1-5 yaş çocukların çevresel tütün dumanı maruziyetlerini azaltmaya yönelik kapsamlı eğitim girişimi
Küçük Resim Yok
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Amaç: Bu arastırmada 1-5 yas arası çocukları ÇTD'den korumayı hedefleyen ve annelere yönelik olan kapsamlı bir egitim girisiminin (üç ev ziyareti ve iki telefon izlemi) etkinligi degerlendirilmistir. Bu amaçla bu girisiminin çocukların ÇTD maruziyetini azaltma açısından etkinligi 1) egitim öncesi durum ile 2) sınırlı bir egitim girisiminin (iki ev ziyareti) etkinligi ile karsılastırılmıstır. Gereç ve Yöntem: Bu randomize kontrollü girisim arastırması zmir-Bayraklı ilçesi Cengizhan Mahallesi'nde uygulanmıstır. 1-5 yas arası çocugu olan, esi ve/veya kendisi sigara içen 182 anne sigara içen ebeveyn sayısına göre tabakalandırılmıs, rasgele örnekleme yöntemiyle 80 anne seçilmistir. Evlerinde ziyaret edilen annelere anket uygulanmıs, egitim verilmis, brosür bırakılmıs ve çocuklarından idrar örnekleri alınmıstır. Ardından SAS programında tabakalı randomizasyon yöntemiyle 40'ar anne kapsamlı ve sınırlı egitim gruplarına ayrılmıstır. Kapsamlı egitim grubundaki iki annenin izlemleri tamamlanamamıstır. Kapsamlı egitim grubu bir ay sonra tekrar ziyaret edilerek kotinin düzeyi bildirilmis ve izlem anketi uygulanmıstır. Ardından iki hafta arayla iki kez telefon edilmistir. Diger gruba ise sadece postayla kotinin düzeyi bildirilmistir. Son ziyarette iki gruba da anket uygulanmıs ve idrar örnegi alınmıstır. Kotinin ölçümleri enzim immunassay kiti ile yapılmıstır. Arastırmada, annelerin çocukları ÇTD etkileniminden koruma davranısları Planlı Davranıs Kuramı{nı olusturan tutum, kontrol algısı, sosyal norm ve niyet kavramları temelinde degerlendirilmistir. Bulgular: Kapsamlı (t=6,123; p=0,000) ve sınırlı (t=5,218; p=0,000) egitim gruplarında son izlemdeki kotinin düzeyleri ilk izleme göre anlamlı düzeyde düsüktür. Son izlemde evde tam bir sigara yasagı uygulandıgını belirten anne yüzdesi kapsamlı egitim grubunda, sınırlı egitim grubuna göre daha yüksek bulunmustur ( 2=3,903; p=0,048). Girisim sonrası her iki gruptaki annelerin ilk izlem ile son izlemdeki tutum (t=-0.078; p=0.938 ) ve sosyal puanları arasında (t=-1.559; p=0.123) anlamlı fark yoktur. Kontrol (t=-4.721; p=0.000) ve niyet (t=-3.420; p=0.001) puanlarının ise son izlemde arttıgı belirlenmistir. Sonuç: Her iki grupta da çocukların ÇTD maruziyetinde egitim öncesine göre azalma saptanmıs olup, kapsamlı egitim grubuna uygulanan girisimin daha etkili oldugu belirlenmistir. Girisim sonrası annelerin evde sigara içme yasagı uygulamaya yönelik kontrol algı ve niyet puanlarında artıs olurken sosyal norm puanlarında önemli bir degisiklik olmamıstır.;Çevresel tütün dumanı, çocuk sağlığı, ev ziyereti, randomize kontrollü deneme, kotinin;Environmental tobacco smoke, child health, home visit, randomize controlled test, cotinine
Açıklama
Araştırmacılar; Meltem Çiçeklioğlu, Gülsün Özgentürk, Sibel Göksel
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 2011
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 2011
