Parkinson hastalarında motor komplikasyonlar ve kortikal eksitabilite
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2014
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Giriş: Parkinson Hastalığı, yavaş progresyon gösteren, Alzheimer hastalığından sonra en sık görülen nörodejeneratif hastalıktır. Tanı için bradikinezi esastır. Rijidite, istirahat tremoru veya postural instabiliteden birinin eşlik etmesi gerekmektedir. Parkinson Hastalığı patogenezinde; substansiya nigra pars kompakta ve nigrostriatal yolaklardaki dopaminerjik nöron dejenerasyonu ile karakterizedir. Parkinson Hastalığının geç dönem komplikasyonları olarak motor dalgalanmalar ve diskineziler ortaya çıkabilmektedir. Motor dalgalanmalar; doz sonu kötüleşmesi, gecikmiş on yanıtı veya on yaralının olmaması, öngörülemeyen on-off dalgalanmalar, donmalar şeklinde karşımıza çıkabilmektedir. Diskineziler ise tepe doz diskinezisi, difazik diskinezi , off distonisi veya kare dalga diskinezisi şeklinde olabilmektedir. Motor dalgalanma ve diskinezilerin nigrostriatal dopaminerjik yoldaki presinaptik ve postsinaptik değişikliklere bağlı olduğu bilinmektedir. Ancak motor komplikasyonların oluş mekanizmalarında direk veya dolaylı olarak korteksin rolünün ne olduğu tam olarak anlaşılamamıştır. Motor korteks eksitabilitesi manyetik stimulasyon yöntemi ile motor uyartılmış potansiyel (MEP) amplitüdü, uyarım eşiği değeri ve kortikal sessiz periyod (KSP) sürelerinin hesaplanması ile değerlendirilebilmektedir. MEP amplitüdü ve eşiği, kortikospinal sistem eksitabilitesini yansıtırken; KSP, kortikal intemöronlann inhibisyonundan etkilenir. Amaç: Parkinson hastalarında motor komplikasyonlar ile motor korteks eksitabilitesindeki değişiklikler arasındaki transkraniyal manyetik stimülasyon yöntemi kullanılarak KSP süresi, istirahatte ME ve MEP amplitüdü hesaplanarak Parkinson hastalarının off ve diskinezili on dönemlerinde, henüz diskinezi gelişmemiş erken dönem Parkinson hastalarında on ve off dönemlerinde çalışılması ve yaş grubu normaller ile karşılaştırılarak gösterilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmada hasta gruplarını, 18 tepe doz diskinezisi ve motor dalgalanması (doz sonu kötüleşmesi) olan ve 14 diskinezisi ve belirgin motor dalgalanması olmayan İdiopatik Parkinson Hastalığı tanılı olgular oluşturmaktadır. 15 olgu kontrol grubu olarak çalışmaya alınmıştır. işlem, diskinetik olan grupta tepe doz diskinezili dönemde ve en az 12 saatlik dopaminerjik tedavi almadan off döneminde; motor komplikasyon gelişmemiş grupta ise on döneminde ve yine en az 12 saatlik dopaminerjik tedavi almadan off döneminde yapılmıştır. Kontrol grubundaki olgulara ise; dominant olduğu düşünülen motor korteks üzerinden transkraniyal manyetik stimülasyon uygulanmıştır ve kayıtlar elde edilmistir. Bulgular: Diskinezili grupta hastalık süresi, diskinezisiz gruptan anlamlı (p < 0,05) olarak daha yüksekti. Diskinezili grupta off dönemde eşik değer, on döneme göre anlamlı (p < 0,05) artış göstermiştir. Diskinezili grupta on döneme göre off dönemdeki eşik değerde artış miktarı diskinezisiz gruptan anlamlı (p < 0,05) olarak daha yüksekti. Diskinezili grupta off dönem SP değeri, diskinezisiz gruptan anlamlı (p < 0,05) olarak daha yüksekti. Diskinezili grupta on dönemde SP değeri, off döneme göre anlamlı (p < 0,05) azalma göstermiştir. Diskinezisiz grupta ise SP ve eşik değerde on ve off dönemlerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmamıştır. Diskinezili ve diskinezisiz grupta on ve off dönem MEP amplitüd değeri anlamlı (p 0,05) farklılık göstermemiştir. Kontrol grubu ise kıyaslandığında da istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmemiştir. Sonuç: Noninvazif bir yöntem olan TMS uygulamasının, İPH'da kortikal eksitabiliteyi göstermede etkili bir yöntem olduğu bir kez daha vurgulanmıştır. PH'da levodopa ilişkili diskinezi gelişmiş olgularda, diskinezi dönemlerinde daha belirgin olmak üzere, diskinezi gelişmemiş PH'a göre kortikal eksitabilitede belirgin artış olduğu gösterilmiştir. Bu değişimler kortekste kalıcı plastik değişiklikler sonucu değildir. Olasılıkla ortaya çıkan değişimler bazal ganglion korteks döngüsündeki, bazal ganglionlar kökenli değişikliklere sekonder gelişmektedir. Çalışmamız motor komplikasyonları olan idiopatik Parkinson hastalığı olgularında bu değişikliklerin kortikal motor nöron ya da internöron sistemleri üzerinde eksitabilite değişiklikleri şeklinde sonuçlarımıza yansıyan kısa süreli plastik değişimler olduğunu göstermektedir. Kore ve distonili olgulardaki fark, klinik olarak her iki tabloda var olan belirgin tonus farklılığından kaynaklanıyor izlenimi vermiştir. Sonuç olarak motor dalgalanmalarda kortikal eksitabiliteye ait bilgiler mevcut olup çalışmamızda, bazal ganglionlardaki siklik değişikliklerin yansıması olarak ortaya çıktığını ve kalıcı olmadığını düşündürtmüştür. Bu konuda doğru bir yargıya varılabilmesi için daha geniş populasyon çalışmalarına ihtiyaç vardır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Nöroloji A.B.D.
