Mavi yengeç (Callinectes sapidus)'te ototominin kabuk değişimine etkisi

Küçük Resim Yok

Tarih

2025

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/closedAccess

Özet

Mavi yengeç (Callinectes sapidus), Kanada orijinli olan ve yüzen yengeçler ailesine mensup bir yengeç türüdür. Dünya piyasasında sert veya yumuşak kabuklu olarak yüksek pazar değerinde talep görmektedir. Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) yapılan yetiştiriciliğinde, doğadan toplanan yengeçlerin kabuk değiştirmesi beklenir ve en değerli hali olan 'yumuşak kabuklu yengeç' aşamasında hasat edilerek gerçekleşmektedir. Yengeçler yalnızca kabuk değiştirip yumuşak hale geçtikleri aşamada büyümektedirler. Bu nedenle ototomi gibi kabuk değişimine teşvik eden uygulamalar geliştirilmiştir. Bu çalışmada erkek ve olgun dişilerden oluşan iki ayrı deneme yürütülmüştür. Erkek bireylerde 2 kıskaç (E1), 4 yürüme bacağı (E2), 1 yürüme bacağı (E3), 6 yürüme bacağı ototomisi (E4) uygulanan ve ototomi uygulanmayan, uzuvları tam bireyler (EK) kullanılarak gruplar oluşturulmuştur. Olgun dişi bireylerde ise 2 kıskaç (D1), 4 yürüme bacağı (D2), 6 yürüme bacağı ototomisi (D4) uygulanan ve ototomi uygulanmayan yani uzuvları tam bireyler (DK) kullanılarak ikinci deneme kurulmuştur. Ototomi işlemi, laboratuvara alınan yengeçlerde, uzuvların vücut ile birleştiği yerden keskin bir makas yardımıyla kesilerek gerçekleştirilmiştir. Toplam 89 gün süren çalışma sonucunda erkek bireylerde en düşük kabuk değişimi kontrol grubunda, en fazla kabuk değişimi 6 yürüme bacağı alınan bireylerde gerçekleşmiştir. Ağırlık artış oranı en yüksek E4 (%57,26; p<0,05) grubunda gözlemlenirken, onu E2 (%26,08; p<0,05), E3 (%24,39; p<0,05), E1 (%14,44; p<0,05) ve EK (%4,21; p>0,05) takip etmiştir. Olgun dişilerde herhangi bir kabuk değişimi gözlemlenmezken, ağırlık artışları istatistiksel olarak önemsiz bulunmuştur (p>0,05). Sonuçlar, erkek bireylerde ototomi uygulamasının, uygulanmayan bireylere göre kabuk değişim sıklığını ve ağırlığını arttırdığı yönündedir (p<0,05). Bununla beraber, iki denemede de ototomi uygulanan bireylerde uygulanmayanlara göre yaşam oranlarında azalma gözlemlenmiştir.

Blue crab (Callinectes sapidus) is a species of crab that originates from Canada and belongs to the swimming crab family. It is in high market value demand in the world market as a hard or soft shell. In its cultivation in the United States of America (USA), crabs collected from nature are expected to molt and are harvested at the most valuable stage, the 'soft shell crab'. Crabs only grow at the stage where they molt and become soft. For this reason, practices that encourage shell molting, such as autotomy, have been developed. In this study, two separate experiments consisting of males and mature females were conducted. In males, groups were created using individuals with complete limbs and no autotomy (EK) that received 2 chelipeds (E1), 4 pereopods (E2), 1 pereopods (E3), 6 pereopods autotomy (E4). In mature females, the second experiment was established using individuals with complete limbs and no autotomy (DK) that received 2 chelipeds (D1), 4 pereopods autotomy (D2), 6 pereopods (D4). Autotomy was performed on crabs taken to the laboratory by cutting the limbs where they join the body with a sharp pair of scissors. As a result of the study that lasted 89 days, the lowest shell change in males was in the control group, and the highest molting was in individuals from which 6 pereopods were removed. The highest weight gain rate was observed in the E4 (57.26%; p<0.05) group, followed by E2 (26.08%; p<0.05), E3 (24.39%; p<0.05), E1 (14.44%; p<0.05) and EK (4.21%; p>0.05). No molting was observed in mature females, and the weight gains were found to be statistically insignificant (p>0.05). The results showed that autotomy increased the frequency and weight of molt in males compared to individuals that did not undergo autotomy (p<0.05). However, a decrease in survival rates was observed in individuals that underwent autotomy compared to those that did not undergo autotomy in both experiments.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Mavi yengeç, Callinectes sapidus, Kabuk değişimi, Uzuv ototomisi, Yumuşak kabuklu yengeç, Mavi yengeç yetiştiriciliği., Blue crab, Molting, Limb autotomy, Soft-shell crab, Blue crab farming.

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye