Meme kanseri tanılı hastalarda adjuvan hormonal tedavinin yaşam kalitesine etkisinin değerlendirilmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Amaç: Uzun sağ kalım süresi ile yaşam kalitesi kavramının çok önemli bir yere yerleştiği meme kanserli hastalarda; adjuvan radyoterapi sonrasında uygulanan hormonal tedavinin yaşam kalitesine etkisini gerçekçi veriler ışığında ele almaktır. Bunun yanı sıra hastaların karşılaştıkları yan etki profillerinin de değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç-Yöntem: Araştırmaya Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı'nda Ocak 2007 ile Aralık 2009 tarihleri arasında cerrahi, adjuvan kemoterapi ve radyoterapisini tamamlamış, 122 hasta dahil edildi. Hastaların tümü araştırma sırasında lokal nüksüz ve uzak organ metastazsız olarak takipteydi. Yaşam kalitesinin değerlendirilmesi amacı ile FACT(Functional Assessment of Cancer Treatment)-G ve FACT-Endokrin alt sklası kullanıldı. Hastaların tümüne hormonal tedavi başlamadan önce(bazal), 6-12 ay sonra(1.kontrol) ve 18-24 ay sonra(2.kontrol) aynı anketler uygulandı. Anketlerin tümü standart değerlendirme kriterlerine göre değerlendirilerek istatistiksel analizi yapıldı. Yan etki değerlendirmeleri için mevcut transvaginal ultrasonografi(TVUSG), kemik mineral dansitometri(KMD) ve biyokimyasal analiz sonuçları kaydedildi. Bulgular: Hastaların bazal anketleri ile bağımsız değişkenler arasında yapılan istatistiksel analizde; vücut kitle indeksi >30 olmasının(p=0,028), bir işte çalışmanın(p=0,095), yüksek eğitim seviyesinin(p=0,06), eşlik eden hastalığa(p=0,018) ve psikolojik hastalığa sahip olmamanın(p=0,05) yaşam kalitesini olumlu yönde etkilediği saptandı. Buna karşın; medeni durum, gebelik sayısı, köy veya kentte yaşama, hemoglobin seviyesi, uygulanan aksiller girişim şekli, kemoterapi almış olmanın, herhangi bir tıbbi nedenle hormon tedavisi öyküsüne sahip olmanın yaşam kalitesine etkisi gösterilemedi. İstatistiksel anlamlılık saptanmamış olmakla beraber; erken evre hastalığa sahip olmanın, meme koruyucu cerrahi uygulanmış olmasının, yüksek ekonomik seviye ve genç yaş grubunda olmanın yaşam kalitesi boyutlarını olumlu şekilde etkilediği belirlendi. Tamoksifen hormonal tedavisi alan grubun 1.kontrol anketlerinde, aromataz inhibitörü hormonal tedavisi alanlara göre daha düşük yaşam kalitesi skorları mevcutken; 2.kontrol değerlendirmesinde her iki grubun yaşam kalitesi verilerinde iyileşme saptandı. Ayrıca tamoksifen hormonal tedavisinin daha fazla endokrin şikayetlere neden olduğu saptandı. Tamoksifen grubunda endometrial kalınlaşma(p=0,000), aromataz inhibitörü grubunda ise osteoporoza eğilim(p=0,000) ve hiperlipidemi(p=0,006) anlamlı olarak fazla saptanan yan etkiler olarak bulundu. Saç dökülmesi şikayetinde ise gruplar arasında farklılık saptanmadı. Sonuç: Çalışmamızda hormonal tedavi şekillerinin yaşam kalitesi üzerine olan etkisi objektif veriler kullanılarak gösterilmiştir. Yaşam kalitesi boyutlarına olan farklı etkilerinin, hastaların hormonal tedaviye uyumunu ve hastalığın prognozunu etkileyebileceği düşülmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Radyasyon Onkolojisi A.B.D.