Mor Soğan (A. cepa cv. Mor soğan) çeşidinin Mordoğan şartlarına adaptasyonu ile uygun yetiştirme şeklinin ve zamanının saptanması üzerinde araştırmalar
Küçük Resim Yok
Tarih
1991
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Türkiye'de yalnız Kapıdağ yarımadasında üretilmekte olan Mor soğan çeşidinin Mordoğan koşullarında uygun yetiştirme şekli ve zamanının belirlenmesini amaçlayan bu çalışma 1987-1989 yılları arasında E.Ü Ziraat Fakültesi'nin Mordoğan Tesislerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada üç farklı ekim zamanında (Kasım, Aralık ve Ocak aylarında) doğrudan tohum ekimi için deneme alanındaki esas deneme parsellerine ve fide yetiştirilmesi için E.Ü.Z.F Bahçe Bitkileri Bölümünde hazırlanan tahtalara ekim yapılmıştır. Buradan elde edilen fideler Mart, Nisan ve Mayıs aylarında deneme yerinde ki 6.6'ar m2 lik esas yerlerine şaşırtılmışlardır. Deneme tesadüf blokları temel desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Mayıs sonunda parsellerdeki bitki sayıları 300 olacak şekilde seyreltme yapılmıştır. Hasat Ağustos ortalarında yapılmıştır. Hasat edilen başlar çaplarına göre (-30 mm; 30-50 mm ve 50 mm-) üç boy sınıfına ayrılmış, ağırlık ve adetleri belirlenmiştir. Her parselden tesadüfen seçilen 10'ar başta en, boy ölçümleri, koruyucu yaprak, depo yaprak, büyüme ucu sayıları ile suda çözünebilir kuru madde miktarları belirlenmiştir. İki yıl yürütülen çalışmanın sonuçlarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür: 1.Fide ile üretimde; 50 mm'den büyük baş sayısı ve verim yüksek olmuştur. Ekim zamanına göre en yüksek verim ise, Kasım ayı ekimlerinden elde edilmiştir. 2. 30-50 mm arasındaki baş sayısı ve verimlerinde ise, doğrudan tohumla üretimden elde edilen değerler yüksek olmuş başka bir deyişle iri meyve oranı bu grupta azalmıştır. 30 mm'den küçük pazarlanamayan baş sayıları ve verimi, doğrudan ekimde çok yüksek olmuş, fide ile üretimde ise çok düşük değerlerde kalmıştır. 3. 50 mm'den büyük başların ortalama baş ağırlıkları, üretim metodu bakımından fide ile yetiştirilenlerde, ekim zamanı bakımından Kasım ayı ekimlerinde yüksek olmuştur. 30-50 mm çaplı başlarda ortalama ağırlık fide ile üretim metodunda ve Aralık ayı ekimlerinde yüksek bulunmuştur. 4. Üretim metodu ve zamanlarının baş özellikleri olarak incelenen koruyucu dış kabuk, depo yaprak ve sürgün ucu sayıları ile suda çözünebilir kuru madde içerikleri üzerinde önemli etkileri bulunmadığı saptanmıştır. 5. Fide ile üretimde karşılaşılan şaşırtma zorluklarını ortadan kaldırmak için direkt tohum ekim yöntemini önermek, düşük verim vermesi bakımından, engellenmiştir. 6. İyi fide kalitesinin verimi, etkili bir şekilde arttırdığı gözlenmiştir. 7. Sonuç olarak Mor soğan çeşidinin fide ile yetiştirmek ve tohum ekimini Kasım ayında yapmak koşulu ile Mordoğan koşullarında başarılı bir şekilde yetiştiriciliğinin yapılabileceği ortaya konmuştur.
Açıklama
Proje Yürütücüleri; Tevfik Yoldaş, Ercan Özzambak, Dursun Eşiyok, Yüksel Tüzel
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 1991
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 1991
