Chiral metal complexes and their properties
Küçük Resim Yok
Tarih
2012
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Chiral N-heterocyclic carbene, allylic alkylation, transfer hydrogenation, arylation of aldehydes.;Kiral N-heterosiklik karben, alilik alkilasyon, transfer hidrojenasyon, aldehitlerin arilasyonu.;N-Heterosiklik karbenler (NHCs) güçlü v-donörüdür ve metallerle kuvvetli bağ oluştururlar. Bu nedenle fosfin anologlarına göre ısıya, havaya ve neme karşı daha kararlı kompleksler meydana getirirler. Sahip oldukları bu özelliklerinden dolayı NHC kompleksleri, olefin metatezi, hidrosilasyon, hidrojenasyon, Heck ve Suzuki eşleşme gibi birçok tepkimede katalizör olarak kullanılmaktadır. Dolayısıyla, asimetrik katalizde bu ligantların kiral türevlerinin gelişimi de kaçınılmaz olmuştur. Asimetrik alken hidrojenasyonu, asimetrik alken metatezi gibi katalitik reaksiyonlarda iyi seçimlilik gösteren kiral NHC kompleksleri sentezlenmekle birlikte bunların sayısı sınırlıdır. Bu nedenle yüksek seçimlilik gösteren kiral katalizörlerin geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu tez kiral NHC kompleksleri ile ilgilidir ve üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, kirallik ve önemi, NHC hakkında temel bilgiler, kiral NHC ligantları ve komplekslerinin asimetrik katalizdeki uygulamalarına ilişkin çalışmalar özetlenmiştir. İkinci bölümde, deneysel çalışmalara yer verilmiştir. Üçüncü bölüm, kiral yardımcı ligant içeren NHC ve kiral NHC komplekslerinin sentezi, karakterizasyonu ve katalitik aktivitelerinin incelenmesini kapsamaktadır. Kiral oksazolin ligandı içeren NHC-Pd(II) kompleksleri (13-18), sentezlenen dimerik NHC-Pd(II) komplekslerinin kiral oksazolin ligantı ile bölünmesi sonucu elde edilmiştir. Elde edilen bu kompleksler alilik alkilasyon reaksiyonunda katalizör olarak denenmiştir. Kompleksler aktivite göstermelerine rağmen elde edilen üründe seçimlilik gözlenmemiştir. Kiralitenin azota bağlı sübstitüyentte olduğu, kiral NHC-Ru(II) ve Rh(I) kompleksleri (25-28) ile heterosiklik halkada kiraliteye sahip kiral NHC-Ru(II) kompleksi (32) sentezlendi. Elde edilen komplekslerin asetofenonun transfer hidrojenasyondaki aktiviteleri araştırıldı. Transfer hidrojenasyonda en iyi sonuç katyonik rodyum komplekslerinden (27, 28) alınmıştır. Ayrıca rodyum kompleksleri aldehitlerin arilasyon reaksiyonunda da katalizör olarak kullanılmıştır. Arilasyon reaksiyonunda ise komplekslerin tamamının aktif olduğu ve 15 dakikada reaksiyonun tamamlandığı gözlenmiştir.
Açıklama
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 2012
