Balkanlar-Anadolu arasındaki siyasi göçlerin geleneksel oyunlar üzerinde etkisi

Bir topluma ait geleneksel dansların oluştuğu ve icra edildiği yerel ortamlar, coğrafi bir alanı kapsar. Coğrafi ortam belli nedenlerle değiştiğinde, yeniden konumlanma sürecinde mekânlar, sınırlar, kimlikler, kollektif bir şekilde yeniden yapılandırılır. Bu özgün oluşumun yeniden belirlenmesinde müzik ve dans yoğun bir biçimde kullanabilmektedir. Göç eden toplumlar için geleneksel oyunlar, sadece durağan simgesel nesne değildir. Onlar için "etnik kimlik", terk etmek zorunda kaldıkları ortamlarıyla, yeniden oluşturdukları ortamlarının bağlantısını ilişkilendiren sosyal bir olgudur. Geleneksel oyunlar, ulus-devlet yönetim modellerinde, milli birlik ve beraberliğin vurgulanmasına yönelik uygulamalarda en önemli birleştirici unsurlardan biri olarak görülmüştür. Göç toplumlarında ise geleneksel oyunlar; toplum içi iletişim, kültür aktarımı için eğitim hizmetleri, statü, sosyal düzeninin belirlenmesi, ulusal toplum bilincinin oluşturulması vb. yeniden yapılandırma çabalarında en önemli sosyal olgulardan birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Anadolu ve Balkanlar arasında siyasi nedenlerle pek çok toplumsal göç gerçekleşmiştir. Yakın geçmişde dahi, Türkiye ve Bulgaristan arasında yaşanan siyasi gerilim nedeniyle veya Yugoslavya'nın dağılmasıyla yeni devletlerin kurulması süreci boyunca, yüzbinlerce kişi "etnik gurup" tanımıyla Türkiye ve Güneydoğu Avrupa ülkeleri arasında yer değiştirmiştir. Bu uzun süreç içerisinde, Mübadil toplumlarının geleneksel dans repertuarları ulusal kültür bütününü oluşturan oyun türleri içerisinde, alt kültür oyunları, sınıf kültür oyunları, bölgesel oyunlar, yöresel oyunlar, etnik oyunlar vb. olarak birçok ortamda ayrı ayrı tanımlanmışlardır. Bu çalışmada, 2000-2015 yılları arasında, Güneydoğu Avrupa ülkeleri ve Türkiye'de mübadele göçmeni toplumlar üzerine yaptığımız alan araştırmalarına dayanarak, geleneksel oyun ortamlarında siyasi ve sosyal mesaj taşıyan öğeler, antropolojik, tarihi ve karşılaştırmalı yöntemler yardımıyla tespit edilmeye çalışılacaktır. Anadolu ve Güneydoğu Avrupa sosyo-politik göçleri sonucu farklılaşan ortamın etkisiyle, Türkiyede geleneksel dansların birey ve toplum açısından sosyokültürel algılanması analiz edilmeye çalışılacaktır.