Makedonya ve Kosova'daki Osmanlı Dönemi erkek mezar taşlarında başlıklar

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2019

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Mezar taşları; gerek kitabeleri, gerekse biçimsel ve süsleme özellikleri ile ait oldukları toplumların sanatı, kültürü ve sosyal yapısı hakkında pek çok bilgiyi günümüze taşıyan önemli kültür varlıkları içinde yer alır. Osmanlı giyim kuşamında erkek başlıkları giyime ait bir tekstil ürünü olmanın yanında, kişinin mesleği ve toplum içindeki yerini de göstermesi bakımından önemliydi. Giyim kuşam tarihine ait bilgilerimizi daha çok yazılı, sözlü kaynaklar ile tasvir sanatının verileri ve aile büyüklerimizin sandıklarından günümüze ulaşabilen örneklerden sağlayabiliyoruz. Mezar taşları da Osmanlı giyim kuşamında ayrı bir yere sahip olan erkek başlıkları hakkında veriler sunan önemli kaynaklar içinde yer alır. Bir başlığa sahip erkek mezar taşları, erkek başlıkları hakkında veriler sunan temel kaynak olmasının yanı sıra, Osmanlı giyim kuşamında özellikle de sosyal ve askeri sınıfı göstermesi açısından önemlidir. Makedonya ve Kosova’daki mezar taşlarında erkek başlıklarını incelediğimiz çalışmamızda, 16. yüzyıl ile 20. yüzyıl arasında tarihlenen ve çoğunluğunu 19. yüzyıla ait örneklerin oluşturduğu 59 adet mezar taşı başlığı; biçimsel ve süsleme özellikleri ile tanıtılıp kendi içinde sınıflandırılmış, Anadolu örnekleri ile de karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Çalışmamız ayrıca, Osmanlı giyim kuşamında günlük hayatta kullanılan başlıkların taşa aktarılış biçimine ve başkentten oldukça uzak, yeni fethedilmiş bölgelerdeki kullanım kronolojisine de mezar taşları aracılığıyla ışık tutmaktadır.
Tombstones are in the important cultural assets that carry much information about the art, culture and social structure of the societies in which they belong, with their inscriptions, as well as their formal and ornamental features. Men’s headdresses in Ottoman clothing pattern were important in showing the position of the person in society and his profession besides being a textile product of clothing. We are able to provide our knowledge about clothing history from written and oral sources, data from depictions of art and from examples of our grandparent’s old clothes. Tombstones are also important sources of data on male headdresses with a distinctive place in Ottoman clothing. Male tombstones with a headdress are important as they are the main source of data on male headdressing, especially in terms of showing his social and military class in Ottoman clothing. In our study which we inspect male headdresses in the tombstones in Macedonia and Kosovo, 59 tombstones dating from the 16th to the 20th century and consisting mainly of examples from the 19th century were examined; they are introduced with formal and ornamental features and they are evaluated by comparing with the samples of Anatolia. Our study also sheds light on the way in which the headdresses used in daily life are transferred to the stone and the chronology of usage in the newly conquered regions is quite far from the capital.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Makedonya, Kosova, Mezar Taşı, Osmanlı Dönemi, Erkek Başlığı, Süsleme, Macedonia, Kosovo, Tombstone, Ottoman Period, Male Headdress, Ornament

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye