Bursa'daki tabhaneli camiler

Osmanlı İmparatorlugu'nun temellerinin atıldıgı kent olan Bursa, çok sayıda dini ve sivil mimarlık örnegini bünyesinde barındıran bir müze-kent niteligindedir. Kentteki yapılar arasında, çok sayıda Tabhaneli Cami de bulunmaktadır. Osmanlı Devleti'nin kurulusunda ve sosyal yasamın örgütlenmesinde önemli bir rol üstlenen gezgin dervisler ve ahiler için insa ettirildikleri bilinen bu yapılar, Orta Asya'dan beri Türk mimarisinde hemen hemen tüm yapı türlerinde sevilerek kullanılan dört eyvanlı semadan dogmustur. Bursa'daki tabhaneli camiler yapıdan yapıya degisen plan uygulamaları ile kendi içinde bir gelisim çizgisi izleyerek, XIV. yüzyıldan XVI. yüzyıl ortalarına kadar süren bir devre içinde insa edilmislerdir. badet dısında degisik amaçlar için insa edilen yapılar, hizmet ettikleri kurum ve kisilere ihtiyaç kalmayınca, tamamen cami islevini almıslardır. Bu baglamda yapılarda bazı mimari detaylarda kayıplar meydana gelmistir. Kubbedeki aydınlatma feneri, avludaki havuz, ibadet mekanı ve avlu arasındaki kot farkı gibi bazı karakteristik detaylar yok olmustur. Farklı amaçlar için tasarlanmıs ve içinde ibadet edilmeyen tabhane mekanları da artık birer ibadet mekanı fonksiyonu kazanmıstır. Bu çalısmada amaç, daha önce yapılan çalısmaları tekrarlamaktan çok Bursa'da yer alan XIV-XV. yüzyıla tarihlenen tabhaneli camileri her bakımdan inceleyerek bu eserleri tekrar gözden geçirmek ve bu tip yapılar içinde genel bir sınıflama yapmaktır. Arastırmamıza ilk olarak bölgedeki eserleri saptayarak basladık. nceledigimiz yapılarla ilgili 62 sekil çizilmistir, 370 fotograf kullanılmıstır.