Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışlarının bazı değişkenlerle modellenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2012

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı bu karma araştırmada, ilköğretim kurumu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışı gösterme eğilimlerinin örgütteki sosyal destek algısı ile açıklanıp açıklanmayacağını, örgütsel adaletin örgütsel vatandaşlık davranışını nasıl etkilediğini, örgütsel adaletin, örgütte algılanan destek ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkideki etkilerini ortaya çıkarmayı; örgütsel adalet, örgütte algılanan sosyal destek ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkilerin bütünleşik yeni bir modelinin test edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında veri toplama araçları olarak Podsakoff, MacKenzie, Moorman ve Fetter (1990) ve Moorman (1991) tarafından geliştirilen ve Soner Polat (2007) tarafından Türkçeye uyarlanmış olan "Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği", Niehoff ve Moorman (1993) tarafından geliştirilen ve Soner Polat (2007) tarafından Türkçeye uyarlanmış olan "Örgütsel Adalet Ölçeği" ve Sema Kaner (2006) tarafından geliştirilen "Öğretmen Mesleki Sosyal Destek Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenen Ankara ilinin merkez ilçeleri olan Altındağ, Çankaya, Etimesgut, Keçiören, Yenimahalle' de resmi ilköğretim kurumlarında görev yapmakta olan 875 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmanın nitel kısmında araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak gerçekleştirilmiş ve 12 öğretmenle birer saatlik bireysel görüşme yapılmıştır. Nicel verilerin analizi yapısal eşitlik modeli kullanılarak, nitel verilerin analizi ise betimsel ve içerik analizi yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nicel yöntemler kullanılarak elde edilen bulguları, öğretmenlerin örgütteki sosyal destek algıları ile örgütsel adalet ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasında doğrudan ilişki olduğunu; örgütsel adalet algılarının ise örgütteki sosyal destek algıları ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasında aracılık etkisini gösteren dolaylı bir etkisinin de bulunduğunu ortaya koymuştur. Araştırmanın bu bulgularının yanı sıra, dolaylı etkilerin önemine ilişkin yapılan analizler bütün dolaylı etkilerin istatistiksel olarak anlamlı olduğunu açığa çıkarmıştır. Nitel araştırma yöntemi kullanılarak elde edilen bulgular, öğretmenlerin vatandaşlık davranışı göstermelerini etkileyen etmenlerin örgütte yönetici, meslektaş, veli, öğrenci, destek personeli desteği; fiziki ortam, örgüt kültürü, öğretmenlik mesleğine ilişkin bakış açıları ve ekonomik koşullar olduğunu ortaya koymuştur.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Adalet, Sosyal Destek, Örgütsel Vatandaşlık., Organizational Justice, Social Support In The Organization, Organizational Citizenship., Eğitim Bilimleri A.B.D.

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye