Sakız kabağında anter kültürü yoluyla bitki rejenerasyonu üzerinde araştırmalar

Bu çalışmada sakız kabağı (Cucurbita pepo L.) bitkisinin erkek çiçeklerinden elde edilen anterler üzerinde in-vitro kültür uygulamaları yapılarak haploid bitki eldesi üzerine araştırmalar yapılmıştır. Çalışma 6 denemeden oluşarak, tüm denemelerde anter kültürü için MS ortamı kullanılmış olup, hormon ve şeker konsantrasyonları farklı kombinasyonlarda olacak şekilde denenmiştir. Kabak bitkisinde anter kültüründen embriyo oluşumu önceki çalışmalarda görülmediği için öncelikle kallus oluşumuna gidilmiş, ardından elde edilen kalluslar rejenerasyon ortamına aktarılmıştır. İlk yılki çalışmalarda (deneme-1, deneme-2, deneme-3, deneme-4) tomurcuklar 0,9-2,5 cm, 2,6-4,5 cm ve 4,6-5,5 cm olmak üzere 3 farklı boy grubuna ayrılmışlardır. Genelde 0,9-2,5 cm aralığında olan grup-1 tomurcuklarına ait kallus oluşumu daha başarılı olmuştur. Denenmiş olan şeker ve hormon kombinasyonlarında en iyi kallus veren ortam ise 30 g/l maltoz + 4 mg/l NAA + 0,1 mg/l BAP içeren MS ortamıdır. İkinci yıl çalışmaları olan deneme-5 ve 6'da kullanılan tomurcukların boy aralığı daraltılarak 0,9-2,5 cm aralığını 3 gruba ayıracak şekilde çalışma yapılmıştır. Sırasıyla 0,9-1,4 cm, 1,5-2,0 cm ve 2,1-2,5 cm aralıklarında olacak şekilde gruplandırılmıştır. Kallus oluşturmada en başarılı olan grup boyu 2,1-2,5 cm olmuş ve en iyi şeker-hormon kombinasyonu ise 100 g/l sukroz ve 6 mg/l 2,4-D uygulanan MS ortamı olmuştur. İkinci yıl denemelerinde, ilk yıldan farklı olarak anterlerin petrilere ekim aşamasından sonra 1 hafta boyunca 35 ºC'de inkübasyon uygulaması yapılmıştır. Bunun sonucunda daha fazla anterin gelişim göstererek kallus oluşturduğu görülmüştür.

In this study, in vitro culture applications were performed on anthers obtained from male flowers of squash (Cucurbita pepo L.) and researches were made on haploid plants. The study consisted of 6 experiments and MS medium was used for anther culture in all experiments and hormone and sugar concentrations were tested in different combinations. Since the formation of embryo from anther culture in squash plant was not seen in previous studies, callus formation was firstly carried out and then obtained calluses were transferred to regeneration medium. In the first year studies (trial-1, trial-2, trial-3, trial-4) buds 0.9-2.5 cm, 2.6-4.5 cm and 4.6-5.5 cm, including 3 they are divided into different size groups. Callus formation of group-1 buds which are generally in the range of 0.9-2.5 cm was more successful. In the tested sugars and hormone combinations, the best callus-producing medium is MS medium containing 30 g/l maltose + 4 mg/l NAA + 0.1 mg / l BAP. In the second year studies, the size of the buds used in trials 5 and 6 were narrowed and the study was carried out in order to divide the 0.9-2.5 cm spacing into 3 groups. They are grouped as 0.9-1.4 cm, 1.5-2.0 cm and 2.1-2.5 cm respectively. The most successful group was 2.1-2.5 cm in callus formation and the best sugar-hormone combination was 100 mg/l sucrose and 6 mg/l 2,4-D applied MS medium. In the second year experiments, unlike the first year, anthers were incubated at 35 ºC for 1 week after the planting phase. As a result of this, it was observed that more anther developed and formed callus.