Sürücülerde alkol kullanımı ve yol şiddeti (road (rage) arasındaki ilişkinin incelenmesi
Küçük Resim Yok
Dosyalar
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/embargoedAccess
Özet
Alkol etkisinde araç kullanma davranışının trafik kazaları ve güvenliği açısından risk faktörü olduğu bilinmektedir. Trafik ortamında son zamanlarda sıklıkla karşı karşıya kalınan yol şiddeti davranışları da, trafik güvenliğini ciddi düzeyde tehlikeye sokan ve fiziksel yönden zarar verici noktalara gelebilen bir fenomendir. Bu çalışmada alkol kullanımı ile yol şiddeti (road rage) arasındaki ilişkinin incelenmesi ve alkol kullanımının trafikteki öfke ve saldırgan davranışlar üzerindeki etkisini değerlendirmek amaçlanmıştır. Kesitsel tipteki bu araştırma, İzmir İlinde yaşayan 191 amatör ve 79 profesyonel araç sürücüsü ile gerçekleştirilmiştir. Sürücülere sosyo-demografik ve madde kullanımına ilişkin soruların yer aldığı Anket Formu, Alkol Kullanım Bozuklukları Tanıma Testi (AUDIT), Trafik Öfkesi Ölçeği (TÖÖ) ve Sürücü Saldırganlık Göstergeleri Ölçeği (SSGÖ) uygulanmıştır. Verilerin analizi bağımsız gruplar için t test, tek yönlü varyans analizi, khi-kare, korelasyon ve lineer regresyon kullanılarak gerçekleştirilmiştir.
Veriler istatistiksel olarak SPSS vs.25 programı ile analiz edilmiştir (p<.05 anlamlılık düzeyi).
Sürücüler 19-65 yaş arasında olup yaş ortalaması 39,14±10,15’tir. Sürücülerin %63’ü erkek, %37’si kadın ve %64,8’i üniversite mezunudur. AUDIT ölçek puan ortalaması 3,80±4,23 olarak hesaplanmıştır. Sürücülerin %15,9’u AUDIT ölçeğinden 8 ve üstü puan (zararlı kullanım) almıştır. Sürücüler en yaygın esrar (%20) ve sentetik esrar (%3,3) kullandıklarını bildirmiştir. Sürücülerin TÖÖ puan ortalaması 83,92±22,13, SSGÖ’nin kendilerini değerlendirdikleri bölümden almış oldukları puanların ortalaması 7,75±6,51 ve başkalarının saldırgan davranışlarını değerlendirdikleri bölümden almış oldukları puanların ortalaması 10,49±6,88 olarak hesaplanmıştır. Trafikte aracı içerisinde kendisini savunmak amaçlı bir eşya/alet veya silah bulunduran sürücülerin oranı %15,2’dir. Aracında bir eşya-alet veya silah bulunduran
sürücüler; Yavaş Araç Kullananlar, Trafik Polisinin Denetimi, başkalarının değerlendirildiği Saldırgan Davranış, kendilerini değerlendirdikleri Saldırgan Davranış ve Saldırgan Uyarı alt boyutlarından anlamlı düzeyde daha yüksek puan almışlardır (p<.05). Bazı değişkenler arasında Pearson korelasyon analizi yapılmış ve istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler bulunmuştur (p<.01, p<.05). Alkol kullanımı ile trafik öfkesi ve saldırganlık arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yaş, cinsiyet ve deneyim değişkenlerinin istatistiksel etkileri kontrol edilerek hiyerarşik regresyon analizleri yapılmıştır. Sonuçlar, alkol kullanımının Düşmanca Hareketler, Trafikteki Engeller, Trafik Polisinin Denetimi, sürücülerin kendilerini değerlendirdikleri Saldırgan Davranış ve Saldırgan Uyarı, başkalarını değerlendirdikleri Saldırgan Uyarı alt boyutları ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Alkollü araç kullanma ve yol şiddeti konusu ele alınırken adli tıp, adli toksikoloji ve trafik psikolojisi gibi disiplinlerarası yakın bir işbirliği kurulması önemlidir. Bu konuda yapılan bilimsel araştırmaların amacının da bu tür tehlikeli davranışların görülme sıklığını etkili bir şekilde azaltan hem önleme hem de müdahale
programlarının tasarlanmasını sağlamak olmalıdır. Çalışmamız sonucunda; alkolün, yol şiddeti davranışlarının bazı boyutları üzerinde yaş, cinsiyet ve deneyim değişkenleri kontrol altında tutularak anlamlı ve düşük düzeyde etkili bir faktör olduğu gösterilmiştir.
Driving behavior under the influence of alcohol is known to be a risk factor in terms of traffic accidents and safety. Road rage that have been frequently encountered in the traffic environment in the recent times are also a phenomenon that can seriously endanger traffic safety and reach physically damaging points. This study aimed to investigate the relationship between alcohol use and road rage, and the effects of alcohol use on driving anger and aggressive driving. This cross-sectional study was performed with 191 amateur and 79 professional drivers living in Izmir. Questionnaire Form, Alcohol Use Desorders Identification Test (AUDIT), Driving Anger Scale (DAS), Driver Agression Indicators Scale (DAIS) were applied to drivers. Independent Samples t Test, One Way ANOVA, Chi-square, Pearson correlation and linear Regression were used in the analyses of the data. The data were analyzed statistically with SPSS 25.0 (p <.05 significance level). Drivers were between the ages of 19-65 and the average age was 39.14 ± 10.15 years. 63% of the drivers are men, 37% are women and 64.8% are university graduates. The average AUDIT score was 3.80±4.23. 15.9% of the participants scored 8 points and above (harmful use) on the AUDIT. Drivers reported that, most commonly used cannabis (20%) and synthetic cannabis (3.3%). The average DAS score was 83.92±22.13, DAIS score was 7.75±6.51 for “self” and 10.49±6.88 for “other drivers” part of the scale. The rate of drivers who have an object / tool or weapon to defend themselves in the traffic is 15.2%. Compared to drivers with not object-tool or weapon in their vehicles, they got higher scores form the Slow Driving, Police Presence, Aggressive Behaviour others part of the scale, Aggressive Behaviour and Aggressive Warnings self-part of the scale (p<.05). Pearson correlation analysis was performed between some variables and statistically significant relationships were found (p<.01, p<.05). To investigate the relationship between alcohol use and driving anger, agressive driving, hierarchical regression analyses were conducted after controlling for the statistical effects of age, gender and driving experience. The results showed that alcohol use is related to the Hostile Gestures, Traffic Obstructions, Police Presence, Agression Behavior and Agressive Warnings self part of the scale, Agressive Warnings others part of the scale among drivers. Close interdisciplinary cooperation, such as forensic medicine, forensic toxicology and traffic psychology, is important when dealing with drunk driving and road rage. The aim of scientific research on this subject should be to design both prevention and intervention programs that effectively reduce the incidence of such dangerous behavior. As a result of our research; alcohol has been shown to be a significant and low-level influencing factor on some dimensions of road rage behaviors by controlling age, gender and driving experience variables.
Driving behavior under the influence of alcohol is known to be a risk factor in terms of traffic accidents and safety. Road rage that have been frequently encountered in the traffic environment in the recent times are also a phenomenon that can seriously endanger traffic safety and reach physically damaging points. This study aimed to investigate the relationship between alcohol use and road rage, and the effects of alcohol use on driving anger and aggressive driving. This cross-sectional study was performed with 191 amateur and 79 professional drivers living in Izmir. Questionnaire Form, Alcohol Use Desorders Identification Test (AUDIT), Driving Anger Scale (DAS), Driver Agression Indicators Scale (DAIS) were applied to drivers. Independent Samples t Test, One Way ANOVA, Chi-square, Pearson correlation and linear Regression were used in the analyses of the data. The data were analyzed statistically with SPSS 25.0 (p <.05 significance level). Drivers were between the ages of 19-65 and the average age was 39.14 ± 10.15 years. 63% of the drivers are men, 37% are women and 64.8% are university graduates. The average AUDIT score was 3.80±4.23. 15.9% of the participants scored 8 points and above (harmful use) on the AUDIT. Drivers reported that, most commonly used cannabis (20%) and synthetic cannabis (3.3%). The average DAS score was 83.92±22.13, DAIS score was 7.75±6.51 for “self” and 10.49±6.88 for “other drivers” part of the scale. The rate of drivers who have an object / tool or weapon to defend themselves in the traffic is 15.2%. Compared to drivers with not object-tool or weapon in their vehicles, they got higher scores form the Slow Driving, Police Presence, Aggressive Behaviour others part of the scale, Aggressive Behaviour and Aggressive Warnings self-part of the scale (p<.05). Pearson correlation analysis was performed between some variables and statistically significant relationships were found (p<.01, p<.05). To investigate the relationship between alcohol use and driving anger, agressive driving, hierarchical regression analyses were conducted after controlling for the statistical effects of age, gender and driving experience. The results showed that alcohol use is related to the Hostile Gestures, Traffic Obstructions, Police Presence, Agression Behavior and Agressive Warnings self part of the scale, Agressive Warnings others part of the scale among drivers. Close interdisciplinary cooperation, such as forensic medicine, forensic toxicology and traffic psychology, is important when dealing with drunk driving and road rage. The aim of scientific research on this subject should be to design both prevention and intervention programs that effectively reduce the incidence of such dangerous behavior. As a result of our research; alcohol has been shown to be a significant and low-level influencing factor on some dimensions of road rage behaviors by controlling age, gender and driving experience variables.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Alkol, Yol Şiddeti, Agresif Sürüş, Sürücü Öfkesi, Alcohol, Road Rage, Agressive Driving, Driving Anger
