical activity, and change in physical activity behavior significantly increased in the physical activity program intervention group compared to the control group (p<0.05). The physical activity program, developed using the Precede-Proceed model and implemented under the direction of nurses, has been shown to be effective in sedentary children in recent years and is recommended for implementation.
Physical activity and regular exercise habits acquired in childhood contribute significantly to children's health during the growth and development period and carry over a lifestyle behavior to adulthood. However, studies conducted in recent years show that few children and adolescents engage in the recommended amount of physical activity. It is noted that the COVID -19 pandemic conditions that will prevail worldwide in 2020, the closure of schools and the start of distance education, the prohibition for children to go out for months at a time, contribute in part to the increase in obesity among adolescents and adults. This study was conducted to examine the effects of the physical activity program developed according to the Precede-Proceed model on children's activity levels and physical activity self-efficacy, attitudes, enjoyment of exercise, and change behavior. The physical activity program was created in accordance with the steps of the Precede-Proceed model. In the Precede phase of the program, the factors influencing the decline in children's physical activity levels were identified, and a roadmap for physical activity and training was created. The Proceed phase discussed the implementation of the physical activity program and the evaluation of the process and its impact. The study was conducted between October 2021 and March 2022 in Fethiye district of Muğla province with the fourth grade students of Fethiye Gazi Elementary School and Muğla Fethiye Central Atatürk Elementary School, which belong to the Directorate of National Education. Gazi Elementary School students formed the intervention group and Atatuerk Elementary School students formed the control group. As part of the physical activity program, the students in the intervention group received 30 minutes of physical activity three days per week for 12 weeks and physical activity training once per week. In addition, the students and their families were given weekly booklets describing the benefits of an active lifestyle and the effects of physical activity on healthy living. Data were collected by administering the scale forms to the intervention and control groups at the beginning of the study, three months after the end of the physical activity program, and six months after the end of the physical activity program, and measuring height and body weight. Child Information Form, Child Physical Activity Questionnaire, Physical Activity Self-Efficacy Scale, Attitude towards Physical Activity Scale, Physical Activity Enjoyment Scale-Short Form and Exercise Change Stages Scale were used for the students of both groups. The results show that the mean scores of physical activity, physical activity self-efficacy, attitude toward physical activity, enjoyment of physical activity, and change in physical activity behavior significantly increased in the physical activity program intervention group compared to the control group (p<0.05). The physical activity program, developed using the Precede-Proceed model and implemented under the direction of nurses, has been shown to be effective in sedentary children in recent years and is recommended for implementation.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
