Farklı agroteknik uygulamaların Calendula officinalis L. (aynısefa) bitkisinin verim, kalite ve fizyolojik özellikleri üzerine etkileri

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorBayram, Emine
dc.contributor.authorBoztaş, Gülsüm
dc.date.accessioned2024-08-21T19:25:41Z
dc.date.available2024-08-21T19:25:41Z
dc.date.issued2023
dc.departmentEge Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalıen_US
dc.description.abstractAraştırmada, içerdiği zengin biyoaktif maddeler nedeniyle başta kozmetik, tıp ve eczacılık alanlarında önemli kullanım alanı bulunan Calendula officinalis L. (aynısefa) bitkisi materyal olarak kullanılmıştır. Çalışma, E.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Deneme Alanında 2019-2020 ve 2020-2021 yıllarında, farklı gübre dozu ve tohumluk miktarı uygulamaları olmak üzere iki ayrı deneme şeklinde yürütülmüştür. Calendula officinalis L. bitkisinin verim, kalite ve fizyolojik özellikleri üzerine olan etkilerinin incelendiği araştırmada, denemeler üç tekerrürlü olarak tesadüf bloklarında faktöriyel deneme desenine göre kurulmuştur. Deneme faktörlerini, birinci denemede; yıl (2020-2021), azot dozu (0, 5, 10 ve 15 kg/da N) ve fosfor dozu (0, 5 ve 10 kg/da P2O5), ikinci denemede ise yıl (2020 ve 2021) ve tohumluk miktarı (0.5, 1, 1.5, 2.5 ve 3.5 kg/da) uygulamaları oluşturmaktadır. Gübreleme denemesi sonuçlarına göre Calendula officinalis L. bitkisinin yetiştiriciliğinde yıl, azot ve fosfor dozları ile gübrelemelerin etkileşimi, bitkide incelenen agronomik, morfolojik ve fizyolojik karakterler üzerinde etkili bulunmuştur. Aynısefa bitkisinin tohum ve çiçek verimine dayalı olarak hesaplanan agronomik azot ve fosfor kullanım etkinliği sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde, bitkinin azot ve fosforlu gübreyi ne kadar etkili kullandığına dair bir ölçü oluşturmuştur. Bu sonuçlara göre bitkinin, nispeten düşük miktarda azot ve fosfor girdisi ile (5 kg/da N dozu ve 5 kg P2O5) diğer gübre seviyelerine göre verim potansiyelini en üst düzeye çıkardığı görülmüştür. Tohumluk miktarı uygulamaları deneme sonuçlarına göre, bitkinin verim bileşenleri üzerinde tohumluk miktarı uygulamalarının etkisi önemli bulunmuştur. Tohumluk miktarının artmasıyla birlikte metrekarede bitki sayısı artmış, bununla birlikte bitkide dallanma, bitki boyu, tohum verimi, biyolojik verim, yaş ve drog çiçek veriminin azaldığı tespit edilmiştir. Bu veriler doğrultusunda Calendula officinalis L.'de yüksek çiçek ve tohum verimi için optimum tohumluk miktarının dekara 1 kg tohumluk uygulaması olduğu tespit edilmiştiren_US
dc.description.abstractCalendula officinalis L. plant, which is widely used in the fields of cosmetics, medicine and pharmacy due to its rich bioactive substances, was the material the research. The study was conducted in the Experimental Fields of E.U. Faculty of Agriculture, Department of Field Crops in 2019-2020 and 2020-2021 as two separate experiments under different fertilizer dosage and seed amount treatments. In the research, in which the effects of fertilizers on yield, quality and physiological characteristics of Calendula officinalis L. were examined, the trials were established according to randomized complete blocks design with three replications. The experimental factors were year (2020-2021), nitrogen dose (0, 5, 10 and 15 kg/da N) and phosphorus dose (0, 5 and 10 kg/da P2O5) in the first experiment and year (2020 and 2021) and seed amount (0.5, 1, 1.5, 2.5 and 3.5 kg/da) in the second experiment. According to the results of the fertilization trial, the effects of year, nitrogen and phosphorus doses and their interaction with fertilizers in the cultivation of Calendula officinalis L. were found to be significant on the agronomic, morphological and physiological characters examined. When the agronomic nitrogen and phosphorus use efficiency results calculated based on seed and flower yields of calendula plants were evaluated, they were generally found to be able to provide a measure of how effectively the plant uses nitrogen and phosphorus fertilizers. According to these results, it was found that the plant maximized its yield potential with relatively low nitrogen and phosphorus inputs (5 kg/da N dose and 5 kg P2O5) compared to other fertilizer levels. According to the results of the seed amount treatments experiment, the effect of seed amount treatments on yield components of the plant was found to be significant. It was determined that the number of plants per m2 increased with increasing seed quantity, but plant branching, plant height, seed yield, biological yield, fresh and drrog flower yield decreased. As a result of these findings, it was determined that the optimum seed amount for high flower and seed yield in Calendula officinalis L. was 1 kg seed per decareen_US
dc.identifier.endpage207en_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=nLNfCsWgUluh5T2iyudShpBGbGUT8SESOAhTgZ_ikW7XwXXse2UouZM0QX2WRV2G
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11454/98400
dc.identifier.yoktezid829921en_US
dc.institutionauthorBoztaş, Gülsümen_US
dc.language.isotren_US
dc.publisherEge Üniversitesien_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.snmz20240821_Gen_US
dc.subjectZiraaten_US
dc.subjectAgricultureen_US
dc.titleFarklı agroteknik uygulamaların Calendula officinalis L. (aynısefa) bitkisinin verim, kalite ve fizyolojik özellikleri üzerine etkilerien_US
dc.title.alternativeEffects of different agrotechnical applications on the yield, quality and physiological characteristics of Calendula officinalis L. (calendula)en_US
dc.typeDoctoral Thesisen_US

Dosyalar

Koleksiyon

Fen Bilimleri Enstitüsü Tez Koleksiyonu