Kilolu/obez kadınlarda gebelik ve postpartum dönem içselleştirilmiş kilo damgasının maternal sağlık üzerine etkisi

dc.contributor.advisorDaşıkan, Zeynep
dc.contributor.authorŞeker, Ayşe
dc.date.accessioned2025-03-24T13:23:34Z
dc.date.available2025-03-24T13:23:34Z
dc.date.issued2024
dc.departmentEge Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractAmaç: Bu çalışma, kilolu ve obez kadınlarda gebelik ve postpartum dönemde içselleştirilmiş kilo damgalamasının maternal sağlık ile ilişkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntem: Araştırma kesitsel analitik tipte bir çalışmadır. Araştırma Ağustos 2022- Ağustos 2023 tarihleri arasında SBÜ İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi gebe polikliniğinde yapılmıştır. Araştırmaya gebeliğin 30-40. haftaları arasında olan kilolu ve obez toplam 376 gebe kadın katılmış ve postpartum veriler 5-6. ayda toplanmıştır. Verilerin toplanmasında, Prenatal ve Postpartum Tanımlayıcı Soru Formu, İçselleştirilmiş Kilo Önyargı Ölçeği (İKÖÖ), Duygusal Yeme Ölçeği (DYÖ), Edinburg Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği (EDSDÖ) kullanılmıştır. Verilerin normal dağılıma uygunluğu Skewness-Kurtosis testi ile analiz edilmiştir. Normal dağılıma uygun verilerin analizinde İki bağımsız grup Bağımsız Örneklem t Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi kullanılmış, normal dağılıma uymayan verilerin analizinde Mann Whitney U Testi ve Kruskal Wallis H Testi kullanılmıştır. İkiden fazla bağımsız grupların ileri analizinde Bonferroni Posthoc testi kullanılmıştır. İki bağımlı grup arasındaki karşılaştırmalar Bağımlı Örneklem t Testi ile yapılmıştır. Sürekli değişkenler arasındaki ilişki Pearson Korelasyon ile değerlendirilmiştir. Verilerin analizi %95 güven aralığında (p<0,05) incelemeye alınmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan fazla kilolu (%88.6) ve obez (%11.4) gebelerin gebelik başlangıç beden kitle indeksi ortalaması 27,75 ± 1,76 kg/m2, yaş ortalaması 28,56 ± 2,22/ yıl, postpartum kilo retansiyonu ortalaması 10,89 ± 5,77 kg postpartum 5-6. ay BKİ (kg/m2) ortalaması 31,97 ± 1,92 kg/m2 saptanmıştır. Kilolu ve obez gebelerin %89,6'sında IOM rehber önerilerinden fazla kilo almış. Kadınların %80,3'ünün prenatal dönemde, %85,6'sının postpartum dönemde çevresindeki bireyler tarafından kilo damgalamasına maruz kalmıştır. Prenatal İKÖÖ puan ortalaması, 60,74 ± 8,01, postpartum 56,77 ± 7,63 olarak belirlenmiş ve aralarında anlamlı fark saptanmıştır(p<0.01). Prenatal dönem DYÖ puan sınıflamasına göre gebelerin %73,4'ünün duygusal yiyici, postpartum dönem EDSDÖ puan sınıflamasına göre %44,4'ünde postpartum depresyon şüphesi saptanmıştır. Gebelik başlangıç BKİ obez olan, primigravida, düzenli fiziksel aktivitesi olmayan ve duygusal yiyici olan gebelerde, dışsal ayrımcılık/damgalamaya maruz kalanlarda içselleştirilmiş kilo önyargısı (İKÖ) daha yüksek saptanmıştır (p<0.05). Zor vajinal doğum ve acil sezaryen doğum yapan, bebeğini sadece mama ile besleyen, fiziksel aktivitesi olmayan, dışsal ayrımcılık/damgalamaya maruz kalan, postpartum depresyon şüphesi olan, gebelikte aşırı gestasyonel kilo alımı olan ve postpartum kilo retansiyonu olan kadınlarda postpartum içsel kilo önyargısı yüksek saptanmıştır (p<0.05). Sonuç: Araştırma sonuçları, katılımcıların büyük çoğunluğunun gebelik döneminde IOM rehberine göre fazla kilo aldığı ve postpartum dönemde de giderek kilo almaya devam ettiği ve kilo retansiyonu yaşadığı saptanmıştır. Bu durum, kadınların beden algıları üzerinde olumsuz etkiler yaratmakta ve genel sağlık durumlarını riske atmaktadır. Kilo alımı arttıkça İKÖ artmaktadır. Çalışmada diğer bir dikkat çeken bulgu ise dışsal kilo önyargısıdır. Fazla kilolu ve obez gebelerin aynı zamanda eş, aile üyeleri ve çevresinden de kilo önyargısına maruz kaldığı belirlenmiştir. Duygusal yeme ve postpartum depresyonun İKÖ ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak, gebelik ve postpartum dönemlerde kadınların sağlıklarını desteklemek amacıyla, kilo önyargısı ile mücadele eden ve sağlıklı kilo alımını teşvik eden bütüncül destek programlarının geliştirilmesi gerekmektedir. Çalışma, gebelik ve postpartum dönemdeki kadınların kilo damgalamasına karşı duyarlılıklarının artırılması ve bu konuda daha fazla destek sağlanması gerektiğini vurgulamaktadır.
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11454/116904
dc.identifier.yoktezid911269
dc.language.isotr
dc.publisherEge Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/closedAccess
dc.subjectGebelik
dc.subjectobezite
dc.subjectkilo damgalama
dc.subjectpostpartum depresyon
dc.subjectmaternal sağlık
dc.subjectPregnancy
dc.subjectobesity
dc.subjectweight stigma
dc.subjectpostpartum depression
dc.subjectmaternal health
dc.titleKilolu/obez kadınlarda gebelik ve postpartum dönem içselleştirilmiş kilo damgasının maternal sağlık üzerine etkisi
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.17 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama: