Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerinde su ürünleri yetiştiriciliği ve su ürünleri yemi sektörünün bugünkü durumu, Türkiye'nin Avrupa Birliği ile entegrasyonu

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2002

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu tez çalışmasında, Türkiye ve Avrupa Birliği ( AB ) ülkelerinde su ürünleri yetiştiriciliği ve su ürünleri yemi sektörünün bu günkü durumu ve Türkiye' nin AB ile entegrasyonu incelenmiştir. Türkiye su ürünleri üretiminin yaklaşık % 80' ini AB'ye ihraç etmektedir. Avrupa Birliği,Türkiye için önemli bir pazardır. AB tüm ihracatçı ülkelere haklı olarak bazı standartlar getirmiş ve bunlara uymayı zorunlu kılmıştır. 1999 yılında Türkiye, toplam 225 dünya ülkesinden yetiştiricilik yoluyla üretimde 63.000 ton ( % 9.9) ile 30. sırada yer almaktadır. Avrupa Birliği ise toplam 1.368.160 ton ( % 16.1) yetiştiricilik miktarıyla, Çin ve Hindistan' ın ardından dünyada 3. sırada yer almaktadır. Türkiye, AB ülkeleri içinde ise, su ürünleri yetiştiriciliğinde 15 AB ülkesinden 8. sırada yer almaktadır. Türkiye'de ruhsatlı işletme sayısı 568 adettir. Bunun 229' u içsu ortamında, 339'u deniz ortamındadır. İşletmelerin % 53' ü Ege, % 16' sı Akdeniz, % 9'u Marmara ve % 8' i diğer bölgelerdedir. En fazla yetiştirilen tür gökkuşağı alabalığıdır ( % 61 ). Türkiye' nin 2005 yılında su ürünleri yetiştiricilik miktarı 131.590,6 ton ve 2010 yılında 198.296,1 ton tahmin edilmektedir. 2001 - 2002 yıllarında tahmini 30.000 - 44.000 ton deniz balıkları yetiştiriciliği üretimi göz önüne alındığında, yavru üretimin 100.000 - 150.000 adet üretilmesi yerinde olacaktır. Türkiye'de 15 adet su ürünleri yemi üreten fabrika vardır. Fabrikaların çoğu ( % 79 ) pres pelet yem üretmektedirler. Yem fabrikalarının ortalama kar marjları % 29 - 33 arasında değişmektedir. Yem maliyetinin % 60 - 65' ini hammadde giderleri oluşturmaktadır. 1999 yılında Türkiye' de 38.416 ton su ürünleri yemi üretilmiştir. 62.500 tonluk yetiştiricilik miktarına göre ortalama 106.041 ton su ürünleri yemi gerekmektedir. Aradaki bu açığın, yetiştiricilerin kapasitelerinin üzerine çıkmasından ve fason yem yaptırmalarından kaynaklandığı tahmin edilmektedir. Türkiye' nin su ürünleri yemi gereksinimi ise 2005 ve 2010 yılı için tahmini 174.731, 6 ton, 280.581,2 ton öngörülmektedir. Türkiye' de ithal edilen yem hammaddelerinden alınan KKDF % 6' dan % 3'e düşürülmelidir. Yine balık eti üzerinden alınan % 8' lik KDV oranı, diğer etlerdeki oran düzeyine indirilmelidir. Yem hammaddelerinin çoğu Amerikan doları olarak ithal edilmekte, olası devalüasyonda yem üreticisi ve yetirici zor duruma düşmektedir. Bu konuda üretici ve tüketiciyi koruyucu önlemler alınmalıdır. Yerli hammaddelerden faydalanılmalıdır (soya unu, balık arttıkları vb.) işletmelerde kaliteli yemler (ekstruder) tercih edilmelidir. AR-GE çalışmaları (% 0.3) gelişmekte olan ülkeler seviyelere ulaşılmalıdır ( % 1). AB ülkelerinde su ürünleri yetiştiriciliğinde ilk üç sırayı 317.796 ton ile İspanya, 267.578 ton ile Fransa ve 246.638 ton ile İtalya almaktadır. En fazla yetiştirilen tür Avrupa midyesidir ( % 35). Avrupa Birliği ülkelerinde, yumuşakça ve kabuklu yetiştiriciliği hariç tutulduğunda, AB' nin 2005 yılındaki tahmini yetiştiricilik miktarı 756.296,1 ton, 2010 yılı için ise, 1.068.794 ton ön görülmektedir. AB'de su ürünleri yemi 1999 yılında 1.253.090 ton üretilmiştir. Avrupa Birliği ülkelerinde balık yetiştiriciliği göz önüne alındığında, AB'nin 2005 yılındaki tahmini su ürünleri yemi gereksinimi 992.182,8 ton, 2010 yılı için ise, 1.115.083,5 tondur. Türkiye AB'ye ihraç ettiği su ürünlerinde gerekli direktifleri yerine getirmektedir. Ürünlerin satışında aranan menşei belgesi, sağlık sertifikası ve etiket bilgilerin olması,pazarda rakip firmalarla rekabette lehimize olacaktır.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Avrupa Birliği, su ürünleri yetiştiriciliği, su ürünleri yemi, Türkiye ve AB Entegrasyonu, ortak balıkçılık politikası., Turkey, European Union, squaculture, squafeed, Integration of Turkey to E.U., common fisheries policy., Su Ürünleri Yetiştiriciliği Anabilim Dalı

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye