Yoksulluğa ve yoksullara ilişkin değerlendirmelerin sistemin meşrulaştırılması kuramından hareketle incelenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2008
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışmanın amacı toplumumuzda yoksulluğa ve yoksullara ilişkin değerlendirmeler hakkında bilgi edinmektir. Bu amaç doğrultusunda, sosyo-demografik değişkenler, sosyal psikolojik değişkenler (adil dünya inancı, grup-temelli başatlık ve ekonomik sistemin meşrulaştırılması), yoksulluğa ilişkin nedensel atıflar ve yoksullara yardım politikalarıyla ilgili tutumlar arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Bu çalışmaya Ege, İzmir Ekonomi ve Dokuz Eylül üniversitelerinde eğitim görmekte olan 592 üniversite öğrencisi katılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, toplumumuzda yapısal atıfların, bireyci ve kaderciailesel atıflara göre daha fazla yapıldığı gözlenmiştir. Kadınların; düşük gelirlilerin; sosyal bilimler-güzel sanatlar öğrencilerinin, erkeklerden; yüksek gelirlilerden; fen bilimleri öğrencilerinden daha fazla yapısal atıflar yaptıkları bulunmuştur. Yine, sol politik görüşlü katılımcıların, sağ politik görüşlü katılımcılardan yapısal atıfları daha fazla ve bireyci ve kaderci-ailesel atıfları daha az onayladıkları saptanmıştır. Ayrıca, yapısal eşitlik modellemesi analizleri, yüksek sosyo-ekonomik statünün kişisel adil dünya inancı, grup-temelli başatlık ve ekonomik sistemin meşrulaştırılması değişkenlerini pozitif yönde yordadığını göstermiştir. Kişisel adil dünya inancı ve grup-temelli başatlık yoksulluğa ilişkin bireyci atıfları pozitif yönde yordamaktadır. Ekonomik sistemin meşrulaştırılmasının yapısal atıfları negatif yönde yordadığı saptanmıştır. Bunun yanı sıra kaderci-ailesel atıfların, grup-temeli başatlık tarafından pozitif, algılanan sosyo-ekonomik statü tarafından ise negatif yönde yordandığı görülmüştür. Ayrıca, sosyo-ekonomik statünün yoksulluğa ilişkin bireyci ve yapısal atıflar üzerindeki etkisinin dolaylı olduğu ve söz konusu etkiye sosyal psikolojik değişkenlerin aracılık ettiği bulunmuştur. Yoksullara yardım politikalarıyla ilgili tutumların ise ekonomik sistemin meşrulaştırlması ve bireyci atıflar tarafından negatif yönde yordandığı görülmüştür. Bu araştırmanın en önemli katkıları şunlardır: (1) toplumumuzda yoksulluğa ilişkin atıf boyutlarının neler olduğu araştırılmıştır, (2) bazı önemli sosyo-demografik değişkenlerin yoksulluğa ve yoksullara yönelik değerlendirmelerde anlamlı etkilerinin olup olmadığı incelenmiştir, (3) algılanan sosyo-ekonomik statü, kişisel adil dünya inancı, grup-temeli başatlık, ekonomik sistemin meşrulaştırılması, yoksulluğa ilişkin nedensel atıflar ve yoksullara yardım politikalarıyla ilgili tutumlar arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkiler yapısal eşitlik modellemesi aracılığı ile gösterilmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Yoksulluk, yoksul, yoksulluğa ilişkin atıflar, yoksulluk politikaları, sistemin meşrulaştırılması, sosyal başatlık, adil dünya inancı., Poverty, poor, attributions for poverty, poverty policies, system justification, social dominance, belief in a just world., Sosyal Psikoloji A.B.D.
