Büyük ölçekli süt sığırcılığı işletmeleri için geliştirilen çağdaş sürü yönetim uygulamalarından yararlanarak Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Menemen Araştırma ve Uygulama Çiftliği'nde verimliliği iyileştirme olanakları üzerine arastırmalar
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Proje Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Menemen Arastırma ve Uygulama Çiftligi Sıgırcılık isletmesinde 2004-2010 yıllarında yürütülmüstür. sletmede Siyah Alaca (Holstein) ırkı sıgır yetistirilmektedir. Projenin genel amacı büyük bir süt sıgırcılıgı isletmesinde çagdas sürü yönetim uygulamalarının verimlilik üzerinde saglayacagı iyilesmeyi teknik yönden arastırmaktır. Bu genel amaç dogrultusunda; Bilgisayarlı sürü yönetim sistemi (ineklerde süt verimi, sütte elektrik iletkenlik, aktivite ve vücut agırlıgının otomatik ölçümü ile düzenli üreme kayıtlarına dayalı bilgisayar destekli sürü izleme), ultrasonografik görüntülemeyle erken dönem gebelik teshisi ve çagdas yemleme teknolojilerinin (bilgisayarlı sürü yönetim sistemine entegre otomatik yogun yem yemleme sistemi, tartımlı kaba-yogun yem karısımı hazırlama ve dagıtma vagonu) kullanılmasıyla süt veriminde, döl veriminde, süt kalitesinde, meme saglıgında saglanan iyilesme ile genç hayvanların gelisme performansı bakımından durum incelenmis, Ayrıca eksitilmis süt ikame yemi (S Y) ve kolostrum karısımı ile büyütmenin buzagılarda büyüme performansı ve saglık üzerine etkileri arastırılmıstır. Proje kapsamında 4 ana sistem kurulmustur. Bunlar sırasıyla: 5. Bilgisayarlı sürü yönetimi ve sagım, 6. leri teknoloji destekli hassas bir yemleme sistemi (bilgisayarlı sürü yönetim sistemine entegre otomatik yogun yem sistemi ve elektronik kantarlı kaba ve yogun yem karıstırma ve dagıtma römorku) 7. Eksitilmis S Y ve kolostrum karısımı ile buzagı besleme, 8. Elektronik süt analiz ve somatik hücre sayım sistemleridir. Çalısmada süt ve döl verimi bakımından degisimi ortaya koymak üzere, 2001 buzagılama yılından baslayarak, ineklerin süt ve döl verim kayıtları incelenmistir. Meme saglıgını izlemek amacıyla Mayıs 2004 ile Nisan 2008 tarihleri arasında yaklasık bir aylık aralıklarla toplam 45 kez tüm ineklerde California Mastitis Testi (CMT) yapılmıstır. Ayrıca Ekim 2007 ve Agustos 2010 tarihleri arasında 24 farklı ayda sürüde mevcut tüm ineklerden alınan lob ön sütü örneklerinde elektronik somatik hücre sayım cihazıyla SHS saptanmıstır. Tank sütü kalitesini ortaya koymak üzere Temmuz 2004-Eylül 2007 tarihleri arasında ayda 1-2 kez örnek alınarak klasik yöntemlerle kuru madde, yag, protein ve laktoz analizi yapılmıstır. Tank sütünde 2008 yılı basından itibaren günlük olarak alınan örneklerde elektronik süt analiz ve somatik hücre sayım cihazlarıyla süt içerik maddeleri tayini ve somatik hücre sayımı yapılmıstır. Genç hayvanlarda gelisme durumunu izlemek amacıyla Haziran 2006 tarihinden itibaren hayvanların 6-7 aylık yastan baslayarak birer ay aralıklarla tartıldıgı bir gelisme izleme programı olusturulmustur. Uygulanan besleme programının etkinligini ortaya koymak üzere, ineklerde ayda bir kez vücut kondisyon puanı (VKP) belirlenerek degisik dönemler itibarıyla (dogum, laktasyon, kuru dönem) VKP'daki degisim incelenmistir. Nisan 2005 tarihinde faaliyete geçen bilgisayarlı sürü yönetim ve sagım sistemi ile sagım isinde etkinlik (birim zamanda sagılan inek sayısı) ve kalite artmıs, çalısma kosulları iyilesmistir. Benzer sekilde sürü izleme ve yönetim islerinde de etkinlik artmıstır. 2006 yılında faaliyete geçirilen bilgisayarlı sürü yönetim sistemine entegre otomatik yogun yem sistemi ve elektronik kantarlı kaba ve yogun yem karıstırma ve dagıtma römorku ile hayvanların fizyolojik durumuna göre daha hassas bir yemleme programı uygulanmaya baslanmıs, yemlemede gereksinim duyulan isgücü önemli ölçüde azalmıstır. Diger yandan vücut kondisyon puanlaması ile ölçülen degisik fizyolojik dönemler arasında vücut yag rezervlerindeki degisimler istenen sınırlar arasında (VKP 2.5-3.5) gerçeklesmistir. Subat 2006 tarihinde uygulanmaya baslanan eksitilmis S Y ve kolostrum ile buzagı besleme sistemi ile sıvı yem yemlemesinde hijyenik kosullar iyilestirilmis, sıvı yemle besleme döneminde buzagı ishali vakaları ve buna baglı kayıplar azalmıs, ticari degeri olmayan fazla kolostrumun degerlendirilmesi ve bu sayede isletmede üretilen sütten tasarruf saglanması sayesinde buzagı büyütme maliyetinde düsüs saglanmıstır. leri teknoloji destekli sürü yönetim uygulamaları ile 2006-2010 döneminde: Sagmal inek varlıgı 100 bastan 160 bas düzeyine çıkmıstır. 305 günlük süt veriminde 590 kg, laktasyon süt veriminde 888 kg düzeyinde bir artıs saglanmıstır. Kuruda kalma süresi 32 gün kısalmıs (66 güne inmis), laktasyon süresi ise 19 gün artmıstır (353 güne çıkmıs). lkine buzagılama yası 2.3 ay kısalmıstır (26.9 aya inmistir). Servis periyodu ve dolayısıyla buzagılama aralıgı yaklasık 16 gün kısalmıstır. Tank sütünde 2008-2010 döneminde 2004-2005 dönemine göre kuru madde, yag, protein ve laktoz oranları sırasıyla % 0.56, 0.29, 0.23 ve 0.24 düzeyinde artmıstır. Tank sütü SHS ise 2008-2010 döneminde ortalama 248 400 hücre/mL düzeyinde saptanmıs olup yasal sınırın (400 000 hücre/mL) oldukça altındadır. Mayıs 2004 - Nisan 2008 döneminde CMT pozitif lobların oranı ortalama % 18.0, CMT pozitif ineklerin oranı ise ortalama % 41.2 olarak saptanmıstır. Ekim 2007-Agustos 2010 dönemi elektronik SHS sayım sonuçlarına göre sürüde subklinik mastitisli lob oranı ortalama % 23.5, subklinik mastitisli inek oranı ise % 49.5 düzeyinde bulunmustur. Yıllara göre meme saglıgı bakımından belirgin bir degisim olmamıstır. Genç erkek ve disilerin yetistirilen ırk için hedeflenen degerlere yakın düzeyde bir gelisme performansı gösterdigi görülmüstür. Erkeklerde ortalama bir besi dönemi olarak kabul edilebilecek 7-17 aylık yas dönemi için ortalama günlük agırlık artısı 1008 g/gün bulunmustur. Disilerde dogumdan 12 aylık yasa kadar olan dönemde ortalama günlük agırlık artısı 742 g/gün, ilk buzagılamaya kadar olan dönemde ise 599 g/gün düzeyinde gerçeklesmistir.
Açıklama
Araştırmacılar; Tarık Ayyılmaz, Hayrullah Bora Ünlü, Attila Kaya, Erdal Yaylak, Harun Kesenkaş, Yavuz Akbaş, Süleyman Akkan, Berkan Bertan, Gamze Saner, Figen Çukur, Alper Önenç
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 2011
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 2011
