Türk magazin gazeteciliğinde kullanılan fotoğraflarda etik sorunu
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2002
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Kapitalist medya sisteminde magazin haberlerinin hayati önemi vardır. Çünkü bu haberler okurun ilgisini çekmekte ve dolayısıyla gazeteleri sattırmakta; televizyon kanallarının izlenme oranını (raiting) arttırmaktadır. Ancak magazin haberlerini üreten magazin gazetecilerinin ve paparazzilerin sosyal sorumluluk anlayışına uygun davranmadıkları görülmektedir. Magazin gazeteciliğinin etik ilkeler bağlamında en problemli alan olduğu görülmektedir. Magazin gazetecileri ve paparazziler habere konu olan insanların kişilik haklarına rahatlıkla saldırabilmekte ve rekabet uğruna özel alanlarına müdahale etmektedirler. Oysa özel hayata ancak “kamu yararı” kıstası söz konusuysa müdahale edilebilir. Türk basın mevzuatında paparazziler ve basın fotoğrafçıları için özel hukuki ve etik düzenlemelerin olmadığını sadece var olan Basın Meslek İlkelerine ve Gazetecilik Hak ve Sorumluluk Bildirgesine tüm gazetecilerin uyması gerektiği görülmüştür. Oysa bu meslek grubu için özel ilkelerin yapılandırılması gerekmektedir. Burada sansürden söz edilmemektedir. Etik ilkelerin yasal bir yaptırım gücü zaten yoktur. Kastedilen bu mesleği seçecek kişilerin otokontrol oluşturmalarını sağlayacak ilkelerdir. Ayrıca magazin gazeteciliğine dair meslek etiği ilkelerinin iletişim fakültelerinde okuyan öğrencilere en iyi şekilde verilmesi ve bu ilkelerin içselleştirilmeleri gerekmektedir. Çalışmamızda Bivinsʼin beş basamaklı modeli örnek alınarak etik çözümleme yapılmıştır. Birinci basamakta haber detaylı biçimde anlatılmış, ikinci basamakta etik yol ortaya konmuştur. Yani haber, Kantʼın görev ahlâkı (deontoloji) ve Stuart Millʼin faydacılık kuramına (utilitarism) uyup uymadığı tartışılmıştır. Üçüncü basamakta ise haberin hangi etik ilkelere uyduğu/uymadığı gözler önüne serilmiştir. Bunun için kıstas olarak “Basın Meslek İlkeleri” ile “Gazetecilik Hak ve Sorumlulukları Bildirgesi” ele alınmıştır. Bu iki hukuki düzenleme şu anda gazetecilerin mesleklerini yerine getirirken uymaları gereken düzenlemelerdir. Dördüncü basamakta hem etik hem de hukuki bağlamda haber irdelenmiştir. Son basamakta ise doğru davranış belirlenmiştir. Yani gazeteci bu haberi aslında nasıl fotoğraflamalıydı? Yani “ben olsaydım ne yapardım?” sorusuna yanıt verilmiştir. Bu değerlendirmeyle gazetecide etik değerler geliştirilmek istenmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Radyo Televizyon Anabilim Dalı
