Yapılı bir çevrenin fiziksel engelliler yönüyle kullanılabilirliği üzerine bir araştırma
Küçük Resim Yok
Tarih
2012
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Fiziksel engelli, Yapılı çevre, Engelsiz tasarım.;Mekanı oluşturan her türlü yapısal öğe ve bileşenin dış mekan standartlarına uygunluğunu sorgulayarak, yapılı çevrenin mevcut durumunu ve fiziksel engelliler yönüyle kullanılabilirliğini ortaya koymak ve elde edilen veriler doğrultusunda mevcut durumunu iyileştirerek daha engelsiz mekanların yaratılabilmesi yönünde öneriler getirmek bu araştırmanın çıkış noktasını oluşturmaktadır. Dört ana bölümden oluşan çalışmanın amacını ve gerekliliğini açıklayan "Giriş" bölümünü takiben "Kavramsal Çerçeve" bölümü yer almaktadır. Bu bölümde; engelli, engelliliğinin sınıflandırılması, engelsiz yapılı çevre ile yasal çerçeveye değinilmiş ayrıca konuyla ilgili yapılmış önceki araştırma ve uygulamalara yer verilmiştir. "Materyal ve Yöntem" başlıklı üçüncü bölümde, çalışmanın ana materyali ile araştırmanın yöntemine ilişkin detaylar yer almıştır. Çalışmanın materyalini; İzmir İli merkez ilçelerde yer alan yapılı mekanlar ve bu mekanlarla ilişki halinde olan fiziksel engelli kullanıcılar oluşturmaktadır. Çalışma, İzmir İli merkez ilçeler genelinde yürütülmüş olup; Balçova, Bornova, Buca, Çiğli, Gaziemir, Güzelbahçe, Karşıyaka, Konak ve Narlıdere ilçelerindeki yapılı mekanlar ve bu mekanlara erişimde önemli rol oynayan kaldırım, merdiven, yaya alt ve üst geçitleri, toplu taşım araçları ve otopark alanları engelli kullanıcıların görüşleri doğrultusunda değerlendirilmiştir. Değerlendirmede kantitatif araştırma tekniklerinden "Yüz Yüze Anket Yöntemi" kullanılmış, hazırlanan anket formu araştırma alanlarında uygulanmıştır. Ankete katılan 65 engelli kullanıcının belirlenmesinde olasılıklı olmayan örnekleme türlerinden "Kota Örnekleme" ile "Kartopu Örnekleme" yöntemleri kullanılmış, çalışmaya İzmir ili merkez ilçelerinde yaşayan 15 yaş ve üstü fiziksel engelli kullanıcılar dahil edilmiştir. Ankete katılanlara; kullanıcı profilini tanımlamaya ilişkin genel sorular ile kullanıcının yapılı çevreyle olan ilişkilerini belirlemeye ilişkin sorular olmak üzere iki ana başlık altında açık uçlu ve kapalı uçlu sorular yöneltilerek, engelli kullanıcıların yapılı çevreye ilişkin görüşlerinin alınması ve elde edilen verilerin yardımıyla engelli kullanımına yönelik yapıcı önerilerin getirilmesi hedeflenmiştir. "Bulgular ve Değerlendirme" bölümünde ise çalışmada yararlanılan araştırma yöntemlerinin alana uygulanmasıyla elde edilen bulgulara yer verilmiş, son bölüm olan "Sonuç ve Öneriler" bölümünde araştırma bulguları değerlendirilerek öneriler getirilmiştir. Fiziksel engelli kullanıcıların dış mekanlardan yararlanma hak ve özgürlüğünün en az diğer kullanıcılar kadar olduğu göz önüne alındığında, bu imkanın kendilerine sağlanması, toplumun daha sağlıklı ve verimli yarınları için bir gereklilik olduğundan çalışma bu yönüyle toplumsal bir değere sahiptir. Ayrıca ülkemizde, fiziksel engellilere yönelik çalışmalar yok denecek düzeydedir. Konuya ilişkin uygulamalardaki eksikliklerin giderilmesinde yararlı olacağı ve gelecek tasarımlara da bu bağlamda rehberlik edeceğinden, çalışma bilimsel özgünlük yönünden de değerlidir. Ayrıca fiziksel engelli kullanıcılar temel alınarak gerçekleştirilen tasarım ve uygulama çalışmalarının, aynı zamanda diğer tüm kullanıcılar için de yararlanılabilir olması bu tür araştırmaların gerekliliğini bir kez daha ortaya koymaktadır. Takip edecek yıllar içinde çalışmanın yinelenmesi ile bu yönde gerçekleştirilecek gelişmeler değerlendirilebilecektir. Ayrıca bu çalışma sonucunda elde edilen veriler, farklı araştırmacılar için, engelsiz tasarımların üretimi sürecinde yararlanılabilir bir veri bankası niteliği de taşıyacaktır.;Physically disabled, Built environment, Barrier - Free design.
Açıklama
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 2012
