Ekran bağımlılığı olan çocuklarda insülin duyarlılığının değerlendirilmesi
| dc.contributor.advisor | Darcan, Şükran | |
| dc.contributor.author | Köprülü, Özge | |
| dc.date.accessioned | 2019-05-13T05:50:11Z | |
| dc.date.available | 2019-05-13T05:50:11Z | |
| dc.date.issued | 2014 | |
| dc.department | Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi | en_US |
| dc.description.abstract | Giriş: İnsülin direnci (İD) son zamanlarda gittikçe artan bir sorundur ve erişkin hayatta Tip 2 Diabetes Mellitus olarak karşımıza çıkmaktadır. İnsülin Direnci' ne neden olan durumlardan biri de hareketsizliktir. Ekran bağımlılığı (EB) teknolojinin gelişmesi ile günümüzün en büyük sorunlarından biri haline gelmiştir. Genellikle diğer psikiyiatrik hastalıklar özellikle de DEHB ile birlikte görülmektedir. İnsülin - glukoz metabolizması üzerine etkisi çok iyi bilinmemektedir. Amaç: Ekran bağımlılığı olan çocuklarda insülin direnci varlığının araştırılması Hipotez: Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ekran bağımlılığı ile birliktedir. Ekran bağımlısı çocuklarda aktivite azalmıştır ve buna bağlı olarak İnsülin Direnci (İD) vardır. Yöntem: Çalışmaya 11-17 yaş aralığında 108 çocuk alındı. Olgular Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ve EB açısından ölçekler ile değerlendirilerek üç gruba ayrıldı. I. Grup, DEHB ve EB tanılı; II. Grup, DEHB tanısı olup EB olmayan; III. Grup ise DEHB ve EB açısından normal olgular idi. Bu üç grupta eşit sayıda obez ve obez olmayan olgu bulunmaktaydı. Aktivite ve istirahat süreleri "Armband Sense Wear" ile kaydedilen olguların vücut yağ-kas-kemik analizleri 'Tanita Company' isimli şirketin ürettiği TANITA BC-420 MA' modelindeki Vücut Kompozisyon Analizatörü ile yapılmıştır. HOMA-IR değerleri ve kan lipidleri değerlendirildi. Tüm olgulara 3 günlük beslenme listesi alınarak ile üç günlük besin tüketiminin karbonhidrat, yağ ve kalori içeriği özel beslenme programı (BEBIS) ile hesaplandı. Bulgular: Olguların 67'si erkek, 41'i kız idi. Olguların yaş ortalamaları 13,72 ± 1,95; ağırlık SDS ortalamaları 1,75 ± 2; VKİ SDS ortalamaları 1,6 ± 1,7 olarak saptandı. Yağ oranlarına bakıldığında üç grup arasında anlamlı fark saptanmazken obez ve obez olmayan olgular arasında anlamlı fark elde edildi (p<0,05). Olguların adımsayar ile ölçülen bazal metabolik hız katsayıları EB olan grupta 1,69 ± 0,33 iken EB olmayan grupta 1,55 ± 0,28 (p<0,05); uyku süreleri EB olan grupta 6,6 ± 1,6 saat iken EB olmayan grupta 6,9 ± 1,45 (p<0,05); adım sayıları EB olan grupta 9129 ± 3935 adım iken EB olmayan grupta 8729 ± 3385 adım (p: 0,588); günlük aktif enerji tüketimleri EB olan grupta 747 ± 532 kcal iken EB olmayan grupta 511 ± 384 kcal (p<0,05); fiziksel aktivite süreleri EB olan grupta 2,6 ± 1,7 saat iken EB olmayan grupta 1,7 ± 1,1 (p<0,05) saptandı. 89 olgunun karbonhidrat, yağ, protein, enerji alımlarına bakıldığında; enerji alımı EB olanlarda ortalama 2051 ± 656 kcal iken EB olmayanlarda 1778 ± 536 kcal (p<0,05) saptandı; karbonhidrat alımı EB olanlarda ortalama 237 ±85 gr iken EB olmayanlarda 208±68 gr (p:0,085) saptandı. Enerji alımı EB olan grupta istatistiksel olarak yüksek saptandı. Olguların HOMA-IR değerleri 0,62 ile 16,46 arasında değişmekte iken ortalama 3,45 ± 2,7 saptandı. Obez (4,8 ± 0,4) olgularda olmayanlara (2,01 ± 0,1) göre HOMA-IR değerleri yüksek (p<0,05) saptanırken DEHB ve EB olanların HOMA-IR değerleri üzerine etkisi olmadığı gözlendi. (p:0,228) Çalışmamızda olgu ve kontrol gruplarına eşit sayıda obez alındığından ve Ekran bağımlılığı olan olguların aynı zamanda DEHB tanılı olmaları nedeniyle HOMA-İR değerlerinde anlamlı fark saptanamadığı düşünüldü. Bu nedenle DEHB ve ekran bağımlılığı olan nonobez olgular ile DEHB tanısı olup ekran bağımlılığı olmayan nonobez olgular karşılaştırıldı. DEHB ve ekran bağımlılığı olan nonobez olgularda HOMA-İR değeri 1,9±0,6 saptanırken DEHB tanısı olup ekran bağımlılığı olmayan nonobez olgularda 1,3±0,5 saptandı. (p:0,012)DEHB'nin HOMA-İR üzerine etkisini değerlendirmek üzere nonobez DEHB olan ve olmayan olgular karşılaştırıldı; DEHB olgularında 1,3±0,5 saptanırken DEHB olmayan olgularda 2,7±1,9 saptandı. (p:0,006)EB olan olguların insülin direncine sekonder gelişebilecek hiperlipidemi açısından bakılan total kolesterol, LDL kolesterol ve Trigliserid değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı. Tartışma: Ekran bağımlılığı olan olgularda insülin duyarlılığında azalma saptanmıştır. Ayrıca DEHB gibi hareketli çocuklarda insülin direncine daha az rastlanmıştır. Bu sonuçlar ile ekran bağımlılığının insülin duyarlılığında azalmaya neden olduğu ancak hareketliliğin bu etkiyi azalttığı düşünülmüştür. | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11454/8249 | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | Ege Üniversitesi | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.subject | İnsülin direnci, Ekran bağımlılığı, Dikkat eksikliği, Hiperaktivite bozukluğu. | en_US |
| dc.subject | İnsulin resistance, Screen addiction, Attention Deficit Hyperactivity Disorder. | en_US |
| dc.subject | Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları A.B.D. | en_US |
| dc.title | Ekran bağımlılığı olan çocuklarda insülin duyarlılığının değerlendirilmesi | en_US |
| dc.type | Specialist Thesis | en_US |
