Direnç antrenmanı araştırmalarında denk gruplar oluşturmak için kullanılan rastgeleleştirme yöntemine eleştirel bir yaklaşım:
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2012
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Amaç: Bu araştırmanın amacı iki farklı yöntemle (yorgunluk katsayısı [YK]’na bağlı eşleme yöntemi ve rastgeleleştirme yöntemi [RY]) oluşturulmuş araştırma gruplarında gerçekleştirilen aynı direnç antrenmanı uygulamasının araştırma sonuçlarına etkisini incelemek ve direnç antrenmanı araştırmalarında denk gruplar oluşturmak amacıyla basit bir test yöntemini ortaya koymaktır. Yöntem: 18-32 yaş aralığında, antrenmanlı ve direnç egzersizlerine alışkın 40 erkek katılımcı bu çalışmanın örneklemini oluşturdu. Çalışmanın ön test verisi olarak katılımcılara ait maksimal izometrik squat kuvvet değerleri (mSQizo) belirlendi. Sonrasında, gerçekleştirilen izometrik kassal dayanıklılık kapasitesine bağlı bir YK testiyle katılımcıların YK’leri belirlendi. Bu YK testi, aynı zamanda katılımcılar için tüketici bir antrenman uygulamasını (AU) oluşturdu. Katılımcıların AU sonrası 30. saniyede ve 2, 4, 6, 8, 10, 12 ve 14. dakikalarda elde ettikleri mSQizo değerleri, araştırma gruplarının toparlanma anlarını belirlemek için kullanıldı ve aynı zamanda çalışmanın son test verilerini oluşturdu. Katılımcıların YK değerleri ve AU sonrası 30. saniyedeki mSQizo değişim oranları (%∆mSQizo) arasındaki ilişki incelendi. Katılımcıların YK’lerine göre oluşturulan hipotetik iki denk yorgunluk katsayısı (DYK) grubunun ve de küçük yorgunluk katsayısı (KYK) ve büyük yorgunluk katsayısı (BYK) grubunun %∆mSQizo ve toparlanma anı verileri kendi aralarında karşılaştırıldı. Rastgeleleştirme testiyle (RT) gerçekleştirilen bir yeniden örnekleme uygulamasında 500 hipotetik grup çifti (HGÇ) oluşturuldu. Oluşturulan her bir HGÇ’deki grupların %∆mSQizo verileri istatatistiksel olarak karşılaştırılarak “p” değerleri belirlendi. Aynı uygulama, 3, 4 ve 5 bağımsız grup oluşturacak şekilde de gerçekleştirildi. %∆mSQizo verilerine göre gruplar arasında gerçekleştirilen 500 istatistiksel karşılaştırmada “p<0,05” ve “p>0,05” değerlerinin elde edilme yüzdeleri hesaplandı. Benzer bir uygulama, HGÇ’deki grupların “toparlanma anı” verilerine göre de gerçekleştirildi. HGÇ’lerdeki gruplar arası “YK’ler oranı” ve “toparlanma anı farkı” değişkenleri arasındaki ilişki incelendi. Bu çalışmadan elde edilen veriler, bazı tanımlayıcı istatistiklere göre de yorumlandı. Bulgular: Katılımcıların %∆mSQizo ve YK değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki belirlenmedi [r(40)=-0,28; p=0,08]. %∆mSQizo verisi açısından KYK ve BYK grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmazken (p=0,18), DYK grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulundu (p=0,04). Toparlanma anları açısından karşılaştırıldığında, KYK, BYK, 1.DYK ve 2.DYK grupları AU sonrası sırasıyla 6, 14, 8 ve 6. dakikalarda toparlandılar. %∆mSQizo verisi açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farkı ifade eden “p<0,05” değeri, RT’de oluşturulan 500 HGÇ’nin %5,4’ünde bulundu. RT’de oluşturulan beşyüzer tane üçlü, dörtlü ve beşli gruptaki bağımsız gruplar arası ikili karşılaştırmaların en az birinde %∆mSQizo verisi açısından istatistiksel olarak anlamlı farkı ifade eden “p<0,05” değerinin elde edilme yüzdesi, sırasıyla %4,0; %4,6 ve %5,2 olarak bulundu. Bu bulgular, bağımsız grup tasarımlarının her biri için “Resampling Procedures Version 1.3” programıyla oluşturulan 10.000 gruplamadan elde edilen bulgularla uyuştu. RT’de oluşturulan 500 HGÇ’nin %43,8’inde grupların toparlanma anları arasındaki fark 2 dakikadan fazlaydı. “%mSQizo” ve “toparlanma anı” arasındaki ilişki, tanımlayıcı istatistiklerle bireysel temelde değerlendirildiğinde tutarlılık göstermedi. RT’de oluşturulan 500 HGÇ’deki ikili grupların “toparlanma anı farkı” ve “YK’ler oranı” arasında istatistiksel olarak (orta düzeye çok yakın) zayıf bir pozitif ilişki belirlenirken [rs(500)=0,29; p<0,0001], grup YK’leri açısından aralarında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunan 36 HGÇ göz önünde bulundurulduğunda ise yüksek düzeyde pozitif bir ilişki belirlendi [rs(36)=0,65; p<0,0001]. 30 katılımcıdan oluşan örneklem içinden rastgele seçilen 20 katılımcıyla onar kişilik iki DYK grubu oluşturma işlemi 500 defa tekrarlandığında, oluşturulan 500 DYK grup çiftinin %71,6’sında gruplar arası toparlanma anı farkı en fazla 2 dakikaydı. Sonuç: Bu çalışmadaki bulgular, YK’nin “%∆mSQizo” verisi açısından denk gruplar oluşturmada belirleyici bir değişken olmadığını gösterdi. Yeniden örnekleme uygulamasında, RY’nin %∆mSQizo bağımlı değişkenine göre denk gruplar yaratmada yüksek düzeyde bir başarı gösterdiği belirlendi. Aksine, “toparlanma anı” değişkeni göz önünde bulundurulduğunda, RY’nin denk gruplar yaratmadaki başarı düzeyi düşüktü. RY’yle ilgili elde edilen bu çelişkili bulgular, RY’nin kullanıldığı ve küçük örnekleme sahip bağımsız grup tasarımlı direnç antrenmanı araştırmalarından elde edilen sonuçlarının dikkatli bir şekilde sorgulanması gerektiği görüşünü desteklemektedir. YK’ye göre eşleme yöntemi, “toparlanma anı” değişkeni açısından denk gruplar oluşturmada beklenen düzeyde bir başarı gösteremese de, rastgeleleştirme yöntemiyle karşılaştırıldığında çok daha yüksek düzeyde bir başarı sağladı. YK’ye göre eşleme yöntemi “toparlanma anı” değişkeni açısından denk gruplar oluşturmada RY’den daha başarılı bir yöntem olarak görünmektedir. Bununla birlikte, YK’nin gerçekten de denk gruplar oluşturmada belirleyici bir değişken olup olmadığını söyleyebilmek için bu ve benzeri çalışmaların farklı örneklemlerde tekrarlanması ve sonuçlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi gerekmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Rastgeleleştirme, eşleme, yorgunluk, yorgunluk katsayısı, toparlanma, izometrik egzersiz., Randomization, matching, fatigue, fatigue index, recovery, isometric exercise., Hareket ve Antrenman Bilimleri A.B.D.
