Soma Garp Linyitleri İşletmesi, dekabaj kütlesi ile Soma Termik Santralı ucucu külünün, endüstriel değerlendirilmesi
Küçük Resim Yok
Dosyalar
Tarih
1978
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu tezdeki çalışmalar, Soma Grup Linyitleri İşletmesi açık ocak dekapaj ile Soma Termik Santralı uçucu külünün, çimento ham maddesi olarak teknik değerlendirilmesini kapsamaktadır. GLİ Soma bölgesinde, 1975 yılına kadar toplam olarak yaklaşık 100.000.000 ton "kalkerli marn" diye isimlendirilebilecek kütle dekape edilmiş ve 1998 yılına kadar da 206 milyon ton dekape edilmesi proglamlanmıştır. Soma Teknik Santrali ise halen günde 240-300 ton uçucu kül üretmektedir. Yaklaşık 1 milyon ton kadar uçucu kül, değerli arsalara stok edilmiş bulunuyor. 1979'da devreye girmesi beklenen 300 MW gücündeki termik santral ise sadece günde, ortalama 5500 ton uçucu kül üretecektir. Bu kütlelerin değerlendirilememesinin yanında boş sahalara atılması bile büyük problemler doğurmaktadır. Diğer yandan 1976 yılı itibariyle, işletme halinde bulunan 31 çimento fabrikasının yıllık fiili çimento üretim miktarı 13.371.00 tondur, ülkemiz iç tüketimi otalama % 11.15'lik bir yıllık hızla artmaktadır. Araştırmada, çimento iç tüketimindeki bu artışları karşılama ve ihracata geçebilmeyi sağlama amacı için, sözü edilen kalkerli marn uçucu külün ham madde olarak kullanılabilmesi üzerinde durulmuştur. Çalışmalar için gerekli marn ve uçucu kül numuneleri, Manisa iline bağlı Soma ilçesinde bulunan TKİ GARP Linyitleri İşletmesi ile TEK Soma Termik Santralına gidilerek tarafımdan alındı. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Sınai Kimya Kürsüsünde fiziksel ve kimyasal analizleri yapıldı. Laboratuar çapındaki bu çalışmalar sonucunda, marn ve uçucu külün belirli oranlarda karıştırılması ile elde edilen ham karışımının, çimento ham maddesi olarak kullanılabileceği görüldü ve yarı teknik ölçüdeki çalışmalara geçildi. Belirtilen kaynaklardan alınan 1,5 ton civarındaki ham madde (marn ve uçucu kül), MTA Enstitüsü'ne nakledildi. Marn, Teknoloji Dairesi Cevher Zenginleştirme Servisinde kırılarak, kimyasal analiz sonuçlarına göre, %3,85 oranında uçucu külle karıştırılıp yeterli inceliğe kadar birlikte öğütüldü. Hazırlanan çimento ham karışımından (farin), % 15,00 su ilavesiyle 4-6 mm çapında palet üretildi. Bu paletler, 1300oC, 1400oC, 1450 oC sıcaklıkta direkt mazot alevi ile sinterlendi. Diğer bir sinterleme de, farin içine belirli oranda kok tozu katılarak, üstten ateşleme ile kendiliğinden yürütüldü. Üretilen 4 cins sinter ürününün (klinker) fiziksel, kimyasal analizleri ve X-ray powder diffraction metodu ile röntgenografik analizi yapıldı. Bu analiz sonuçları, portland çimentosu klinkeri elde edildiğini gösterdi. Bu klinker, % 5 oranında alçı taşı ilavesiylr öğütüldü ve çimento elde edildi. Bu tip 4 çimento, Trabzon Çimento Fabrikasında TS 24'e göre testlere tabi tutuldu. Test sonuçları, TS 19'da standardize edilen "Portland Çimentosu 325" üretilmiş olduğunu gösterdi. Çalışmaların bir sonucu olarak da, Soma'da kurulması teklif edilmekte olan 1.100.000 ton çimento/yıl kapasiteli, "Soma Çimento Fabrikasının" kısa bir projesi hazırlandı, kuruluş ve maliyet hesapları yapıldı.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Anahtar kelime mevcut olmadığı için bu alan boş bırakılmıştır.
