Peyzaj planlama çalışmalarında coğrafi bilgi sisteminin kullanım olanaklarının araştırılması ve İzmir ilinde bir örnek alanda uygulama çalışması
Küçük Resim Yok
Tarih
1996
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Coğrafi bilgi sistemi son yıllarda planlama çalışmalarında, verilerin analizi ile görüntüleme aşamasında çok sayıda veriyi çok hızlı bir şekilde değerlendirebilmesi nedeniyle, karar vericiler, plancılar tarafından en etkin araç olarak kullanılmaya başlanmıştır. Sistem, planlama süreci içersinde multidisipliner çalışmalara olanak sağlayan bir araç durumundadır. Coğrafi bilgi sistemi planlama çalışmaları ile ilgili mekânsal ve mekânsal olmayan verilerin girişi, saklanması, yönetimi, analizi ve gösterimi sağlamak için tasarlanmış yazılım ve donanım sistemlerinin bir bütünüdür. Sistem karşılaştırmalı analizler ile etkileşimli sorgulamaları hızlı ve doğru bir biçimde yapabilmektedir. Coğrafi bilgi sistemi ile ilgili çalışmalar 1960'lı yıllarda başlamıştır. A.B.D. Nüfus Sayım Bürosu, A.B.D. Jeolojik Gözlem Merkezi, Harvard Üniversitesi Bilgisayar Grafikleri Laboratuarı, İngiltere'de Deneysel Kartografi Birimi ile ESRI Firması gibi kurumların coğrafi bilgi sisteminin gelişmesinde rolü büyük olmuştur. Coğrafi bilgi sistemi, planlama çalışmaları ile uğraşan birçok disiplinin kullanım alanına girmektedir. Bu alanlar arasında haritacılık, tarım, ormancılık, peyzaj planlama, çevre koruma ve doğal kaynak yönetimi, altyapı yönetimi, kent ve bölge planlama, mühendislik, istatistik, savunma ve eğitim hizmetleri sayılabilir. Coğrafi bilgi sisteminin fonksiyonları verilerin girişi, veritabanı yönetimi, veri analizi ile görüntü ve çıkış işlemlerinden oluşmaktadır. Sistemde kullanılacak olan veriler; mevcut haritalar, arazi gözlemleri, hava fotoğrafları ve uydu görüntüleri gibi kaynaklardan sağlanmaktadır. Verilere anında ulaşma olanağı sağlayan veritabanı; sistemde bilgileri depolamak, güncel tutmak, bu bilgileri kullanarak sorgulamalar yapmak olanağını sağlar. Peyzaj planlama çalışmalarında bilgisayar ile haritalanmanın temeli, H.T. FISHER, C.STEINITZ ve D.SINTON'nın haritalama sistemleri üzerindeki çalışmalarına dayanmaktadır. Geliştirilen haritalama sistemleri arasında SYMAP, GRID, IMGRID, COMLUP gibi programlar bulunmaktadır. İlerleyen teknolojiyle coğrafi bilgi sistemi ile ilgili genel amaçlı yazılımların yanı sıra, özel çalışmalara yönelik yazılımlar da geliştirilmeye başlanmıştır. Günümüzde sistem yazılımları üniversitelerde, araştırma merkezlerinde, kamu ve özel kurumlarda geliştirilmektedir. Coğrafi bilgi sistemini peyzaj planlama çalışmalarında kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. Doğa koruma, kırsal ve kentsel ekolojik planlama, alan kullanımı, ekolojik uygunluk, etki ve kapasite, doğal kaynak yönetimi, kıyı yönetimi, rekreasyon planlama, biyotop haritalama, peyzaj bilgi sistemi oluşturma, doğa onarımı, açık maden ocakları entegre planlama ve daha birçok çalışmada sistemin olanaklarından büyük ölçüde yararlanılmaktadır. Araştırmada coğrafi bilgi sisteminin kullanımı ile ilgili İzmir ili Karşıyaka ilçesinde bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Araştırma alanına ait verilerle veritabanı oluşturmada MS-DOS EDIT editör programı ile, verilerin analizinde OSU-Map Version 4,0 coğrafi bilgi sistemi yazılımı kullanılmıştır. Araştırmanın yöntemi, araştırma alanında yapılan gözlem, analiz ve değerlendirmeler biçiminde oluşturulmuştur. Analiz ve değerlendirme işlemlerinin yapılabilmesi için gözlemler sonucu elde edilen veriler, araştırma alanı 50x50 m lik plankarelere ayrılarak bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Çalışmalar sonucunda Karşıyaka ilçesindeki mevcut yeşil alanların dağılımı OSU-Map Version 4.0 harita analiz yazılımına MS-DOS EDIT editörü yardımıyla işlenmiş ve değerlendirmeler yapılmıştır. Karşıyaka ilçesinde nüfusu en fazla mahallelerden birisi olan Bostanlı Mahallesi örnek alınarak mevcut yeşil alanları saptanmıştır.
Açıklama
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 1996
