Duygunun çalışma belleğine etkisi: Değerlik modeli ve motivasyonel modelin karşılaştırılması
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2017
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu tez çalışmasının amacı, duygunun çalışma belleği (ÇB) üzerindeki etkisi incelemektedir. Mevcut literatürdeki çalışmalarda ele alınan duyguların hem değerlik hem de motivasyonel eğilimleri açısından farklılaştığı görülmüştür. Bu açıdan ortaya konan söz konusu etkilerin değerlik temelli mi yoksa motivasyon temelli mi olduğu tam olarak anlaşılamamıştır. Buradan yola çıkılarak gerçekleştirilen iki ayrı çalışmada katılımcılar öncelikle korku, öfke, mutluluk ve nötr (yalnızca birinci çalışma) duygularından birine sevk edilmiştir. Duygu sevkinin ardından katılımcılar, ilk çalışmada Öz-Sıralama Görevi'nin (Self-Ordered Pointing Task) sözel ve görsel formlarını tamamlamışlardır. İlk çalışmanın bulgularına göre duygunun ÇB performansını anlamlı bir şekilde etkilemediği, ancak bellek performansları açısından mutluluk ve öfke gruplarının benzer ve korku grubundan farklı bir eğilimde olduğu görülmüştür. Sonuçlar, istatistiksel açıdan anlamlı olmamakla birlikte motivasyonel boyutu destekleme yönünde bulunmuştur. İkinci çalışmada ise katılımcılar duygu sevkinin ardından 2-Geri görevini tamamlamışlardır. Bu görev hem Sinyal Tespit Teorisi'nin önerdiği gibi tepki yanlılığından etkilenmeyen doğruluk ölçümlerinin alınmasını hem de tepki zamanının değerlendirilmesini sağlamıştır. Sonuçlar, doğruluk ölçümleri açısından duygunun ÇB üzerinde anlamlı bir etkisi olmadığını göstermiştir. Ek olarak yaklaşma motivasyonundaki (öfke ve mutluluk) katılımcılara kıyasla kaçınma motivasyonundaki (korku) katılımcıların doğruluktan ödün vermeden anlamlı olarak daha hızlı tepki verdikleri bulunmuştur. Kaçınma motivasyonunda daha hızlı tepki verilmesi, amigdalanın uyanıklık üzerindeki etkisi açısından tartışılmıştır. İki çalışmadan elde edilen bulgular birlikte değerlendirildiğinde, ÇB üzerinde duygunun motivasyonel boyutunun daha etkili olduğu ve bu etkinin yalnızca tepki zamanı açısından anlamlı olduğu görülmüştür. Bu çalışma duygunun söz konusu iki boyutunu birlikte sınayan bilinen ilk çalışma olması açısından önemli olmakla birlikte gelecek çalışmaların bu etkiyi daha kapsamlı olarak incelemesinin önemli olduğu sonucuna varılmıştır.
The main aim of this thesis is to investigate the effects of emotion on working memory (WM). It is seen that emotions used in previous research differed on both dimensions of valence and motivation. Especially, anger which is a negative but approach-related emotion, was not previously investigated. Hence, it is unclear whether the effects of emotion on WM are valence-based or motivation-based. Two studies were conducted in which participants were induced one of four emotions to create approach-positive, avoidance-negative, approach-negative, and control conditions. In the first study, after mood induction participants performed Self-Ordered Pointing Tasks. Results of the first study showed that the effect of emotion on WM was not significant. However, a similar trend in the data was observed in happiness and anger conditions in terms of WM performance, and this trend was different from that in the fear condition. This pattern is consistent with the motivational model since both anger and happiness are approach-related emotions, despite carrying different valences. In the second study, after the mood induction participants completed 2-Back tasks which allowed us to measure reaction times (RT) and obtain unbiased measures of accuracy as the Signal Detection Theory suggests. The data revealed that only RTs in the avoidance-related emotion condition were faster for both verbal and visuospatial tasks compared to those in approach-related conditions without compromising accuracy. Main effect of emotion on WM accuracy wasn't significant. Together the two studies showed that the motivational dimension of emotion was more effective on WM than the valence dimension.
The main aim of this thesis is to investigate the effects of emotion on working memory (WM). It is seen that emotions used in previous research differed on both dimensions of valence and motivation. Especially, anger which is a negative but approach-related emotion, was not previously investigated. Hence, it is unclear whether the effects of emotion on WM are valence-based or motivation-based. Two studies were conducted in which participants were induced one of four emotions to create approach-positive, avoidance-negative, approach-negative, and control conditions. In the first study, after mood induction participants performed Self-Ordered Pointing Tasks. Results of the first study showed that the effect of emotion on WM was not significant. However, a similar trend in the data was observed in happiness and anger conditions in terms of WM performance, and this trend was different from that in the fear condition. This pattern is consistent with the motivational model since both anger and happiness are approach-related emotions, despite carrying different valences. In the second study, after the mood induction participants completed 2-Back tasks which allowed us to measure reaction times (RT) and obtain unbiased measures of accuracy as the Signal Detection Theory suggests. The data revealed that only RTs in the avoidance-related emotion condition were faster for both verbal and visuospatial tasks compared to those in approach-related conditions without compromising accuracy. Main effect of emotion on WM accuracy wasn't significant. Together the two studies showed that the motivational dimension of emotion was more effective on WM than the valence dimension.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Duygu, Çalışma Belleği, Değerlik Modeli, Motivasyonel Model, Emotion, Working Memory, Valence, Motivation, Self-Ordered Pointing Task, N-Back Task
