Toryumun sulu çözeltilerden perlit üzerine adsorpsiyon koşullarının incelenmesi

Sulu çözeltilerden, özellikle kirletilmiş kaynaklardan, uranyum ve toryum gibi radyonüklitlerin alımı, çevre kirliliği açısından önemli bir konudur. Adsorpsiyon, radyonüklitlerin sulu çözeltilerden alınması için etkili bir yol olup bu prosesin en önemli üstünlüklerinden biri de büyük hacimli çözeltilerden eser miktardaki elementlerin ayrılabilmesidir. Bu çalışmada, sulu çözeltilerden Th(IV) iyonlarının genleştirilmiş perlit üzerine adsorpsiyonu incelenmiştir. Perlit örnekleri Eti Maden İşletmeleri Perlit Maden Müdürlüğü?nden temin edilmiştir. Dünyadaki perlit rezervlerinin yarısından fazlası Türkiye?de bulunmaktadır. Toryum iyonlarının adsorpsiyonunda, geniş yüzey alanı, gözenekli yapısı, yüksek adsorpsiyon kapasitesi, ucuz ve kolay temin edilebilir oluşu nedeniyle genleştirilmiş perlit kullanılmıştır. Adsorpsiyon denemeleri kesikli (batch) yöntemle gerçekleştirilmiştir. Partikül boyutu, çözelti pH?si, başlangıç toryum konsantrasyonu, çalkalama süresi, V/m oranı ve sıcaklık gibi çeşitli deneysel parametrelerin etkileri incelenmiştir. Adsorpsiyon öncesi ve sonrasındaki toryum konsantrasyonları UV-görünür spektrofotometresi kullanılarak ölçülmüş ve adsorpsiyon verimleri hesaplanmıştır. Belirlenen optimum koşullarda genleştirilmiş perlitin maksimum toryum alım kapasitesi %84.42 ± 3.85 olarak elde edilmiştir. 30 oC?da gerçekleştirilen adsorpsiyon denemeleri, adsorpsiyon prosesinin Langmuir adsorpsiyon modeline uyduğunu göstermiştir. Langmuir izoterm parametreleri (Qo= 2.57x10-5 mol/g ve b= 5.09x104 L/mol) bulunmuştur. Çeşitli sıcaklıklarda saptanan Kd değerlerinden EHo, EGo ve ESo gibi termodinamik nicelikler hesaplanmıştır. Ayrıca, toryumun genleştirilmiş perlit üzerine adsorpsiyonunda ortamda bulunan diğer iyonların etkisinin incelenmesi amacıyla ülkemizde bulunan toryum cevherlerinin içeriğine uygun sentetik karışımlar hazırlanmış ve bu proses örnek çözeltilere uygulanmıştır.;Thorium, Adsorption, Perlite.;Toryum, Adsorpsiyon, Perlit.