NEOLITHIC BONE SPOONS FROM BARCIN HÖYÜK

Küçük Resim Yok

Tarih

2015

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Kemik aletler, özellikle Prehistorik Dönem insanlarının vazgeçilmez araç-gereç grubunu oluşturur. Neolitik Dönem ile birlikte kemik aletlerin tipolojik çeşitliliği ve niceliği artış göstermiştir. Bu duruma en iyi örneklerden biri olan Barcın Höyük’ün Neolitik Dönem’e ve aynı zamanda “Fikirtepe” ve “Pre-Fikirtepe” kültürlerine tarihlenen VI. tabakasında (MÖ 6000-6600) çok sayıda ve çeşitli tiplerde kemik alet ele geçmiştir. Bunların içerisinde en dikkat çekici grubu farklı boyutlardaki kaşıklar oluşturmaktadır. Genellikle sığırın metapodial kemiğinden yapılan kaşıklar, birkaç istisna dışında yuvarlak, oval ya da kavak yaprağı biçiminde bir ağızdan ve dairesel kesitli bir saptan meydana gelir. Söz konusu aletlerin, tipolojik özelliklerinden ve makro gözlemlerimden yola çıkarak kaşıkların yemek yapımında, yemek yemede ve çeşitli türde mutfak işinde kullanıldığını düşünmekteyim. Bunun yanı sıra kaşıklar, çeşitli kısımları kırıldıktan sonra farklı işlevlerle kullanılmaya devam edilmiş az sayıdaki aletlerdendir. Bu bağlamda, ağız ucu kırı- lan kaşıklar spatulaya, kırık ağızlar kemer çengeli gibi yeni aletlere dönüştürülürken saplardan da deliciler yapılarak yeniden kullanıma sunulmuştur. Barcın Höyük’te kemik kaşıklar, genellikle çeşitli dolgulardan, platformlardan, çukurlardan ve çok daha az olmakla birlikte mezarlardan ele geçmiştir. Geniş bir koleksiyon sunan Barcın Höyük kemik kaşıklarının benzerleri, Marmara Bölgesi’ndeki diğer Neolitik Dönem yerleşimlerin yanı sıra Orta Anadolu’daki Çatalhöyük’ten ve Balkanlar’daki Erken Neolitik Dönem merkezlerinden bilinmektedir.
Bone tools constitute an indispensable group of tools and materials for Prehistoric people in particular. The typological diversity and quantity of bone tools increased during the Neolithic Period. One of the best examples of this diversity are the numerous and various types of bone tools obtained from Layer VI of Barcın Höyük, dated to the Neolithic Period (cal. 6000-6600 BC) and to “Fikirtepe” and “Pre-Fikirtepe” cultures. Spoons in different sizes constitute the most striking group among them. The spoons, generally made from the metapodial bone of cattle, are composed of a round, oval or poplar leaf-shaped bowl and a circular-sectioned shaft, with a few exceptions. Given the typological characteristics of the tools concerned and my macro-observations, I think the spoons were used to cook food, to eat, and in various kinds of kitchen work. Spoons are among the few tools which continued to be used with different functions after various parts of them had broken off. In this context, the spoons whose bowl tips had broken off were converted into spatulas and the broken bowls into new tools like belt hooks, whereas pins were made from the shafts and provided for reuse. At Barcın Höyük, bone spoons were generally obtained from various deposits, platforms, pits, and – although much more scarcely – from graves. Analogues of the bone spoons from Barcın Höyük, which offer a comprehensive collection, are known from Çatalhöyük in Central Anatolia, from other Neolithic settlements in the Marmara Region, and from Early Neolithic centers in the Balkans.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Arkeoloji

Kaynak

T Ü B A - A R: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

0

Sayı

18

Künye