İzmir Körfezi'nin farklı bölgelerindeki bazı balık çiftliklerinin sucul çevreye etkilerinin karşılaştırılması

Türkiye kıyılarında ağ kafeslerde balık yetiştiriciliği 1980ʼlerin ortalarından itibaren büyük ivme kazanmıştır. Hızlı ve plansız gelişim çevresel sorunları da beraberinde getirmiştir. Bu çalışmada, İzmir körfeziʼnin farklı bölgelerinde ağ kafeslerde balık yetiştiriciliği yapan üç işletmenin su kolonu ve sediment ortamlarında yol açtıkları çevresel etkileri belirlemek amacı ile, Haziran 2001 ile Mayıs 2002 tarihleri arasında, her çiftlikte biri kafeslerin kurulu olduğu alanda, diğeri ise kafeslerin açığında seçilen 2 istasyondan aylık periyotlar ile su, sediment ve zooplankton örneklemeleri yapılmış, bulanıklık ise secchi diski ile ölçülmüştür. Alınan su örneklerinde sıcaklık, çözünmüş oksijen, pH, tuzluluk, bulanıklık, klorofil-a, partikül organik karbon, besleyici elementler ile sediment örneklerinde feopigment ve organik karbon ve zooplankton biyokütlesi değişimleri incelenmiştir. Özsu Su Ürünlerinden alınan örneklerin analizleri sonucunda su sıcaklığının 14,0-27,0 ⁰C, pHʼın 7,68-8,13, tuzluluğun ‰33,93-41,54, secchi diski derinliğinin 6,83-15,75 m, çözünmüş oksijenin 5,80-10,00 mg/l, nitrat+nitrit azotunun 0,05-5,77 gat/l, amonyum azotunun 0,16-11,40 gat/l, fosfat fosforunun 0,00-0,87 gat/l, silisin 0,20-7,47 gat/l, klorofil-aʼnın 0,00-2,56 g/l, partikül organik karbonun 173,80-1095,81g/l, zooplankton biyokütlesinin 0,13-1,75 ml/l, sedimentte organik karbonun %0,21-10,54, sedimentte feopigmentin 2,75-131,21 g/g arasında değiştiği belirlenmiştir. Mordoğan Su Ürünleri istasyonlarında su sıcaklığının 14,5-27,2 ⁰C, pHʼın 7,54-8,29, tuzluluğun ‰33,35-42,41, secchi diski derinliğinin 3,15-20,10 m, çözünmüş oksijenin 6,00-9,20 mg/l, nitrat+nitrit azotunun 0,04-4,56 gat/l, amonyum azotunun 0,11-5,76 gat/l, fosfat fosforunun 0,06-0,87 gat/l, silisin 0,00-11,10 gat/l, klorofil-aʼnın 0,07-3,36 g/l, partikül organik karbonun 132,09-1043,67 g/l, zooplankton biyokütlesinin 0,05-0,52 ml/l, sedimentte organik karbonun %0,66-3,67, sedimentte feopigmentin 1,97-27,88 g/g arasında değiştiği saptanmıştır. Güven Su Ürünleri istasyonlarında su sıcaklığının 15,0-27,0 ⁰C, pHʼın 7,74-8,12, tuzluluğun ‰33,64-42,12, secchi diski derinliğinin 3,68-17,85 m, çözünmüş oksijenin 6,00-9,20 mg/l, nitrat+nitrit azotunun 0,14-6,43 gat/l, amonyum azotunun 0,24-2,25 gat/l, fosfat fosforunun 0,07-1,20 gat/l, silisin 0,06-5,83 gat/l, klorofil-aʼnın 0,07-4,59 g/l, partikül organik karbonun 218,99- 1000,22 g/l, zooplankton biyokütlesinin 0,04-0,60 ml/l, sedimentte organik karbonun %0,48-3,50, sedimentte feopigmentin 2,75-16,10 g/g arasında değişim gösterdiği belirlenmiştir. Çalışma sonunda, üç balık çiftliğinin de sucul çevreyi olumsuz yönde etkilediği, Balıklıova Köyü mevkiinde yer alan balık çiftliğinin, diğer iki çiftliğe göre daha az korunaklı bir koyda faaliyet göstermesine rağmen, yanlış besleme stratejileri ve çiftliğin kurulu olduğu koyda derinliklerin düşük olmasından dolayı sucul çevre üzerindeki etkilerinin daha belirgin olduğu saptanmıştır.