Şeker otu (Stevia rebaundiana) bitkisinin morfolojik ve sitolojik karekterizasyonu

Bu araştırma, Türkiye'nin farklı lokasyonlarından (İzmir/Bayındır, Balıkesir/Burhaniye, Bursa/Gürsu, Samsun/Bafra, İzmir/Kuşadası) temin edilen Stevia rebaundiana bitkilerinin morfolojik ve sitolojik özelliklerinin belirlenmesi ve birbiriyle mukayese edilmesi amacıyla 2016 yılında Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Araştırma ve Uygulama arazisinde 3 tekerrürlü, tesadüf blokları deneme desenine göre yürütülmüştür. Araştırma sonucunda elde edilen verilere göre; en uzun bitki boyu (66,3 cm) Balıkesir/Burhaniye ve Bursa/Gürsu lokasyonlarından getirilen bitkilerde ölçülmüştür. En fazla gövde çapı (10,1 mm) Bursa/Gürsu lokasyonunda belirlenmiştir. En geniş yaprak boyu ve eni (7,8/4 cm) Bursa/Gürsu lokasyonundan elde edilmiştir. En fazla dal sayısı (32 adet) Balıkesir/Burhaniye lokasyonundan bulunmuştur. En fazla yaprak sayısı (41 adet) Bursa/Gürsu lokasyonundan getirilen bitkilerde görülürken, en fazla yaş herba (1062 kg/da) ve kuru herba (331 kg/da) verimi Balıkesir/Burhaniye lokasyonundan getirilen bitkilerden elde edilmiştir. En fazla kuru yaprak verimi 201 kg/da yine Balıkesir/Burhaniye lokasyonunda görülmüştür. Yaprak/sap oranı en fazla (2,09) Bursa/Gürsu lokasyonundan temin edilen bitkilerde belirlenmiştir. En fazla krolofil içeriği (SPAD değeri) (52) Samsun/Bafra lokasyonundan getirilen bitkilerden elde edilmiştir. Sonuç olarak şeker otu bitkisinin Bornova ekolojik koşullarında en yüksek herba veriminin Balıkesir/Burhaniye lokasyonundan temin edilen şeker otu bitkilerinden elde edildiği saptanmıştır. İncelenen sitolojik özellikler bakımından önemli farklılıklar gözlemlenmediğinden, araştırmaya konu olan lokasyonlardaki şeker otu bitkilerinin orjinlerinin aynı olduğu düşünülmektedir.

This research was conducted in order to determine and compare them with each other the morphological and cytological characteristics of Stevia rebaundiana plants obtained from different locations of Turkey (İzmir/Bayındır, Balıkesir/Burhaniye, Bursa/Gürsu, Samsun/Bafra, İzmir/Kuşadası) according to the design of randomized blocks with 3 replicates at Ege University Faculty of Agriculture Field Crops, in 2016. According to the results obtained from the research; the longest plant height (66,3 cm) was measured the plants brought from Balikesir/Burhaniye and Bursa/Gürsu locations. The largest stem diameter (10,1 mm) was established in the Bursa/Gürsu location. The largest leaf size and width (7,8/4 cm) were obtained from the Bursa/Gürsu location. The maximum number of branches (32) was found from Balikesir/Burhaniye location. While the maximum number of leaves (41) was observed in the plants brought from the Bursa/Gürsu location, the maximum fresh herb (1062 kg/da) and dry herb yield (331 kg/da) were obtained from the plants from Balikesir/Burhaniye location. The maximum dry leaf yield (201 kg/da) was also observed in the Balikesir / Burhaniye location. The leaf/stalk ratio was determined at maximum (2.09) from Bursa/Gürsu location. The maximum content of krolofil (SPAD value) (52) was obtained from Samsun/Bafra location. As a result, it was determined that the highest yield of herb was obtained from Stevia plants obtained in Bornova ecological conditions from Balikesir/Burhaniye location. Since there were no significant differences in the cytological characteristics examined, it is thought that the sugar herb plants, which investigated, are same origins.