Amerikan filmlerinde siyasi hicvin temsili ve 1960'lı yıllardaki yansımaları

Edebiyat tarihi içinde önemli bir işleve sahip olan ve edebi bir yazı türü olarak bilinen hiciv, 1960 ve 1970'li yıllarda Amerika'da siyasi ve toplumsal hayatta yaşanan olaylara bağlı olarak kendisine yeni bir zemin bularak siyasi hiciv yapılanması içinde bir film türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu dönemde global ölçekte yaşanan Soğuk Savaş gerginliği, Vietnam Savaşının olumsuz etkileri ve buna bağlı olarak Amerikan toplumunda oluşan Karşı Kültür hareketinin yarattığı özgürlük kavramı Amerikan film endüstrisi, Hollywood yapımcı ve yönetmenlerini de etkilemiştir. Dönemin ruhuna uygun olarak, Amerikan hükümetinin uyguladığı hatalı ve kötü politikaların yanı sıra, devlet adamlarının ülke güvenliği adına verdiği yanlış kararlar, siyasi hiciv tanımlaması içine girebilecek birçok film örneklerini de ortaya çıkarmıştır. Bu tezin odaklandığı temel nokta, Amerikan hükümetinin ve paralelinde ordusunun iç ve dış politikadaki yetersiz ve başarısız hamlelerini eleştiren ve açığa çıkaran filmlerin toplumda yaşanan değişimleri hiciv yoluyla yansıtarak dönemin ruhunu ortaya çıkardığı ve aynı zamanda hem siyasi, hem de toplumsal paradigmalarda yaşanan değişimlere ışık tuttuğu düşüncesidir. Bu bağlamda abartılı eleştiriyi, zaman zaman kara mizaha dönüşen son derece ironik unsurları içinde barındıran filmler birer metin olarak okunduklarında anılan döneme farklı bir pencereden yansıtabildiği savlanmaktadır. Tezimizde kullandığımız filmlerde, göstergebilim metodolojisi ve dilbilimsel yöntemleri ile çözümlenerek ortaya çıkarılan güç ilişkileri hem görsel, hem de metinsel açıdan irdelenmiştir. Çalışma dönemi olarak seçtiğimiz 1960'lı yıllar, özellikle konformizmin doruğa çıktığı 1950'li yıllarından ardından Amerikan hükümetinin içi ve dış politikalarının açıkça eleştirildiği bir dönemdir ve bu tezde yapılan çalışma da Amerikan hükümeti tarafından 1960'larda uygulanan yanlış ve kötü politikaların neden olduğu çalkantılı bir dönemi temsil etmektedir. Buna bağlı olarak popüler kültür ürünü olan ve mizahın yarattığı tolerans ortamını sonuna kadar kullanan siyasi hiciv örnekleri olarak Robert Altman'ın M*A*S*H (1970), Arthur Penn'in Alice's Restaurant (1969) ve Stanley Kubrick'in Dr Strangelove (1964) filmleri seçilmiş ve sunulan, savunulan, eleştirilen dönemin ideolojileri irdelenerek çözümlemeler yapılmıştır.