Endemik Sideritis Tmolea P.H. Davis (Lamiaceae)'nın kültüre alınma çalışmaları ve uçucu yağ içeriğinin belirlenmesi

Bu çalışmada İzmir Ödemiş Bozdağ'da tek nokta endemiği olarak yetişen ve aşırı otlatma baskısı, ağaçlandırma çalışmaları, insanlar tarafından yapılan kontrolsüz toplama gibi nedenlerle nesli tehlike altında olan Sideritis tmolea P.H. Davis (Lamiaceae)?nın bazı agronomik özellikleri ortaya konmaya ve kültüre alınarak yetiştirilmeye çalışılmıştır. Elde edilen veriler sonucunda bitkinin en iyi çimlenme değeri 24 K- 25 C°' da %90 olarak belirlenmiş, çeliklerin köklenme başarısının 1000 ppm IBA uygulanmasıyla arttığı ortaya konmuştur. Araziye aktarılan bitkilerde yapılan agronomik ölçümlerden elde edilen veriler sonucunda çeliklerden elde edilen bitkilerin tohumlardan elde edilenlere göre drog/herba miktarı açısından daha verimli olduğu fakat tohumlardan elde edilen bitkilerin hayatta kalma başarısının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu veriler ışığında bitkinin kültüre alınmaya uygun olduğu, engebeli ve klasik tarıma uygun olmayan arazilerin ıslahında yeni bir takson olarak değerlendirilebileceği kanısına varılmıştır. Ayrıca bitkilerde bulunan uçucu yağlar tespit edilerek ekonomik değeri bulunan bu maddelerin oranları belirlenmiştir. Tıbbi ve aromatik bitkilerin dünyada artan önemi göz önüne alındığında, bitki, ihracatı yapılan ekonomik türler arasında büyük pay sahibi olma potansiyeli taşımaktadır. Bitkinin kültüre alınmasıyla birlikte doğal populasyonların üzerindeki beşeri faktörlerin ortadan kalkacağı ve bitkinin doğal gen havuzunun korunacağı tahmin edilmektedir.;Sideritis Tmolea, Kültüre Alma, Tohum Çimlenmesi, Uçucu Yağlar.;Sideritis Tmolea, Cultivation, Seed Germination, Volatile Oils.