İstanbul Latin İmparatorluğu tarihi (1204-1261)

İstanbul Latin İmparatorluğu, 1204 yılında, Dördüncü Haçlı Seferi‟nin Fransız ve Venedikli Haçlıları tarafından Bizans İmparatorluğu toprakları üzerinde kurulmuş feodal bir Haçlı devletidir. En önemli rakipleri kendilerini Bizans İmparatorluğu‟nun mirasçısı olarak gören Epir Despotluğu ile İznik İmparatorluğu ve Bulgar Çarlığı‟dır. İstanbul Latin İmparatorluğu, en nihayetinde, 1261 yılında İstanbul‟u İznik İmparatorluğu‟na kaybetmesi neticesinde fiilen yıkılmıştır. Modern tarih yazımında İstanbul Latin İmparatorluğu‟nun siyasî tarihine ilgi gösterilmemiş ve az sayıda çalışma yapılmıştır. Literatürdeki boşluğu gidermek amacıyla, imparatorluğun siyasî tarihi, birincil kaynaklara dayanılarak bu doktora tezinde bir bütün olarak ele alınmıştır. Araştırmanın sonucunda, İstanbul Latin İmparatorluğu‟nun 1206 yılından 1222‟ye kadar bölgelerarası bir güç olarak, 1223‟ten 1261‟e kadar ise bölgesel bir güç olarak varlığını sürdürdüğü gözlenmiştir. Rakiplerine karşı yakın ve uzak siyasî güçlerle başarılı ve başarısız diplomatik temaslarda bulunmuştur. İmparatorluk daima insan ve malî kaynağa muhtaç hâlde varlığını sürdürmüştür. Ayrıca tarihinin inişler çıkışlarla dolu olduğu, yaygın kanaatin aksine baştan yıkılmaya mahkûm olmadığı görülmüştür. İstanbul Latin İmparatorluğu, yarattığı tahribatla Bizans İmparatorluğu‟nun 13. yüzyıl öncesindeki gücüne bir daha asla ulaşamamasına neden olmuştur. Fakat öte yandan Venedik Cumhuriyeti‟nin Doğu Akdeniz‟deki hegemonyasının başlamasına ve Yunanistan‟da Frenk devletlerinin kurulmasına yol açmıştır.

The Latin Empire of Constantinople was a feudal Crusader state founded in 1204 by the French and Venetian Crusaders of the Fourth Crusade on the lands of the Byzantine Empire. Its most important rivals were the Despotate of Epirus and the Empire of Nicaea, who saw themselves as the heirs of the Byzantine Empire, as well as the Bulgarian Empire. The Latin Empire of Constantinople ended de facto when it lost Constantinople to the Empire of Nicaea. In modern historiography, the political history of the Latin Empire has received little attention and few studies have been conducted on the subject. To fill the gap in the literature, the history of the empire is analyzed as a whole in this PhD dissertation based on primary sources. As a result of the research, it is observed that the Empire existed as an interregional power from 1206 to 1222 and as a regional power from 1223 to 1261. It had successful and unsuccessful diplomatic contacts with political powers near and far against its rivals. It has always existed in need of human and financial resources. It has also been observed that its history is full of ups and downs, and contrary to popular belief, it is not doomed to collapse from the beginning. The Latin Empire of Constantinople caused the Byzantine Empire never to regain its pre-13th-century power. On the other hand, its very existence led to the beginning of the hegemony of the Republic of Venice in the Eastern Mediterranean and the establishment of Frankish states in Greece. Keywords: History, Crusades, Latin Empire of Constantinople, Byzantine Empire, Eastern Mediterranean, Eastern Europe, Anatolia, Constantinople.