Türkiye'deki çeşitli yağış istasyonlarının günlük yağış kayıtlarına ilişkin veri kütüğü oluşturulması, dağılışların incelenmesi ve model uyarlaması üzerine bir çalışma

dc.contributor.advisorEren, Şaban
dc.contributor.authorÇakır, Şen
dc.date.accessioned2024-08-19T19:31:59Z
dc.date.available2024-08-19T19:31:59Z
dc.date.issued1991
dc.departmentEge Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsüen_US
dc.descriptionBu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.en_US
dc.description.abstractABSTRAKT Bu çalışmada Türkiye'deki 21 yağış istasyonuna ilişkin günlük yağış verilerinin aylık ve yıllık toplamları üzerinden dağılışları incelenmiş olup, bunların sırasıyla Gamma ve Normal dağılış gösterdikleri yapılan dağılışa uygunluk testlerinden anlaşılmıştır. Bu çalışmada eklenen bazı alt yordam ve fonksiyonlarla desteklenen, ingiltere Reading Üniversitesinde yazılan, Events bilgisayar paket programı günlük yağış verilerinin analizinde kullanılmıştır. Yağışlı ve kurak günlerin meydana gelişindeki sürekliliği tanımlamak için, herhangi bir günün yağışlı veya kurak olması olasılığının ondan önceki günlere bağlı olduğu kabul edilerek Markov Zinciri modeli ve birbirini takip eden ardışık kurak veya yağışlı gün uzunluklarının bağımsız olduğu varsayımından gidilerek Alternative Renewal Process (ARP) modelleri kullanılmıştır. Rize yağış istasyonu günlük yağış verileri 5 er günlük toplamlar halinde ele alınmış ve bu verilerin İkinci derece Markov Zinciri modeline iyi uyum sağladığı görülmüştür. Bu sonuçtan yararlanarak simülasyon yoluyla 50 yıllık yağış verileri türetilmiş, gerçek veriler ile türetilmiş verilerin Events programında kullanılmasıyla elde edilen sonuçlar MINTTAB paket programından yararlanılarak analiz edilmiştir. Rize yağış istasyonu ayrıca ARP modelleri için kullanılmış, Negatif binom dağılışın modifilasyonundaki Truncated Negative Binomial (TNB) dağılışının kurak ve yağışlı spell uzunluklarına İyi uyum sağladığı görülmüştür ABSTRACT In this study, monthly and annual totals of the daily rainfall data from 21 different stations homogeneously distributed over the country were studied. Using Shapiro and Wilk, Kolmogorov-Smlmov, Kuiper and Chi-Square goodness of fit tests, it was found that Gamma and Normal distributions were suitable for the daily rainfall data.Events computer package, which has been backed up with additional functions and subroutines written by the researcher for this research, was utilized in analysing daily rainfall data. A Markov chain modelling approach was adapted to describe the persistence in the occurence of the wet and dry spell, assuming that the probability of a day being wet or dry depends on the states of the previous days. ARP model used for the same data assuming that independency between the length of successive wet and dry spells existed. Dally rainfall data for Rize concerning the period 1931-1978 totalled over five days groups were shown to fit well the second order Markov chain model. Results of interest derived from both simulated and observed date, used as an input in a program called "Events" were analysed by using MINITAB computer package. ARP modelling was also used for Rize station and it was shown that the truncated negative binomial distribution was found to model both the length of dry and wet spells. VU|en_US
dc.description.abstractABSTRAKT Bu çalışmada Türkiye'deki 21 yağış istasyonuna ilişkin günlük yağış verilerinin aylık ve yıllık toplamları üzerinden dağılışları incelenmiş olup, bunların sırasıyla Gamma ve Normal dağılış gösterdikleri yapılan dağılışa uygunluk testlerinden anlaşılmıştır. Bu çalışmada eklenen bazı alt yordam ve fonksiyonlarla desteklenen, ingiltere Reading Üniversitesinde yazılan, Events bilgisayar paket programı günlük yağış verilerinin analizinde kullanılmıştır. Yağışlı ve kurak günlerin meydana gelişindeki sürekliliği tanımlamak için, herhangi bir günün yağışlı veya kurak olması olasılığının ondan önceki günlere bağlı olduğu kabul edilerek Markov Zinciri modeli ve birbirini takip eden ardışık kurak veya yağışlı gün uzunluklarının bağımsız olduğu varsayımından gidilerek Alternative Renewal Process (ARP) modelleri kullanılmıştır. Rize yağış istasyonu günlük yağış verileri 5 er günlük toplamlar halinde ele alınmış ve bu verilerin İkinci derece Markov Zinciri modeline iyi uyum sağladığı görülmüştür. Bu sonuçtan yararlanarak simülasyon yoluyla 50 yıllık yağış verileri türetilmiş, gerçek veriler ile türetilmiş verilerin Events programında kullanılmasıyla elde edilen sonuçlar MINTTAB paket programından yararlanılarak analiz edilmiştir. Rize yağış istasyonu ayrıca ARP modelleri için kullanılmış, Negatif binom dağılışın modifilasyonundaki Truncated Negative Binomial (TNB) dağılışının kurak ve yağışlı spell uzunluklarına İyi uyum sağladığı görülmüştür ABSTRACT In this study, monthly and annual totals of the daily rainfall data from 21 different stations homogeneously distributed over the country were studied. Using Shapiro and Wilk, Kolmogorov-Smlmov, Kuiper and Chi-Square goodness of fit tests, it was found that Gamma and Normal distributions were suitable for the daily rainfall data.Events computer package, which has been backed up with additional functions and subroutines written by the researcher for this research, was utilized in analysing daily rainfall data. A Markov chain modelling approach was adapted to describe the persistence in the occurence of the wet and dry spell, assuming that the probability of a day being wet or dry depends on the states of the previous days. ARP model used for the same data assuming that independency between the length of successive wet and dry spells existed. Dally rainfall data for Rize concerning the period 1931-1978 totalled over five days groups were shown to fit well the second order Markov chain model. Results of interest derived from both simulated and observed date, used as an input in a program called "Events" were analysed by using MINITAB computer package. ARP modelling was also used for Rize station and it was shown that the truncated negative binomial distribution was found to model both the length of dry and wet spells. VU|en_US
dc.identifier.endpage244en_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11454/83708
dc.identifier.yoktezid15943en_US
dc.language.isotren_US
dc.publisherEge Üniversitesien_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/closedAccessen_US
dc.subjectMeteorolojien_US
dc.subjectMeteorologyen_US
dc.subjectBilgisayar programlarıen_US
dc.subjectComputer programsen_US
dc.subjectEvents programıen_US
dc.subjectEvents programen_US
dc.subjectTürkiyeen_US
dc.subjectTurkeyen_US
dc.subjectYağışlaren_US
dc.subjectRainfallen_US
dc.titleTürkiye'deki çeşitli yağış istasyonlarının günlük yağış kayıtlarına ilişkin veri kütüğü oluşturulması, dağılışların incelenmesi ve model uyarlaması üzerine bir çalışmaen_US
dc.typeDoctoral Thesisen_US

Dosyalar