Siyah alaca sığırlarda süt veriminin genetik parametre tahmininde kullanılan istatistik yaklaşımların karşılaştırmalı analizi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2005
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışma, Siyah Alaca sığırlarda süt veriminin genetik parametre tahmininde kullanılan farklı yaklaşımların incelenmesi amacıyla yürütülmüştür. Genetik parametre tahminleri üzerine söz konusu yöntemlerin etkisi araştırılmış ve tartışılmıştır. Bu amaçla, tek özellikli (TEK, 305HYS, TDHYS2), tekrarlamalı (TDHYS4, TDHYS5, TDHTD5), çok özellikli (MTHYS5 ve MTHTD5), şansa bağlı regresyon (RRHTD5) ve kovaryans fonksiyonu (CF) modelleri kullanılmıştır. Araştırmada, Tahirova, Dalaman ve Türkgeldi Tarım İşletmesi ile Sarmısaklı Çiftliğiʼnde yetiştirilen Siyah Alaca ırkı sığırların denetim günü kayıtları değerlendirilmiştir. Buzağılama tarihi 1987 ve 1993 yılları arasında olan toplam 612 ineğin 5918 adet ilk laktasyon denetim günü kaydı kullanılmıştır. TEK modeli ile Sarmısaklı işletmesindeki 100, 200 ve 305 günlük süt veriminin kalıtım derecesi tahminleri, diğer işletmelere göre yüksek bulunmuştur. 305HYS modeli ile 305 günlük süt veriminin kalıtım derecesi 0.26 olarak tahminlenmiştir. TDHYS2 modeli ile denetim günü süt verimlerinin bağımsız analizi sonucunda, varyasyon katsayıları 305HYS modeline göre yüksek tahminlenmiştir. TDHYS2 modelinde denetim günü süt verimlerinin kalıtım derecesi ise 0.01 ile 0.39 arasında tahminlenmiştir. Ayrıca, yedi, sekiz ve dokuzuncu denetim günü süt verimlerine ait kalıtım dereceleri, 305 günlük süt veriminin kalıtım derecesi tahmininden yüksek bulunmuştur. Tekrarlamalı TDHYS4, TDHYS5 ve TDHTD5 modellerinden elde edilen varyasyon katsayıları sırasıyla 19.39, 19.50 ve 19.62 ve kalıtım dereceleri 0.12, 0.19 ve 0.20 olarak tahminlenmiştir. Hata varyansları ise TDHYS4 ve TDHYS5 modellerinde aynı düzeyde (8.40), TDHTD5 modelinde 7.36 olarak tahminlenmiştir. Çok özellikli MTHYS5 ve MTHTD5 modellerinde denetim günlerine ait varyasyon katsayıları sırasıyla 20.48 ile 37.14; 14.10 ile 21.22 arasında ve hata varyansları 8.08 ile 1.32 ve 0.14 ile 7.94 arasında tahminlenmiştir. MTHYS5 ve MTHTD5 modelleri ile denetim günleri arasındaki genetik korelasyonlar sırasıyla 0.20 ile 0.97 ve 0.08 ile 0.95 arasında, fenotipik korelasyonlar 0.14 ile 0.77 ve 0.05 ile 0.76 arasında ve kalıtım dereceleri ise 0.59 ile 0.89 ve 0.52 ile 0.98 arasında tahminlenmiştir. RRHTD5 modelinde hata varyansı tüm yaşlar boyunca sabit varsayılmış ve 1.91 olarak tahminlenmiştir. Denetim günleri arasındaki eklemeli genetik korelasyonlar -0.02 ile 0.96 arasında, fenotipik korelasyonlar 0.14 ile 0.79 arasında ve kalıtım dereceleri ise 0.35 ile 0.55 arasında tahminlenmiştir. CF modelinde ilk üç özdeğerin, genetik varyansın büyük bir bölümünü açıklaması nedeniyle, ilk üç özfonksiyon daha büyük bir öneme sahiptir. Diğer yandan, ilk yedi özfonksiyon, denetim günleri boyunca sabit, sekiz, dokuz ve onuncu özfonksiyonlar dalgalı bir seyir izlemiştir. Bu nedenle, özdeğerler ve özfonksiyonların seyri dikkate alındığında, herhangi bir denetim günündeki süt verimine göre yapılacak seleksiyonun diğer denetim günlerindeki süt verimlerini de artıracağı anlaşılmaktadır. Modellerin karşılaştırılmasında her modelin maksimum log olabilirlik değeri (log L) ile Akaike Bilgi Kriterinden (AIC) yararlanılmıştır. Bu iki kriter bakımından modeller iyiden kötü uyuma doğru sıralandığında, 305HYS, TDHYS2, MTHYS5, MTHTD5, RRHTD5, TDHYS4, TDHYS5 ve TDHTD5 sıralaması elde edilmiştir. Sonuç olarak, düşük hata varyansına sahip olması, veri setine iyi uyum sağlaması ve bireysel laktasyon eğrilerinin genetik değerlendirilmesine imkan tanıması nedeni ile, denetim günü süt verimlerinin genetik değerlendirilmesinde RRHTD5 modelinin kullanımı önerilmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Denetim günü süt verimi, kalıtım derecesi, genetik korelasyon, tek özellikli model, tekrarlamalı model, çok özellikli model, şansa bağlı regresyon modeli, kovaryans fonksiyonu modeli., Zootekni A.B.D.