Türkiye'nin 2023 yılı sektörel bazda enerji ve ekserji kullanım verimliliğinin analizi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2003
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Son günlerde, enerji tasarruflari ve bundan dolayi parasal tasarruflar elde etmek için, enerji kullanimi degerlendirmelerinde enerji ve ekserji modelleme tekniklerini kullanmaya olan ilgi artmaktadir. Bu çalismada, enerji ve ekserji analizleri kullanilarak, 2023 yilinda Türkiyeʼnin enerji kullanim verimliligi degerlendirildi. Bu tezde, Reistad yaklasimini bazi küçük farkliliklar ile kullanan Rosen ve Dincer tarafindan önerilen benzer metodoloji Türkiyeʼye uygulandi. Türk enerji sektörü; çevrim, sanayi, konut-hizmetler ve tasimacilik sektörleri olmak üzere, dört ana alt gruba ayrildi. 2023 yilinda Türkiyeʼnin genel görünümü ortaya çikarilirken ve enerji ile ekserji kullanim verimleri tahmin edilirken, her bir sektör detayli olarak incelendi. Tez on bir bölüm ve bir ekʼ ten olusmaktadir. Birinci bölümde, incelenen konu ayrintili olarak tanitilirken, enerji ve ekserji üzerine yapilan daha önceki çalismalarin bir özeti ikinci bölümde verilmektedir. Sonraki bölümde, kullanilan model ve 2023 yilinda Türkiyeʼnin genel görünümü verilmektedir. Dördüncü bölümde, termodinamik parametrelerle birlikte enerji ve ekserji kavramlari islenmektedir. Çevrim sektörü besinci bölümde incelenmektedir. Sektörel bazda yapilan incelemede; çevrim sektörü ilk olarak ele alindi..Yeni ve yenilenebilir enerji kaynak kullaniminin yayginlasacagi varsayimiyla, bu sektörünün enerji verimliligi % 39,07 bulunurken, ekserji verimliligi % 38,11 elde edildi. Sanayi sektörü altinci bölümde verilmektedir.. Bu sektör, en yogun enerji ve ekserji kullanan sektör olarak bulundu ve demirçelik, çimento, petrokimya, seker ve gübre alt sektörlerinde incelendi. Bu alt sektörlerin enerji kullanim verimlilikleri özgül enerji tüketimlerine göre belirlenirken, ekserji kullanim verimlilikleri de literatürde önerilen CDP yöntemi (ham materyal ve yakitlarin ekserji degerleri birlikte hesaplanmasi) kullanarak hesaplandi. Tüm sanayi sektörünün enerji ve ekserji kullanim verimlilikleri, sirasi ile, % 74,48 ve % 39,07 olarak elde edildi. Yedinci bölüm, yüksek kaliteli kaynaklarin düsük nitelikli ihtiyaçlar için kullanildigi konut-hizmet sektörünü içermektedir. Bu sektör; mesken isitma, su isitma, pisirme ve elektrik cihazlari bakimindan incelendi. 2023 yili konut sektörü enerji ve ekserji verimliligi, sirasi ile, % 65,77 ve % 10,14 olarak hesaplandi. Tasimacilik sektörü, sekizinci bölümde analiz edilmektedir. Türkiye enerji girdisinin yaklasik % 10-15ʼsini kullanan tasimacilik sektörü; kara, hava, deniz ve demiryollarinin kullanim sikligi ve araçlarin yogunlugu bakimindan incelendi. 2023 yili sektörel enerji ve ekserji kullanim verimlilikleri, sirasi ile, % 29,05 ve % 29,02 olarak bulundu. 2023 yilinda Türkiyeʼnin genel enerji ve ekserji kullanim verimlilikleri dokuzuncu bölümde degerlendirilmektedir. Bu verimler, sirasi ile, % 57,22 ve % 30,94 olarak öngörüldü. Elde edilen sonuçlar, onuncu bölümde bildirilirken, son bölüm önerileri içermektedir. Mevcut çalisma, incelenen alt sektörlerde enerji ve ekserji kullanim verimliliklerinin artirilmasina yönelik yürütülecek planli çalismalarin gerekliligini açik olarak göstermektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Enerji, ekserji, verimlilik, kullanim, sektör, Türkiye., Energy, exergy, efficiency, utilization, sector, Turkey., Güneş Enerjisi A.B.D.