Malatya ilinde kayısı üreticilerinin yatırım kararlarının analizi ve risk değerlendirmesi üzerine bir araştırma
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2017
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırmada Malatya ilinde kayısı üreticilerinin yatırım kararları analiz edilmiş ve risk değerlendirmesi yapılmıştır. Malatya ilinin kayısı üretiminin %50'sinden fazlasını sağlayan Akçadağ, Merkez ve Darende ilçeleri kapsama alınmıştır. Bu ilçelere bağlı dokuz köyde oransal örnekleme ile saptanan toplam 159 üreticiden anket yolu ile veriler elde edilmiştir. Araştırmada işletmeler kayısı üretim alanı büyüklüğüne göre ( ≤ 25 da, 26-50 da ve 51 da ≤) ve anket yapılan üç ilçeye göre incelenmiştir. Araştırmada 2013 yılı üretim dönemi esas alınmıştır. Verilerin analizinde öncelikle incelenen işletmelerin sosyo-ekonomik özellikleri belirlenmiştir. Daha sonra kayısı üretiminin teknik ve ekonomik özellikleri incelenmiştir. İncelenen işletmelerde ortalama kayısı arazisi 26.41 dekardır. Dekara düşen ağaç sayısı ortalama 9 olarak belirlenmiştir. Dekara elde edilen taze kayısı miktarı 877.26 kg, kuru kayısı miktarı ise 197.12 kg olarak hesaplanmıştır. Ortalama kuru kayısı fiyatı 5.70 TL/kg, ortalama taze kayısı fiyatı 1.52 TL/kg olarak belirlenmiştir. Kayısıdan dekara elde edilen ortalama brüt üretim değeri 1.607.43 TL olarak hesaplanmıştır. İncelenen işletmelerde dekara ortalama üretim masrafı 975.29 TL, dekara elde edilen ortalama net gelir 632.14 TL, nispi kar ise %164 olarak hesaplanmıştır. Araştırmada %5, %9 ve %10 indirgeme oranlarına göre kayısı yatırımı; net bugünkü değer, iç karlılık oranı ve fayda masraf oranı ölçütleri bakımından karlı bulunmuştur. Yapılan duyarlılık analizinde, kayısı veriminin %10 azalması durumunda yatırımın karlılığını koruduğu tespit edilmiştir. Bulanık Eşli Karşılaştırma Yöntemine göre üreticilerin yatırım kararlarına etki eden en önemli faktörün kayısı verimi olduğu saptanmıştır. Analitik Hiyerarşi Süreci Yöntemine göre en uygun kayısı bahçesi yatırımı yapılacak ilçeler sırasıyla; %34.21 ağırlık oranı ile Akçadağ ilçesi, % 33.08 ağırlık oranı ile Merkez ilçe ve %32.71 ağırlık oranı ile Darende ilçesi olarak belirlenmiştir. Likert ölçeğine göre üreticilerin kayısı üretiminde en önemli gördükleri risk kaynakları sırasıyla; girdi fiyatları yüksekliği (1.77), iklim koşulları (1.96) ve sulama koşulları (1.97) bulunmaktadır.
In this survey, the investment decisions of apricot growers in Malatya have been analysed and a risk evaluation has been made. The districts that have been included are Akçadağ, Central district and Darende which are providing more than 50% of apricot production in Malatya. In nine villages that belong to these towns, inputs have been taken using a questionnare from 159 growers who were determined by proportional sampling. In the research the farms have been examined according to the extent of apricot production area ( ≤ 25 decares, 26-50 decares and 51 decares ≤) and according to three towns in which the survey has been made. The research is based on the production period of the year 2013. In the analysis of the inputs, first of all, the socio-economical characteristics of the examined farms have been identified. After that, technological and economical aspects of apricot production have been examined. The average apricot production area is 26.41 decares in the farms that were checked. The number of trees for each decare in average is 9. The fresh apricot quantity taken from each decare is 877.26 kg, and quantity of dried apricots has been calculated as 197.12 kg. Average price of dried apricots is 5.70 TL/kg, and average price of fresh apricots is 1.52 TL/kg. Average gross production value taken from the apricots for each decare has been figured out as 1.607.43 TL. In those farms, average production cost for each decare is 975.29 TL, average net income taken from each decare is 632.14 TL, and relative profit is 164%. In the research, apricot investment -according to 5%, 9%, 10% reduction rates- has been found out as profitable in terms of net present value, internal rate of return, and measures of cost benefit rates. In the sensitivity analysis, it has been confirmed that in case of a 10% decrease in apricot production, the investment maintains its profitability. According to the Fuzzy Paired Comparative Method, the most important element that effects investment stabilities of the grower is apricot productiveness. According to the Analytical Hierarchy Process Method, the most suitable districts to make apricot garden investment is first Akçadağ with 34.21% weight rates, the second is Central district with 33.08% weight rates, and the last one is Darende with 32.71% weight rates. According to the likert scale, the most vital risk sources that growers face during the production of apricots are input price height (1.77), weather conditions ( 1.96 ), and irrigation conditions ( 1.97 ).
In this survey, the investment decisions of apricot growers in Malatya have been analysed and a risk evaluation has been made. The districts that have been included are Akçadağ, Central district and Darende which are providing more than 50% of apricot production in Malatya. In nine villages that belong to these towns, inputs have been taken using a questionnare from 159 growers who were determined by proportional sampling. In the research the farms have been examined according to the extent of apricot production area ( ≤ 25 decares, 26-50 decares and 51 decares ≤) and according to three towns in which the survey has been made. The research is based on the production period of the year 2013. In the analysis of the inputs, first of all, the socio-economical characteristics of the examined farms have been identified. After that, technological and economical aspects of apricot production have been examined. The average apricot production area is 26.41 decares in the farms that were checked. The number of trees for each decare in average is 9. The fresh apricot quantity taken from each decare is 877.26 kg, and quantity of dried apricots has been calculated as 197.12 kg. Average price of dried apricots is 5.70 TL/kg, and average price of fresh apricots is 1.52 TL/kg. Average gross production value taken from the apricots for each decare has been figured out as 1.607.43 TL. In those farms, average production cost for each decare is 975.29 TL, average net income taken from each decare is 632.14 TL, and relative profit is 164%. In the research, apricot investment -according to 5%, 9%, 10% reduction rates- has been found out as profitable in terms of net present value, internal rate of return, and measures of cost benefit rates. In the sensitivity analysis, it has been confirmed that in case of a 10% decrease in apricot production, the investment maintains its profitability. According to the Fuzzy Paired Comparative Method, the most important element that effects investment stabilities of the grower is apricot productiveness. According to the Analytical Hierarchy Process Method, the most suitable districts to make apricot garden investment is first Akçadağ with 34.21% weight rates, the second is Central district with 33.08% weight rates, and the last one is Darende with 32.71% weight rates. According to the likert scale, the most vital risk sources that growers face during the production of apricots are input price height (1.77), weather conditions ( 1.96 ), and irrigation conditions ( 1.97 ).
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kayısı, Kayısı Ekonomisi, Karlılık Analizi, Yatırım Analizi, Duyarlılık Analizi, Risk Analizi, Apricot, Apricot Economy, Analysis Of Profitability, Investment Analysis, Sensitivity Analysis, Risk Analysis
