Açık kanallı sistemlerde şebeke düzeyinde gerçek zamanlı sulama programlaması

Irrigation Programming at Networks, Computer Model.;Şebekelerde Sulama Programlaması, Bilgisayar Modeli.;Sulamanın şebeke düzeyinde programlanması, sistemden en yüksek verim ve gelirin elde edilmesi yanı sıra, kıt kaynakların sürdürülebilir kullanımı açısından da büyük önem taşır. Bu araştırmada, Kılıç (2009) tarafından tasarlanan RealPro 3.0 programı, Aşağı Gediz Havzası, Ahmetli Regülatörü Sağ Sahil Sulama Sistemi içerisinde yer alan Sarıkız Sulama Birliği'nin sorumlu olduğu alan üzerinde çalıştırılmıştır. Y9 sekonderinden su alan 45 adet tersiyer kanal ve bunların suladığı bitki deseni için sulama programları hazırlanmıştır. Araştırmanın ilk aşamasında; dağıtım bölgelerinin tanımlanmasını sağlayan tersiyer rotasyon grupları oluşturulmuştur. Daha sonra, sulama sisteminin ve yetiştirilen bitki deseninin özelliklerine bağlı olarak, 5, 7 ve 8 günlük rotasyon periyotları için sulama planlaması yapılmıştır. Dağıtım bölgelerine ayrılan sulama sürelerinin uzunluğu, beş alternatif stratejiye göre belirlenmiştir. Bunlardan birincisi; tüm alana ayrılan sulama süresinin, dağıtım bölgelerine eşit olarak paylaştırılması, ikincisi; toplam sulama süresinin, her bir dağıtım bölgesinde sulanan alan büyüklüğü ile orantılı olarak paylaştırılması, üçüncüsü; toplam sulama süresinin, her bir dağıtım bölgesine su veren tersiyerlerin maksimum su taşıma kapasitelerinin toplamı ile ters orantılı olarak dağıtılması, dördüncüsü; toplam sulama süresinin, o periyotta her bir dağıtım bölgesinde ihtiyaç duyulan sulama suyu miktarı ile orantılı olarak paylaştırılması ve beşinci alternatif strateji de; her bir dağıtım bölgesinin kendi içerisinde bağımsız bir ünite olarak dikkate alınması ve sulama sürelerinin buna göre oluşturulmasıdır. Tersiyer kanalların hizmet ettiği alanda, belirli bir sulama periyodunda meydana gelen kısıt düzeyleri analiz edildiğinde, beşinci alternatif stratejinin hem en uygun sulama programını verdiği, hem de sistem rotasyon periyodunu belirlediği tespit edilmiştir. Bu parametrelerin değeri, sulama sezonu boyunca şebeke düzeyinde zamansal ve mekânsal boyutta değişim göstermiştir.