Damla sulama sistemlerinde kullanılan sıvı gübre enjektörlerinin işletme karekteristikleri üzerine bir araştırma
Küçük Resim Yok
Tarih
1995
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Bir üretim sezonu sonunda yüksek verim ve kaliteli ürün elde etmek için yapılması gereken işlemlerin başında ürün yetiştirme periyodunda bitkiler için gerekli besin maddelerini sulama suyu ile birlikte vermek gerekmektedir. Damla sulama sistemlerinde su ile birlikte bitkiler için gerekli besin maddelerinin de verilebilme imkânı vardır. Gübreler, damla sulama sistemlerinde gübre enjektörleri yardımıyla uygulanabilir. Tarımsal işletmelerde genel olarak dört değişik tip gübre enjektörü kullanılmaktadır. Bunlar; ventürl, membranlı, hidrolik ve tanklı tip enjektörlerdir. Bu araştırma, damla sulama sistemlerinde kullanılan gübre enjektörlerinin işletme karakteristiklerini belirlemek için yapılmıştır. Denemeye alınan Plastik ventürl, metal ventürl, hidrolik, membranlı ve tanklı tip enjektörler farklı sulama suyu basınçlarında denenmiş ve giriş basıncı (h1)-giriş basıncındaki düşüş miktarı (EHd) ile girişli basıncı-gübre oranı (GO) arasındaki ilişkiler belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca, sabit basınç altında enjektörlerin sulama sistemine uyguladıkları gübre miktarlarının (UGM) zamanına göre değişimi de incelenmiştir. Denemeler Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım makineleri Bölümü Pompa Deneme laboratuarlarında amaca uygun olarak hazırlanan deneme düzeni yapılmıştır. Denemelerde enjektörlerin yük kayıpları (Eh), farklı sulama suyu basınç değerlerinde giriş basıncı (h1) ile enjektörlerden çıkan su-gübre karışımın basınç değerlerinin (h2) farkı alınarak belirlenmiştir. Daha sonrada giriş miktarındaki düşüş miktarı (EHd) hesaplanmıştır. Enjektörlerin farklı sulama suyu giriş basınçlarında uygulandıkları gübre oranı (GO) ise enjektörlerin sulama suyuna enjekte ettikleri gübre debisinin (Qg) enjektöre giren sulama suyu debisine (Q) oranıyla bulunmuştur. Sabit basınç altında enjektörlerin sulama sistemine uyguladıkları gübre miktarının (UGM) zamana göre değişimi, alınan gübreli su örneklerinin laboratuvar ölçümleri ile belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, farklı sulama suyu basınçlarının enjektörlerin giriş basınçlarına göre düşüş miktarlarının ortalaması (EHdort), plastik ventüri gübre enjektörlerinde % 58.42, metal ventüri gübre enjektöründe % 65.57, membranlı gübre enjektöründe % 6.14, hidrolik enjektörde ise % 44.28 olarak bulunmuştur. Tanklı gübre enjektörünün üç farklı vana açıklığında yapılan denemesinde ise şu sonuçlar elde edilmiştir: Vananın kapalı konumunda "K" % 72.40, tam açık konumunda "TA" % 0 ve yarım açık konumunda "YA" % 6.80 olarak bulunmuştur. (Çizelge 2) Enjektörlerin, farklı sulama suyu basınçlarında sulama suyuna uyguladıkları gübre oranı (GO), değerlerinin ortalaması (GOort), plastik ventüri gübre enjektörlerinde 0.081, metal ventüri gübre enjektöründe 0.056, membranlı gübre enjektöründe 0.020, hidrolik enjektörde ise 0.0095 olarak bulunmuştur. Tanklı gübre enjektörünün üç farklı vana açıklığında yapılan denemesinde ise şu sonuçlar elde edilmiştir: Vana Kapalı konumunda "K" 1,0, tanı açık konumunda "TA" 0,38 ve yarım açık konumunda "YA" 0,50 olarak bulunmuştur (Çizelge 3). Sabit basınç altında enjektörlerin sulama sistemine uyguladıkları gübre miktarının (UGM) zaman göre değişim değerlerinin varyasyon katsayıları (VK), plastik ventüri gübre enjektörlerinde %3, metal ventüri gübre enjektöründe %2, membranlı gübre enjektöründe %2.7, hidrolik enjektörde % 2.1 ve tanklı enjektörde "YA" % 309 olarak hesaplanmıştır. (Çizelge 4). Sonuç olarak damla sulama sistemlerinde kullanılan gübre enjektörlerinin işletme karakteristiklerinin belirlenmesi amacıyla yapılan denemelerde en iyi sonuç veren gübre enjektörlerini; membranlı, hidrolik, tanklı "TA", ve ventüri tipi enjektörler şeklinde sıralayabiliriz.
Açıklama
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 1995
