Hipertansif tip 2 diyabetik hastalarda valsartannın plazma plazminojen aktivatör inhibitörü-1 (PAİ-1) ve fibrinojen üzerine etkileri

ÖZET Hipertansiyon ve tip 2 diyabet birlikteliği yüksek kardiyovasküler hastalık riski ile ilişkilidir. İkisininde komponenti olduğu metabolik sendromda yüksek kardiyovasküler mortalite ve morbidite riski vardır. Esansiyel hipertansiyon, tip 2 diyabet ve insülin rezistansının artmış plazminojen aktivatör inhibitor (PAİ-1) ve fibrinojen ile birlikteliği gösterilmiştir. Anjiyotensin ll'nin (AT II) PAİ-1 ekspresyonunu arttırarak endotel hücrelerinde fibrinolizi inhibe ettiği gösterilmiştir. Eğer anjiyotensin tip 1 (AT1) reseptörü, anjiyotensine yanıt olarak PAİ-1 üretiminin esas belirleyicisi ise, anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörlerinin ve AT II reseptör antagonistlerinin vasküler fibrinolitik denge üzerinde benzer etkilerinin olması gerektiği hipotezinden yola çıkılarak bu çalışma planlandı. Çalışmaya tip 2 diyabet ve hipertansiyon tanısı alan 46 ile 70 yaşları arasında, 30 kadın 10 erkek hasta alındı. Daha önceden hipertansiyon ilacı kullanan hastalarda 3 haftalık temizleme (wash-out) dönemi oluşturuldu. Ardından hastalara AT II reseptör antagonist! olan valsartan 160mg/gün 6 ay boyunca verildi, istenilen kan basıncı kontrolü elde edilemeyenlere tiazid grubu eklendi. HbA1c düzeyleri %<7'nin altına getirilmesi amaçlandı. Bunun için uygun tedavi rejimi verildi. Başlangıç, 12. hafta ve 24. haftada hastalarda kan alınarak plazma PAİ-1, fibrinojen ve diğer parametrelere ( AKŞ, HbA1c, T.kolestrol, trigliserid, HDL, LDL) bakıldı. Sonuçlar istatiksel olarak ANOVA ve Pearson'nın korelasyon eğrisi ile değerlendirildi. P<0.05 olması istatistiksel açıdan anlamlı bulundu.Sonuç olarak, 0 ila 3. ay arasındaki PAl-1 düzeyleri arasında negatif yönde (artma) anlamlı bir fark saptandı( P<0.05). 3. ile 6. ay ve 0 ila 6. ay arasında anlamlı fark yoktu. Plazma fibrinojen düzeylerinde tedavi dönemleri arasında önemli bir fark saptanmadı. Çalışma sonucunda, hipertansif ve tip 2 diyabetik hastalarda valsartanın plazma PAl-1 ve fibrinojen üzerine etkili olmadığı saptanmıştır. Literatürde de bu açıdan farklı sonuçlar vardır. Belki de bu durum angiotensin reseptör blokerlerinin gruba özgün olmayıp, moleküle özgün olması nedeniyledir. Bunda hipertrigliseridemi, hiperinsülinemi ve bu ikisinin kombinasyonunun kan PAl-1 düzeyini artırma yönünde katkısı olabilir. ACE inhibitörlerinin bradikinin yıkımı üzerine olan engelleyici etkilerinin olması, angiotensin reseptör blokerlerin de bu durumun olmayışı da PAİ-1 üzerine etkili olabilir. Bu konu hakkında ilerde karşılaştırmalı ve kontrollü yeni çalışmalara ihtiyaç vardır