Özgül duyguların prospektif belleğe etkileri
Küçük Resim Yok
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Duyguların prospektif belleğe olan etkilerinin incelendiği çalışmalarda duyguların tanımlanması için genellikle değerlik temelli bir yaklaşımın tercih edildiği görülmektedir (örn., Kliegel ve ark., 2005; Pupillo, Phillips ve Schnitzspahn, 2021). Fakat benzer değerlikteki özgül duyguların belleğe farklı etkileri olduğu bilinmektedir (örn., Chapman, Johannes, Poppenk, Moscovitch ve Andreson, 2013; Levine ve Burgess, 1988). Bu tez çalışmasının amacı özgül duyguların (kızgınlık, korku, tiksinti) prospektif belleğe olan etkilerini incelemektir. Diğer bir amacı ise prospektif belleğe özgül duyguların etkilerini niyeti başlatma ve niyet oluşumu aşamalarında ayrı ayrı incelemektir. Bu amaçlar doğrultusunda üç deney yürütülmüştür. Deney 1’de devam eden deneylerde kullanılması planlanan olay temelli prospektif bellek paradigmasının işlerliği test edilmiştir. Deney sonunda paradigmanın prospektif bellek ölçümü için kullanılabileceği sonucu çıkarılmıştır. Deney 2’de kızgınlık, korku ve tiksinti duygularının prospektif bellekte niyeti başlatma aşaması üzerindeki etkileri incelenmiştir. Deney sonunda duyguların prospektif bellek doğruluk oranında anlamlı bir farklılaşmaya yol açmadığı fakat tiksintinin korku ve nötr duygu koşuluna kıyasla daha fazla izlemeye yol açtığı bulunmuştur. Deney 3’te ise kızgınlık, korku ve tiksinti duygularının prospektif bellekte niyet oluşumu aşaması üzerindeki etkileri incelenmiştir. Deney sonunda duyguların prospektif bellek doğruluğu ve izleme üzerinde anlamlı bir etkisi bulunamamıştır. Tüm çalışma sonunda niyeti başlatma aşamasında tiksintinin korkuya ve nötr duyguya kıyasla prospektif bellekte izlemeyi artırırken bu etkinin niyet oluşumu aşamasında ortaya çıkmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Tiksinti duygusunun diğer duygularla karşılaştırıldığında prospektif bellekte yarattığı bu etki genel olarak ayrık duygu yaklaşımıyla tutarlı olacak şekilde özgül duyguların prospektif bellek üzerinde farklı etkileri olabileceğini göstermektedir. Bu bulgular tiksintinin daha geleceğe yönelik bir duygu olabileceği varsayımı üzerinden tartışılmıştır.
A valence-based approach is generally preferred for defining emotions in studies investigating the effects of emotions on prospective memory (e.g., Kliegel et al., 2005; Pupillo, Phillips & Schnitzspahn, 2021) However, it is known that specific emotions of same valence have different effects on memory (e.g., Chapman, Johannes, Poppenk, Moscovitch & Andreson, 2013; Levine & Burgess, 1988). The aim of this thesis is to examine the effects of specific emotions (anger, fear, disgust) on prospective memory. Another aim is to examine the effects of specific emotions on prospective memory separately during the phases of intention initiation and intention formation. In lieu of these purposes, three experiments were conducted in this study. In Experiment 1, the viability of the event-based prospective memory paradigm was tested. Results of the first experiment showed that the paradigm could be reliably used for prospective memory measurement. In Experiment 2, the effects of anger, fear, and disgust on the intention initiation phase in prospective memory were examined. Results showed that the effects of specific emotions on prospective memory accuracy were not significant, however, disgust led to more monitoring compared to the fear and neutral emotion conditions. In Experiment 3, the effects of anger, fear and disgust on intention formation in prospective memory were investigated. Results showed that emotions did not cause a significant difference in memory accuracy and monitoring. Overall, the present study indicated that specific emotions affected prospective memory differently: While disgust increased monitoring in prospective memory compared to fear and neutral emotions during the intention initiation phase, this effect did not occur during the intention formation phase. Compared to other emotion, the effect of disgust on prospective memory, consistent with the discrete emotion approach, shows that specific emotions can have different effects on prospective memory. These findings were discussed on the hypothesis that disgust might be a more future-oriented emotion.
A valence-based approach is generally preferred for defining emotions in studies investigating the effects of emotions on prospective memory (e.g., Kliegel et al., 2005; Pupillo, Phillips & Schnitzspahn, 2021) However, it is known that specific emotions of same valence have different effects on memory (e.g., Chapman, Johannes, Poppenk, Moscovitch & Andreson, 2013; Levine & Burgess, 1988). The aim of this thesis is to examine the effects of specific emotions (anger, fear, disgust) on prospective memory. Another aim is to examine the effects of specific emotions on prospective memory separately during the phases of intention initiation and intention formation. In lieu of these purposes, three experiments were conducted in this study. In Experiment 1, the viability of the event-based prospective memory paradigm was tested. Results of the first experiment showed that the paradigm could be reliably used for prospective memory measurement. In Experiment 2, the effects of anger, fear, and disgust on the intention initiation phase in prospective memory were examined. Results showed that the effects of specific emotions on prospective memory accuracy were not significant, however, disgust led to more monitoring compared to the fear and neutral emotion conditions. In Experiment 3, the effects of anger, fear and disgust on intention formation in prospective memory were investigated. Results showed that emotions did not cause a significant difference in memory accuracy and monitoring. Overall, the present study indicated that specific emotions affected prospective memory differently: While disgust increased monitoring in prospective memory compared to fear and neutral emotions during the intention initiation phase, this effect did not occur during the intention formation phase. Compared to other emotion, the effect of disgust on prospective memory, consistent with the discrete emotion approach, shows that specific emotions can have different effects on prospective memory. These findings were discussed on the hypothesis that disgust might be a more future-oriented emotion.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Prospektif Bellek, Tiksinti, Korku, Kızgınlık, Özgül Duygular, Ayrık Duygular, Prospective Memory, Disgust, Fear, Anger, Specific Emotions, Discrete Emotions
