Acil serviste genişletilmiş acil travma ultrasonografisi ve hedefe yönelik acil ekokardiyografi uygulamaları
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Amaç: Çalışmamızda; acil tıp hekimi tarafından gerçekleştirilen, hedefe yönelik acil kardiyak ultrasonografiyi kapsayan, genişletilmiş acil travma ultrasonografi kullanımının (GATUS), acil tanı ve tedavi sürecinde katkısını ve travmaya bağlı kardiyak yaralanma, pnömotoraks, hemotoraks, intraabdominal kanama saptamada duyarlılığını ve özgüllüğünü göstermeyi amaçladık. Yöntem: Çalışma, 19 Ocak - 19 Ekim 2010 tarihleri arasında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi acil servisine giriş yapan toplam 48627 hastadan multitravmalı 356 hasta kaydedilerek ileriye yönelik, gözleme dayalı olarak gerçekleştirildi. Çalışmaya, acil servise başvuran, birden fazla sistem, yaralanma şüphesi olan tüm çoklu travmalı hastalar dahil edildi. Başvuruda, torakoabdominal BT endikasyonu koyulmayan ve onamı alınmayan hastalar dışlandı. Çalışmaya alınan vakaların yaş, cinsiyet, geliş zaman dilimleri, travma şekilleri, vital ve fizik muayene bulguları ile ilk ön tanısı hastanın bakımından birincil sorumlu hekim tarafından olgu rapor formuna kaydedildi. Daha önce GATUS ve hedefe yönelik acil ekokardiyografi eğitimi almı, 2 yıl üzerinde kıdeme sahip, hasta hakkında klinik bilgisi olmayan araştırmacı Acil Tıp Asistanları (ATA) tarafından hastaların ultrasonografik değerlendirilmesi yapıldı. Yapılan GATUS sonrası birincil hekimin ön tanısı tekrar değerlendirilip, kayda alındı. Supin akciğer grafi (SAG) bulguları, radyoloji araştırma görevlisi tarafından gereçekleştirilen batın USG bulguları, yapılan invaziv girişimler ve hastanın akibeti eklendi. Ayrıca radyoloji uzman düzeyinde batın BT ve toraks BT sonuçları değerlendirildi ve kıyaslamalar için 0-4 arası bir skorlama sistemi ile pnömotoraks toraks BT evrelendirmesi yapıldı. İstatiksel analizde kategorik değişkenler için ki-kare ve Fisher's exact testi kullanıldı. Güvenlik aralığı % 95 ve p<0.05 olan istatistiksel farklılıklar anlamlı olarak kabul edildi. Bulgular: Dışlama kriterlerine göre çalışmaya dahil olan 107 hastanın 86'sı (% 80.4) erkek olup, genel yaş ortalaması 36.7 olarak hesaplandı. Travma şekline göre hastaların 40'ı (% 37.4) araç içi trafik kazası, 26'sı (% 24.3) yüksekten düşme, 20'si (% 18.7) araç dışı trafik kazası, 17'si (% 15.9) motorlu taşıt kazası (motorsiklet), 4'ü (% 3.7) darp ve/veya penetran yaralanma sonucu başvurmuştu. Çoklu travma ile gelen hastalarda, batın içi serbest sıvı varlığını tespit etme konusunda ATA ile radyoloji araştırma görevlisi arasında bir fark yoktu (p:0.0001). GATUS'un travmada altın standart olarak kabul edilen batın BT'ye göre duyarlılığı % 54.5 (% 95 CI =% 33.7 ile % 75.3), özgüllüğü % 100, olumlu öngörü değeri % 100, olumsuz öngörü değeri de % 89.5 (% 95 CI =% 83.3 ile %95.6) olarak bulundu. GATUS normal saptanan 10 (% 9.3) hastada batın BT'de patoloji saptanmıştır. Bu hastalar, solid organ patolojileri olan acil operasyona gitmeyen hastalardı. Toraks BT'de hemotoraks saptanan 21 (% 19.6) hastadan 15'inde (% 14) GATUS'da hemotoraks görülürken, SAG ile 7 (% 6.5) hastaya bu tanı koyulmuştur (hemotoraks için SAG; duyarlılığı % 33.3, özgüllüğü % 97 - GATUS; duyarlılığı % 71, özgüllüğü % 100'dür). GATUS ile saptanamayan BT'de saptanan hemotorakslı hastaların hiçbirisine tüp torakostomi (TT) uygulanmadı ve izleme alındı. Toraks BT'de saptanan 1-4 derece pnömotorakslı 33 (% 30.8) hastadan GATUS ile 27 (%25.2), SAG ile 3 (% 2.8) hastaya pnömotoraks tanısı koyulabildi. Bu hastalardan 15'ine (% 14) TT uygulandı. TT uygulanan hastaların tamamında GATUS pozitifti. GATUS ile değerlendirilen 107 çoklu travma hastasından 1'inde bası bulgusu vermeyen perikardiyal sıvı tespit edilmişti. Toraks BT'de kardiyak patoloji ayırt edilemeyen hasta yattığı klinikte problemsiz izlendi ve taburcu edildi. GATUS değerlendirmesinde kardiyak patoloji saptanmayan 106 hastanın 1'inde toraks BT'de ekokardiyografi ile tanınması mümkün olmayan transeksiyon saptandı ve opere edildi. GATUS sonrası ilk ön tanı, 95 (% 88.8) hastada değişirken, 12 (%11.2) hastada aynı kalmıştır (P:0.0001). Hastaların 27'sine (% 25.2) endotrakeal entübasyon, 15'ine (% 14) TT, 6'sına (% 5.6) laparotomi, 1'ine (% 0.9) torakotomi uygulanmıştır. 13 (%12.1) hasta ortopedi, 12 (%11.2) hasta anestezi ve reanimasyon yoğun bakım, 11 (%10.2) hasta genel cerrahi, 11 (%10.2) hasta göğüs cerrahisi, 7 (% 6.5) hasta nöroşirurji, 3 (% 2.8) hasta pediyatri yoğun bakım, 1 (% 0.9) hasta kalp damar cerrahisi, 1 (% 0.9) hasta çocuk cerrahisi olmak üzere toplam 59 (% 55.1) hasta ilgili kliniklere yatırılmış; 36 (% 33.6) hasta izlem sonrası acil servisten taburcu olmuştur. İzlem ve tedavisi esnasında 15 (% 14) hasta ex olmuştur. Sonuç: Acil hekimi tarafından uygulanan GATUS, multitravmada altın standart olarak kabul edilen BT kadar güvenilir olmamasına rağmen, SAG'den daha fazla güvenilirdir. Operasyon ve invaziv işlem gerektiren pnömotoraks, hemotoraks, intraabdominal kanamaların saptanmasında yüksek duyarlılık ve özgüllüğe sahiptir. Maliyetinin azlığı ve kısa uygulanma zamanı düşünüldüğünde avantajlı olmakla birlikte, kişi bağımlı bir tekniktir. GATUS sonucu ile hastanın muayenesi, ilk değerlendirmesi ve SAG ile düşünülen ön tanıları ve dolayısı ile hasta yönetimi değişmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Acil Tıp A.B.D.
