Roma hakimiyeti öncesinde etrüskler
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışma Demir devrinden itibaren İtalyan yarımadasına yerleşen ve güçlü kent devletleri kurarak etkili bir medeniyetin temellerini atan, İÖ 6-5. Yüzyıllarda siyasi ve kültürel başarılarının zirvesine ulaşmış bulunan Etrüsklerin Roma hâkimiyeti öncesi etnik, kültürel ve siyasi tarihini incelemektedir. Etnik köken, Etrüsk tarihinin en tartışmalı konusunu oluşturmaktadır. Zira Etrüskler hakkında bilgilerimizin kaynağını oluşturan antik edebi kaynaklar, Etrüsklerin etnik kimlikleri ve ana vatanları konusunda farklı bilgiler aktarmışlar. Günümüze kadar ulaşmış bulunan Etrüsk dilinde yazılmış ve okunabilmiş olan kitabeler de bu konuda sorunun çözümüne umulan katkıyı yapabilmiş değildir. Aynı şekilde 1. Yüzyıldan beri yapılan arkeolojik araştırmaların sonuçları ve hatta Etrüsk mezar malzemeleriyle yapılan DNA araştırmaları da günümüz bilim insanlarını hem fikir hale getirecek bir nihayi netice ortaya koyamamıştır. Ancak tüm bu çalışmalar, Etrüsklerin etnik, kültürel ve siyasi tarihini aydınlatılması yolunda çok önemli merhaleler kat edilmesini sağlamıştır. Etrüsklerin İtalya yarımadasına Batı Anadolu'dan göç ederek geldiğini söyleyen Halikarnassoslu (Bodrum) tarihçi Herodotos'u (İÖ 480-420) teyit edilmesi anlamında günümüz bilim adamları arasında genel bir fikir birliği oluşmuş durumdadır. Göçle geldikleri İtalya'nın Etruria bölgesine yerlemiş oldukları zamanda Etrüsklerin kültürel anlamda Demir Devri kültürü özellikleri taşıdıkları da bugün itibariyle bilinmektedir. Roma kentinin içinde bulunduğu Latium bölgesinin kuzey komşusu olan, adını da Etrüsklerden almış bulunan Etruria bölgesi, Etrüsk kent kültürünün ilk kez tebarüz ettiği bölgedir. Zamanla bu bölgenin kuzey ve güneyindeki bölgelerde siyasi kültürel hakimiyeterini genişleten Etrüskler, Magna Graecia dışıdaki İtalya'ya söz konusu kent kültürünü taşıyarak, kent kültürünün İtalya'da gelişmesini sağlayanlar olmuş, Yunanlar ve Anadolu topluluklarıyla önemli kültürel ve ticari ilişkiler kurmuşlardır. Kendilerine özgü yaşam tarzları, inanç sistemleri ve devlet yönetimi gelenekleriyle Krallık Dönemi Roma'sının siyasi ve kültürel tarihinde önemli bir rol oynamış ve hatta Roma'nın kuruluşunda belirleyici bir etkiye sahip bulunmuştur. İÖ 6. Yüzyılın ilk yarısında Roma da dâhil olmak üzere Latium bölgesini hakimiyetleri altına alan, aynı yüzyılın ikinci yarısında hakimiyetlerini Latium bölgesinin güneyine ve Etruria'nın kuzeyine de taşımış bulunan Etrüsklerin Roma karşısındaki üstünlüklerini kaybetmeye başlamaları İÖ 6. Yüzyılın son on yılına girildiğinde başlamış, İÖ 5. Yüzyıl sonlarında Roma hakimiyetine tabi hale gelmişlerdir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Etrüskler, Romalılar, Etruria, Tyrrhen., Etruscans, Romans
